
(AP) — Un grupo di satelite di clima espacial a lansa diaranson mainta pa pone bista nobo riba tormenta solar cu por produci aurora impresionante, pero tambe por stroba comunicacion y menasa astronaut den vuelo.
E tres satelite a sali for di Kennedy Space Center poco despues di salida di solo riba e mesun raket di SpaceX. Nan a ser dirigi pa un puesto di observacion na orbita di solo, 1.6 miyon kilometer for di Tera, cada un cu su propio mision separa.
Na total, e satelitenan di NASA y Administracion Nacional Oceanico y Atmosferico (NOAA), hunto cu gasto relaciona, ta costa aproximadamente $1.6 biyon. Joe Westlake di NASA yama esaki “e ultimo carpool cosmico” door di comparti un raket pa spaar placa.
Dirigiendo e formacion ta e nave autonomo di Mapamento Interstellar y Aceleracion (IMAP) di NASA, e prome cu lo ser desplega. E lo examina e limitenan externo di e heliosfera, e bubble protector di gas maneha door di biento solar rond di nos sistema solar.
Como un extra, IMAP lo por duna aviso adelanta di tormenta solar — un aviso valioso di 30 minuut — pa astronautnan cu ta explorando e luna bao di e programa Artemis di NASA. Oficialnan ta spera cu e observatorio lo ta completamente operacional ora cu cuatro astronaut bula rond di luna y bin back otro aña.
E Observatorio di Geocorona Carruthers mas chikito di NASA tambe ta bula, enfocando riba e atmosfera mas externo di Tera cu ta briya y ta extende hopi mas leu cu e luna. El a haya su number di un cientifico cu a fayece George Carruthers, kende a inventa e telescop ultravioleta cu a ser poni na luna door di e astronautnan di Apollo 16 na 1972.
E observatorio nobo di clima espacial di NOAA lo ser pusha den servicio di pronostico di tempo completo, dia y anochi. E lo mantene vigilancia riba e actividad di solo y midi e biento solar pa yuda proteha Tera for di flare menasador.
Oficialnan ta spera cu e satelitenan di NASA lo ta den posicion y operacional na comienso di otro aña, y e nave espacial di NOAA pa spring.
NASA ta contribuyendo mas cu $879 miyon pa su dos mision, mientras cu e parti di NOAA ta $693 miyon.
Aunke NASA ya tin un flota di navenan espacial pa observa solo, e cabes di mision cientifico Nicky Fox a bisa cu e misionnan mas nobo aki ta ofrece instrumentonan mas avansa cu lo duna midi mas sensitivo.
“Simplemente por pone tur esey hunto pa duna nos un bista hopi mas miho di e solo,” el a bisa.
E meta ta pa comprende solo miho pa asina proteha Tera miho, segun oficialnan. Impresionante cu nan ta, e aurora nort y sur no lo ta e enfoke di e misionnan.
Durante un previsualisacion di e mision Artemis di NASA cu lo ta rond di luna, oficial cientifico a bisa diamars cu e misionnan nobo di clima espacial aki lo mehora pronostico y duna alerta vital si actividad solar mayor a ataca. Si esey ta pasa, e cuatro astronaut lo tuma refugio temporal den un area bao di e vloer di e capsula pa evita e nivel eleva di radiacion.