E siman aki e caso di fundacion ABC contra Pais Aruba, tocante e permiso di construccion (aanlegvergunning) otorga na Natura Development NV pa crea un beach na lama dilanti e hotel, a resulta den un debacle formal pa gobierno. Huez a opina cu e fundacion tabatin razon den nan apelacion y ademas a expresa cu e ministro cu a otorga e permiso (nos Promer Ministro), no tabatin un base legal pa haci esaki. Den e ley concerni (LRO) no tin stipulacion pa e zona specifico cu ta sustenta emision di tal permiso. Un victoria pa e fundacion, pero cu esaki e asunto no a termina.

Lo ta logico si gobierno di su banda apela e sentencia di huez na Corte di Husticia, mientras tambe lo por spera accion di e compania desaroyador, cu a mira huez revoca e permiso emiti na juni di e aña aki. Pa corona obra, e ministro encarga cu maneho di medio ambiente y naturaleza, cu lo mester a emiti un exoneracion (‘ontheffing’) pa e compania, segun e permiso otorga, no a duna e exoneracion. Awor cu e eliminacion hudicial di e permiso mes, di repente e compania ta para cu man bashi. Como cu e compania no tabata un partido den e caso den corte, nan no por apela tampoco. Loke ta keda ta un posible caso di daño y perhuicio contra Pais Aruba. Den e proceso cu ta andando di por lo menos 2018, na varios momento gobierno a reacciona positivamente riba e plannan di e compania pa haya acceso na e pida costa di baranca dilanti su propiedad, pa converti esaki den un playa di santo pa su clientenan.

Si mester evalua e eventual obhecionnan cu por tin contra e plan aki, no ta trata solamente di e aspecto di destruccion y/o afectacion di naturaleza na e lugar, sino tambe kico e posible efecto lo ta di traha dos dam den lama, loke lo causa un cambio di coriente di lama na e lugar. Tin un estudio adecuado haci di e efectonan aki, no solamente pa e area aki, sino tambe pa e costa na ambos banda? Probablemente no, pero esey no ta relevante tanten e sentencia actual keda vigente. Si acaso gobierno logra gana su apelacion den corte, loke no ta sigur, anto atrobe ta bin dilanti e consideracionnan di naturaleza destrui y cambio di lama na e lugar. Cu esey, tambe lo surgi e asunto di e ‘ontheffing’ cu e otro ministro lo mester duna. For di loke nos por a observa den prensa te awor, el a mustra aprobacion pa e sentencia, dunando prueba visible di e desunion cu tin actualmente den gabinete tocante e asunto.

E diferencia di opinion ey a bin dilanti caba algun luna pasa, tempo cu el a pronuncia su mes contra e hecho cu e compania a cuminza caba cu e obra pa crea e beach, sin cu el a sikiera considera e ontheffing. Accion den corte di e fundacion a resulta e tempo ey den paro di e trabao cu e compania tabata haci. Pero e mandatario aki a mustra di no ta di acuerdo cu loke su colega a haci cu e permiso y tabata di tuma accion legal hunto cu e fundacion. No ta nada straño anto cu no tin ontheffing ainda y por lo pronto no ta necesario tampoco. Esaki lo caba di complica e ambiente den gobierno, ademas di e situacion entre compania y gobierno.

E compania lo mester reevalua e situacion, unda sigur nan lo considera paso huridico contra gobierno, cu a duna permiso anteriormente pa otro proyecto relaciona manera e tunnel cu a crea bao di caminda pa e clientenan por yega na costa. Di otro banda, haya compensacion pa daño y perhuicio no ta crea beach, cu consecuencia cu tin un compleho hotelero grandi sin acceso na lama cu nan a priminti. Tur esaki ta duna nos di pensa tocante con nos gobierno(nan) ta anda cu ley, den e caso aki un ley, di desaroyo teritorial, cu e propio partido grandi den gobierno mes a crea. No cu tur hende den partido tabata contento cu su introduccion, pa e limitacion cu e ta pone riba con ta anda cu naturaleza. Awe nos por mira e consecuencianan, ora ta pensa cu ley no ta importa y cu tin asunto cu por ‘fix despues’. Esaki ta conta tambe pa otro caso, manera e proyecto di hotel na Sero Colorado, unda aparentemente a ‘lubida’ cu tin procedimento di obhecion cu mester tuma na serio. Den ningun di e casonan aki por bisa cu e problema ta di ciudadano cu ta ‘haci fastioso’, ta gobierno mester vigila e procesonan aki y no priminti cos cu nan no por cumpli. Esaki ta un bataya cu a termina bon, ppero nos no mester carga speranza cu e ataquenan, di nos propio hendenan, riba cada pida costa cu nan por bende cu empresario stranhero pa traha hotel, lo sigui. Aunke nos ta di opinion cu e lema “No Mas Hotel” tin apoyo grandi den comunidad, esey no ta yuda si ta keda vota pa gobiernonan cu ta pone nan benefico cu bende tereno y hasta lama na promer lugar.

Finalmente, ta obvio cu, a pesar di un gobierno cu no ta tuma ley na serio, nos por observa cu de vez en cuando nos por bisa cu nos ta biba den un estado di derecho. E tempo cu un mandatario ta actua impunemente den nos cara, ta pertenece na pasado. “Ta bon cu tin huez ainda,” nos lo bisa…