Den un conferencia di prensa cu personal di Dr. Horacio Oduber a haci ayera mainta, dokter specialista di pulmon Selene Kock a trece dilanti e situacion di loke ta trata pashentnan di Covid-19 na Aruba y tambe a haci un yamada pa comunidad ya cu hospital ta yegando na su limite.

Aruba a cumpli un aña den pandemia di Covid-19 y ora cu un pashent ta yega na hospital cu ambulance despues cu a meld cu tin sintomanan pa e malesa aki, e ta yega na hospital su so y eynan e ta haya dos enfermero bisti cu pañanan di proteccion pa tuma su oxigeno, su presion, saca potret, saca sanger, entre otro.

Di esaki, Kock a splica cu nan ta hinca e pashent den tres diferente grupo, cu ta pashentnan leve cu ta bay riba piso B3, pashentnan medio cu ta bay por ehemplo na ‘medium care’ cu ta unidad di cuido intensivo cu no mester di intubatie y e parti tres cu ta esunnan cu ta wordo entuba di biaha.

Kock a señala cu tin biaha cu pashentnan tin dies dia cu sintomanan loke ta pone cu e pulmonnan ya caba ta hopi malo, e funcion di e pulmonnan ta pa saca oxigeno for di aire cu nos ta respira, e problema ta surgi ora cu e inflamacion ta sosode den carni di pulmon na unda cu e opname di oxigeno for di e aire no ta posibel mas.

E pashentnan ta yega despues di por lo menos seis pa dies dia, segun loke Kock a afirma, el a bisa cu ora cu nan tin experiencia cu pashentnan den cuido intensivo e pulmonnan ta bira fibrosis manera plastic, e dokter di cuido intensivo tin problema pa motibo cu e optiflow no ta suficiente y mester pone pashent den coma y verslapt tur su musculonan cu via e tubo nan por dunel’e oxigeno via e mashin di ventilacion mecanico.

El a sigui splica cu e mayoria di pashent no por drumi cabes ariba, mester bay drumi cabes abou, normalmente un pashent cu ta flaco e mester di dos enfermero pa por pron’e hunto cu un intensivista, pero actualmente e peso (bmi) di e pashent ta hopi halto ariba di 100 of 150 kilo, manera Kock a sigura.

Den e caso aki, dos enfermero no ta suficiente pa pron’e e pashent mas na unda cu e siman aki nan mester a usa ocho persona, incluyendo intensivista y enfermero pa pron’e e pashent.

E cuido di un pashent di e peso aki ta hopi mas intensivo compara cu un pashent normal riba cuido intensivo.

Kock tambe a menciona cu e mayoria di esunnan cu ta riba cuido intensivo na Aruba ta sobrevivi esaki, mundialmente 80% ta fayece, na Aruba 20% ta fayece y 80% ta sali for di cuido intensivo na bida, pero e mayoria di nan ta sali cu problema na nan pulmonnan, a perde capacidad vital cu fibrosis di pulmon, cu nan mester bay na nan cas cu oxigeno. [Red: Informacion cu redaccion a confirma ta contradeci esaki. No ta berdad cu den exterior 80% cu bay ICU ta muri y na Aruba 20% ta muri. Na Merca un tercio di pacient cu bay hospital mester di ICU. 28% di esnan den ICU ta fayece.]

Ademas, el a papia cu e carni di pulmon ta uno cu unabes cu el a haya fibrosis, e ta ireversibel y unico cos cu e persona lo por haci si e ta biba na otro parti di mundo como por ehemplo na Hulanda, kisas por opta pa un transplante di pulmon, pero mundialmente no ta mucho hende cu a haya un transplante.

El a haci un yamada pa pueblo di Aruba pa tuma e vacuna, mantene na e reglanan di distancia pa motibo cu e situacion aki no por sigui asina, “ainda no ta ni 10% di Aruba cu a wordo infecta, na hospital nos ta yegando na nos limite”, Kock a señala.

Asina mes, el a indica cu nan ta prepara pa cualkier situacion cu por presenta pero ya caba nan a yega na 34 pashent, si e pashentnan lo bira 94 ‘covid pashent’ ta otro historia, pa motibo cu na e momento ey nan por tin cama, nan por lanta un tent riba parkeerplats cu cama di militar pero no lo tin personal suficiente pa atende handle nan.

Tempo pasa, ora tabatin un pashent cu pulmonia door di influensa cu nan a yega di cinco pa seis cama nan a yama Air Ambulance y via AZV e pashent a wordo manda pa Colombia, na e momentonan aki esey no ta sucede mas segun loke el a afirma, mundialmente e frontera ta cera pa acepta pashentnan cu Covid-19 por lo tanto ora un persona tin Covid e tin cu keda na Aruba.