E propuesta di e colegio di supervision financiero CAft pa no paga e ‘reparatietoeslag’, crea na 2010 pa duna algo extra na esnan di menos recurso pa combati costo di bida, na persona ‘rico’ cu no mester di esaki, a causa bastante conmocion. E suma cu cada pensionado ta haya cu e ultimo cambio ta Afl. 450, añadiendo e Afl. 250 cu a keda aproba pa parlamento recientemente. CAft ta haya cu por spaar e placa cu ta gasta na duna tur pensionado e suma aki, kitando esey di esnan cu ingreso mayor. Si haci e pregunta si persona cu entrada total grandi, cu tambe ta pensionado, mester haya e suplemento aki, lo ta facil pa pensa cu “nan no mester di esey”. E storia ta resulta, segun nos opinion, un poco mas complica. Pesey, promer cu nos bay riba e tema moral si duna esaki ta cuadra cu loke por considera ‘husto’, lo ta bon pa cuminza cu enfoca riba kico realmente sigui e recomendacion aki lo significa pa e instancia cu mester maneha e tarea aki. Ban cuminza cu pone algun cos na nan lugar tocante e suplemento di reparacion aki, cu a keda institui den e Landsverordening Reparatietoeslag di 2010. Manera art. 6 di e ley aki ta bisa, no ta haci distincion entre pensionado. Tur persona inscribi na Censo cu ta ricibi un pension di behez, o pension di viuda(o) y di huerfano, tin derecho riba e suplemento. E mecanismo – logico – cu a scoge ta cu Banco di Seguro Social ta paga e toeslag na tur persona registra como pensionado, den tur categoria menciona. Sin embargo, no mester confundi esaki cu e reparatietoeslag cu e mesun ley ta stipula pa persona emplea, cu ta haya esaki te na un salario maximo di Afl. 2500,- . E suplemento aki ta ser paga pa e dunador di trabao, cu ta regla e pago aki cu Servicio di Impuesto via su pago di loonbelasting.
Awor, loke CAft ta propone lo exigi un trabao bastante mas complica, pasobra e ta obliga haci comparacion di dato di otro ingreso cu un persona tin, di cual SVB tin solamente un parti. Por ehemplo, si ta trata di un pensionado cu ta traha ainda, loke ta un minoria, SVB por tin su entrada di su trabao y por pone esaki hunto pa determina si ta trata di un ingreso asina considerable, cu ta hustifica pa keda sin paga e toeslag. Pero, esey lo exigi cu mester introduci un suma maximo pa e entrada total riba cual e persona no ta haya e toeslag. Esey ta requeri legislacion, pasobra e ley actual no ta contene un medida asina; tur pensionado ta hay’e. Ademas, cuanto eseynan lo ta? Manera bisa caba, un minoria chikito. Tambe por ta asina cu un persona tin otro ingreso cu no ta di trabao registra na SVB, cu si ta conoci na Servicio di Impuesto via e declaracion di ingreso cu e persona ta haci. Esey lo implica cu SVB lo mester inicia comunicacion cu e Servicio aki, pa determina si e pago ta hustifica o mester termina esaki? Nos no ta mira legislacion pasa parlamento pa regla esaki, tambe pasobra e lo trece e problema di traspaso di informacion di Impuesto, semper un tema delicado.
‘Pennywise and poundfoolish’?
Nos tin e impresion cu ta papia aki di un trabao grandi, cu eventualmente ta costa mas cu loke por gana cune. Busca con pa hunta tur informacion pa finalmente SVB por keda sin paga cierto persona considera ‘rico’ lo crea un trabao asina grandi, cu sano huicio ta bisa pa mihor laga e asunto asina. Esey fuera di e problema huridico menciona di un Servicio di Impuesto cu no por sin mas bay duna informacion cu a primera vista SVB no tin derecho pa haya. No ta posible tampoco pa pasa e responsabilidad anto pa Servicio di impuesto, pasobra e instancia cu mester keda encarga cu e pago na pensionado ta SVB. No ta asina dificil pa mira pakico na 2010 a formula e asunto aki asina, premirando e problemanan cu e separacion aki entre pensionado ‘rico’ y pensionado ‘pober’ lo duna, aparte di e hecho cu e pension mes tambe por bay na ‘hende cu no mester’, pero nan ta hay’e pasobra e ta un asunto di derecho. Ademas, finalmente e persona ‘rico’ ey ta pone e toeslag hunto cu su pension y hunto cu otro ingreso y ta paga impuesto riba e total, loke ta haci cu parti di e toeslag ta bay back den caha di gobierno.
Envez di enfoca riba e distincion entre persona cu diferente entrada lo ta recomendable pa concentra riba e otro preguntanan strategico cu nos seguro social ta pone nos dilanti. Por ehemplo, cu e maneho di un suplemento asina ta realmente un reconocimento cu nos sistema di pension di behez a yega na su limite. E toeslag aki ta prueba di cu a busca otro manera di compensa esnan di menos recurso den nos comunidad, pasobra no por aumenta e pension cu e base y structura cu e tin. Den e mesun Dialogo Social durante e gabinete 2009 – 2013, unda a yega na e medida aki di duna algo extra na e capa social di menos recurso, a acorda tambe pa crea un segundo forma di pension, di cual awe nos no tin informacion con e ta andando. Te awe gobierno(nan) no a ni preocupa pa nombra un supervisor, cu den e caso aki por ta solamente SVB. Ban cuminza drecha ey…