Ainda falta 3 aña pa conmemora 200 aña di Oranjestad. Pero ya caba esfuersonan ta wordo haci pa cuminsa traha y duna contenido riba e acontecimento y fecha historico relaciona cu Aruba su ciudad capital.

Hefe di departamento cientifico di Museo Arqueologico Nacional Aruba (MANA), drs. Raymundo Dijkhoff a referi riba algun hallazgonan relaciona cu tempo di formacion y desaroyo di Oranjestad. E departamento cientifico di MANA ta investiga y documenta tur hallazgo riba tereno arkeologico y historico.

Capital di Aruba

Dijkhoff a bisa cu Oranjestad ta ainda e capital di Aruba. Mientras cu e capital di Aruba den e periodo prehistorico tabata Santa Cruz. Na 1824 e nomber di Oranjestad a wordo oficialisa. E tabata henter un proceso historico, pasobra na 1795 a duna e permiso pa por biba den e area aki. Pero ya pa aña 1824 tabatin un poblacion alrededor di 2 mil hende na Aruba, y mil tabata biba na Oranjestad. Kiermen e tempo aya mita di e poblacion di Aruba tabata estableci na Oranjestad debi na actividadnan economico.

El a bisa cu door di e trabao cu a wordo haci ultimo aña den cuadro di renobacion di Oranjestad, specialmente den area di centro di ciudad, nan a bin haya un gran cantidad y variedad di material, entre otro na Plaza Daniel Leo, Havenstraat, Royal Plaza Mall, stacion di Arubus. Igualmente material banda di MANA mes. Tambe tempo cu nan a bay traha edificio moderno di Cocolishi patras di Bestuurskantoor nan a descubri mas material di balor historico.

Nan ta hallazgonan cu ta enrikece ainda mas e celebracion di 200 aña di Oranjestad cu ta na caminda caba. Danki na tur e material tangibel aki, pero tambe documentonan, MANA a logra compila informacion. Un aspecto cu Dijkhoff ta considera interesante relaciona cu ramo di arkeologia ta esun di arkeologia historico cu specificamente ta enfoca riba ciudadnan.

Hallazgo

Semper e arkeologo aki su inkietud tabata kico lo por tin dera den area di centro di ciudad. Ya cu algo similar a sucede na final di decada di añanan 70 relaciona cu algun hallazgo importante na Ciudad de Mexico. Nan a bay renoba un catedral y nan a bin haya den un zona arkeologico e tempel mayor Azteca, dedica na nan dios di yobida, esta Tlaloc.

Segun drs. Raymundo Dijkhoff, e materialnan aki cu nan a yega di descubri na Oranjestad ta refleha actividadnan humano di mas of menos mil aña. Bo por wak cierto material cu ta conecta cu e indjan Caquetio kendenan tabata agricultor y nan tabata biba den aldea. Tabatin cinco aldea na Aruba. Pero nan tabatin un red di sitio satelite caminda nan tabata realisa otro actividadnan. Pero a base di e hallazgo, nan ta considera cu eventualmente e Caquetio tabatin e di seis aldea na Oranjestad of cerca di dje.

Otro aspecto interesante cu drs. Raymundo Dijkhoff a trece dilanti tin di haci cu e material Europeo cu nan a descubri cu ta data di prome cu 1800. Eynan nan por ripara cu Oranjestad no tabata ainda un luga di hopi actividad. Mientras cu ora cu nan a analisa e material cu ta bin despues di 1800 pa 1900, bo por wak con Oranjestad mester a crece. Tambe e lasonan comercial cu hopi mas pais tambe ta visibel den e hallazgo nan.

Dijkhoff a remarca cu locual ta hopi interesante tambe ta cu na 1929 Oranjestad a wordo asfalta. Pero tin hopi informacion compila den documentonan y mapanan bieu. Igualmente riba potretnan bieu cu ta ilustra riba hopi luga cu no ta existi mas. Sin lubida cu un parti di Oranjestad a wordo gedempel na 1939.

El a bisa cu tin diferente aspecto di Oranjestad cu ta hopi interesante cu bo no por wak mas aworaki, pero cu t’ey si. P’esey drs. Raymundo Dijkhoff a bisa cu nan ta aspectonan interesante di historia di Oranjestad ‘dera bao di suela. Esey ta hopi interesante pa nos cu ta hayando nan aworaki.’