Nos no a kere cu algun dia nos Promer Ministro por a logra saca e palabranan ey for di su garganta: “No mester conta cu e refineria mas, e ta pa pasado.” Asina nos ta conclui un periodo di mas di 10 aña di tempo perdi, pasobra ningun di e dos partidonan grandi tabatin e curashi pa reconoce cu e tempo aya caba, e epoca di petroleo a yega na su final. Un aña despues di clausura di e refineria, na 2013, Camara di Comercio a tuma rienda pa indica un direccion nobo y a organiza un simposio tocante un alternativa pa e refineria. E disgusto cerca e gobierno democrata cristian e tempo ey tabata asina grandi cu ningun politico ni ambtenaar liga na partido a bishita e evento. Di e actual partido grandi no a tende nada tampoco y den e decada despues ambos partido tabata pusta cu otro ta ken por gaba mas kico nan ta bay haci cu e refineria.

Tur esey a resulta un ridiculez pasobra nan tabata sa masha bon con e situacion internacional y regional tabata. Ta hustamente e medio di comunicacion aki cu durante e añanan ey continuamente a trece e informacion veridico dilanti, di e situacion internacional adverso cu no solamente a pone un paro na cualkier ilusion tocante refineria na Aruba, sino tambe na e otro islanan cu tabata aspira reactiva nan industria petrolero. Ora un ciudadano individual ta desea di kere den algo no realistico e ta afecta su mes y talvez algun mas den su alrededor. Ora gobernantenan ta keda bisa cos di cual nan por sa masha bon cu loke nan ta bisa no ta cuadra cu realidad y ta guia henter un pais den un direccion eroneo, con nos kier yama esey?

Pa colmo, algun di esnan cu a cuminza mira cu petroleo ta pa pasado, a dicidi di promove cultivo di cannabis. Aki atrobe tabata necesario pa bay contra e tendencia di glorifica e perspectivanan supuestamente maraviyoso di e negoshi, pasobra informacion obhetivo y mas amplio di e sector aki tabata indica nos algo otro cu loke e profetanan aki di noticia economico barata tabata vocifera. Con bo kier ignora tur e condicionnan adverso di clima y otro precondicion na nos pais, loke semper a limita agricultura y horticultura, compara cu otro teritorio regional, pa predeci un crecemento spectacular cu segun documento cu nos redacciona a haya pa mira, lo a duna gobierno di Aruba un entrada di belasting di sigur 200 miyon florin pa aña… Por fabor señores, e suma ey, si e ta realistico, ta supone un benta di por lo menos mil miyon florin pa aña. Finalmente, nos tur sa unda e soño aki, cu ta comparti cu un refineria e huma cu supuestamente lo sali di ambos, di diferente holor y calidad, esey si, a bay termina.

E pregunta mas general ta kico realmente nos mester haci ora gobierno(nan) ta bin cu e tipo di idea idiota aki, di cual nos sa di antemano cu nan ta basa riba huma, o loke a huma, pero no tin relacion cu e realidad manera e ta presenta grandemente pa tur esnan cu ta desea di informa nan mes debidamente.

E siguiente pregunta ta kico nos mester haci cu gobierno(nan) cu ta haya ta bon pa durante un decada completo tuma pueblo haci cu fabula bashi, mientras por a usa e tempo ey pa realmente busca alternativa cu tin sentido. No cu esey ta asina facil pero en todo caso por a dedica tur esfuerzo y recurso na esey. Y ora ta sali en busca di alternativa, ta necesario corda bon cu e requisito primordial ta cu un actividad exitoso mester amplia nos base di exportacion, es decir ta gana divisa cu nos mester pa paga nos importacion cu ta casi 100% di loke nos ta consumi. Actividad cu tin un componente halto di producto o servicio necesario pa realiza produccion, sin cu ta gana divisa, por genera algun empleo pero ta percura pa un diversificacion limita.

Nos ta na altura cu na e momento aki tin intento pa trece un alternativa energetico, cu por haya su base riba tereno di refineria. No ta papia solamente di LNG, sino tambe di produccion di hidrogeno. Por explora tur esaki pero ta importante pa tene na mente cu produccion alternativo di energia cu nos mester riba su mes no ta amplia e base economico, sino ta haci esun existente mas resiliente, mihor prepara pa futuro, pero no necesariamente ta amplia e base economico cu nos a caba di menciona. Den e caso di LNG nos a yega di splica na varios ocasion cu nos ta laat cu nos ambicion di ta un ‘player’ mayor den region. Hidrogeno ta un tecnologia den desaroyo, di cual ta dificil pa bisa kico por ta nos bentaha comparativo actualmente, pero por ta obheto di investigacion. Y cu investigacion serio nos no ta referi na cualkier pirata cu via via ta bin bebe koffi na Bestuurskantoor, despues di cual tur porta ta dal habri, sin cu sa drechi di unda nan a cay. Loke Aruba mester den e proximo tempo no ta cuadra cu e maneho, cu ta varia segun e amigonan den exterior cu ta recomenda tal o cual mercante cu tin ‘cos pa bende cu nos’. E continuacion di e tipo di politica oportunista aki no ta cuadra cu planificacion drechi, motibo pa cual nos no ta mira planificacion ta crece raiz na e pais aki. Y asina nos ta bay logra algo pa 2030?