Rapport di accountant Grant Thornton tocante e situacion financiero di Serlimar ta mustra cu e debenan ta principalmente cu gobierno (impuesto, prima, pension) y cu e contract di lease pa e trucknan. Na banda di entrada e obstaculo mayor ta e no cobranza pa residencia, pa cual no ta parce cu tin un solucion.

E rapport, pidi pa e compania na november 2019, a haya un promer version na januari 2020, pero a bin un version mas amplio, cu a keda cla 14 di februari ultimo. E productor di e rapport ta bisa cu nan trabao no ta encera cu nan a tuma e cifranan suministra pa e compania ‘as is’ y cu nan no ta pronuncia ningun opinion tocante e veracidad di e informacion financiero presenta na nan, ni tampoco si esakinan ta completo. Ta mira e documento mas como un ‘discussiestuk’ y no ta traha cu e intencion di duna un vista completo di tur asunto, problema y observacion.

Ta señala primeramente e hecho cu desde e independisacion di Serlimar na 2005 lo a traspasa cierto bienes pa e compania, tanto mueble como inmueble, cu tabata propiedad di Pais Aruba. A pesar cu esaki tabata regla den e ley di institucion di Serlimar te awe ainda nunca a traspasa esakinan pa e compania. E compania ta bisa cu ta e idea awor pa bay atende e asunto aki.

Gastonan Personal

Serlimar tabatin pa fin di 2019 229 persona trahando, un aumento di casi 40 % compara cu e 164 persona emplea na 2005. E gastonan di personal na 2005 tabata Afl. 3,9 miyon, mientras cu na 2019 esey tabata Afl. 16 miyon, casi Afl. 70.000 pa cada puesto di trabao. Na 2005 esaki tabata casi Afl. 24.000 pa persona.

E gastonan aki no ta encera e gasto di esnan contrata bao di e proyecto Mantencion di Bario, manera anteriormente tambe tabatin equipo di DOW cu tabata traha pa Serlimar. E gastonan separa ey a yega na Afl. 5,6 miyon na 2019. Hunto un payroll di mas di Afl. 21 miyon.

Cuenta anual

Atraso a tuma lugar den elaboracion y presentacion di cuentanan anual. Segun Serlimar ta te na 2013 a sali e cuentanan anual di 2005 te cu 2011. E cuentanan di 2012 te cu 2015 a sali na 2018 y esun di 2016 a sali na 2019. No tin entrega ainda di cuenta anual di 2017 ni 2018.

Debe

Durante varios aña e debenan di e compania a keda bastante modera, tanto debe a largo plazo como a corto plazo. E debe a largo plazo mas halto den e añanan anterior tabata na 2013 tempo cu esaki a yega na Afl. 4 miyon, pa baha atrobe den e añanan siguiente, pa explota na 2019 cu Afl. 15,8 miyon. E debenan a corto plazo a conoce un crecimento mas gradual, di Afl. 8,2 miyon na 2015 te Afl. 25,3 miyon na 2019. E ultimo aña aki a acumula un suma total di debe di Afl. 41,1 miyon, mientras cu na 2018 ainda e debe tabata menos di mitar di esey: Afl. 20 miyon.

E gastonan mas grandi cu prestamo a largo plazo ta e trucknan cu ta lease (Afl. 11,1 miyon), banda di compra di 20.000 baki di sushi (Afl. 2,3 miyon) y e incinerator chikito (Afl. 1,5 miyon).

E debenan a corto plazo ta encera debe na impuesto, prima social, y pension. Na prima y impuesto esaki a yega subiendo constantemente a traves di añas te na Afl. 12,2 miyon na 2019. Na pension tabatin e ultimo aña aki un suma di Afl. 2,5 miyon. E problema a cuminsa, segun e rapport, na 2013 tempo cu a incorpora Mantencion di Bario den serlimar sin cu a haya placa pa cubri esey. E decision di e director e tempo ey tabata pa no paga temporalmente pension, ni prima ni impuesto, cu e resultado actual. Igualmente tambe e compania tin un debe considerable di impuesto manera BBO/BAZV, cu a crece te na mas di Afl. 3 miyon. Total mas di Afl. 17 miyon cu entidadnan gubernamental.

Entrada

E entradanan di Serlimar ta principalmente e contribucion di Pais Aruba, di empresa y di cliente residencial. Di e ultimo aki por mira den e graficonan acompañante cu na 2015 tabatin un peak den cobranza di e residencianan cu a surpasa Afl. 10 miyon pero despues esaki a baha atrobe te na un poco mas cu Afl. 5 miyon. E peak den contribucion di Pais Aruba tabata na 2018 unda cu el a yega na un poco mas cu Afl. 27 miyon. Desde 2007 Pais Aruba ta contribui cu por lo menos Afl. 15 miyon pa aña na Serlimar. Entradanan di empresa ta mustra un stabilidad grandi pa tur aña y den ultimo aña a subi na un poco mas cu Afl. 5 miyon. En total Serlimar a entrega na presupuesto desde 2005 Afl. 338,2 miyon, di cual a haya efectivamente Afl. 266,1 miyon.

E entradanan cu Serlimar a cobra na tur cliente residencial entre 2015 te 2019 tabatin un efecto riba e promedio di pago di residencial y empresa hunto di 38%, cu e pagonan mas halto na 2015. Na 2018 no a saca factura y na 2019 a cuminsa cu esaki atrobe. Na 2019 a cobra solamente 20,4% di e facturanan saca pa residencial y pa empresa. Den e añanan promer cu 2015 e cumplimento di empresanan tabata constantemente halto. E problema ta obviamente e cumplimento di e ciudadano individual.

Proyecto Sero Teishi

E ‘verrekening’ cu ta tuma lugar entre Serlimar y EcoGas pa e servicionan brinda di ambos banda – procesamento di desperdicio di Serlimar cerca EcoGas y deposito di bales na Sero Teishi di EcoGas na 2018 a resulta den un deficit di algo menos cu un miyon pa Serlimar y na 2019 e diferencia a crece ta na Afl. 1,6 miyon.

Incinerator chikito

Pais Aruba a cumpra, a traves di DOW, un incinerator chikito cu a pone na disposicion di Serlimar, cu lo a cumpra un set di modulo pa amplia capacidad di e incinerator, segun convenio entre Pais Aruba, Serlimar y DOW. Pa cumpra esaki tin un convenio entre Serlimar cu CTC NV pa Afl. 1,5 miyon. Tambe Serlimar a haci gasto (Afl. 402.000) pa desmantela y prepara e lugar na Parkietenbos pa e incinerator. Na momento di skirbi e rapport ainda e incinerator no tabata funciona y segun otro fuente actualmente tampoco.

Conclusion

For di e resumen aki por conclui cu un parti considerable di e debenan ta cu entidadnan gubernamental (Impuesto, SVb) cu ta mas di Afl. 17 miyon. Otro componente grandi di e debe ta e material pa opera, principalmente e trucknan (Afl. 11 miyon), hunto esakinan ta alrededor di 68% di e debenan total. No ta posible pa contempla debe sin cu ta tuma na cuenta di unda entrada mester bin. E obstaculo grandi ta cu Serlimar no por avanza si no ta bin un solucion pa cobranza di e parti residencial. Pa esey, e compania mester di decision tuma na nivel politico, por ehemplo creando un solucion pa cobra e ciudadano individual na un manera efectivo, o gobierno mester dicidi di continua financiamento di Serlimar sin vacila y indefinidamente, loke no ta parce di cuadra cu e obhetivo inicial pa cual a lanta e compania.