Tension politico den nos region ta subiendo, entre otro pa e menazanan cu gobierno di Trump ta expresando contra e regimen di Nicolas Maduro na Venezuela. Mientras na inicio tabata reina ainda e cuento di combati narcotrafico, cu tin un base considerable di envio na e pais, no como productor di e mercancia, awor ta resona mas e idea di un ‘cambio di regimen’ na e pais bisiña. Identificando Maduro como e lider di cartel esaki lo mester facilita e hustificacion pa trata di forza su salida for di poder. Sin embargo, e intencionnan Mericano, sea cu ta trata narcotrafico o busca acceso na e recursonan natural impresionante di e pais, di ningun manera esaki lo resulta facil.
Den ultimo tempo a surgi por ehemplo e comparacion cu e invasion Mericano pa saca dictador Noriega for di poder na Panama, unda ta mustra tambe riba e diferencia grandi entre e situacion na Panama y esun actual na Venezuela. Na Panama tabatin un presencia fuerte di forzanan arma Mericano den e zona di e canal. Organiza un accion relampago pa aresta Noriega e tempo ey no a resulta dificil, ademas cu no tabatin reaccion ni resistencia di e poblacion, unda hopi a mira e accion Mericano como un alivio. Den e caso di Venezuela tambe pa hopi un caida di e regimen Chavista/Madurista lo causa gran alivio, pero aki no ta trata di drenta e pais y marcha den direccion di Miraflores y sali cu Maduro, preso riba e proximo vuelo pa Merca. E realidad ta cu no ta trata solamente di un presidente ilegitimo, sino di un regimen fuertemente estableci, basa riba un ideologia socialista, cu un base popular minoritario, pero asina mes considerable. Ademas den 25 aña di poder tabatin un consolidacion fuerte di e cupula di lider militar y policial, cu a probecha na grandi di e privilegionan cu nan por a comparti cu e top politico di e partido na poder. A surgi henter un clase elite uniforma cu ta bon organiza, sino nunca nan lo por a consolida nan poder durante mas di 25 aña. Ademas Venezuela ta un pais grandi, den superficie y poblacion, unda ta dificil pa imagina cu por logra tuma rienda di e pais via un simple cambio di gobierno; lo requeri bastante ‘bota na tera’ pa drenta y tuma control di e pais. Y probablemente gobierno Mericano, aunke acusa di tur tipo di cos menos sano huicio, no ta prepara pa drama sanger di nan propio hendenan, mientras cu Trump a campaña cu termina e intervencionnan militar Mericano na otro pais cu a costa, banda di biyones, tambe hopi bida di nan propio militarnan.
Ademas gobierno di Trump lo mester tene cuenta cu otro factor di importancia. E regimen Venezolano ta conta cu relacion, no solamente di amistad sino economico fuerte cu Rusia y China. Tin actualmente inversion fuerte di ambos pais den petroleo Venezolano, tanto den e faha di Orinoco como den lago di Maracaibo. Den e ultimo aki un empresa di China a caba di construi e promer plataforma riba awa den e lago despues di hopi aña di abandono di e parti aki. Ambos pais tin inversion tambe den e produccion di crudo mehora na region di Orinoco, e reserva mas grandi di petroleo na mundo. Na e momento aki industria petrolero Mericano no tin presencia fuerte na Venezuela, solamente empresa petrolero Chevron a logra haya un renobacion di nan permiso pa opera na Venezuela di gobierno Mericano, pero cu cierto restriccion ainda pa exportacion pa Merca. Pero ta surgiendo cierto urgencia pa tin mas accceso na e reserva petrolero Venezolano. E confrontacion economico y politico fuerte entre Canada y gobierno di Trump ta conduciendo na un diversificacion di benta di crudo Canades, cu te recientemente tabata bay exclusivamente pa Merca. Pronto un parti considerable di crudo Canades lo haya su rumbo pa Asia y Europa, mientras cu na Merca e importacion di crudo pisa ta di primordial importancia. Esaki pasobra parti di e refinerianan na Merca ta pa procesa crudo pisa, cu awor caba pero den futuro mas ainda tin dos productor importante riba nos continente: Venezuela y Canada. Ademas e produccion di crudo liviano Mericano mes, cu actualmente ta percura pa e mayor produccion mundial, alrededor di 13 miyon bari pa dia, lo ta e promer victima di caida di prijs, actual obhetivo di OPEC. E ‘shale oil’ Mericano ta esun cu e costo di produccion mas halto, entre 65 y 70 dollar pa bari, ademas cu awor caba ta falta e inversionnan pa mantene e produccion halto actual.
No ta trata di petroleo so, Merca tin mas problema, por ehemplo: acceso na metal y mineral precioso. Aki atrobe nan ta topa cu e mesun Canada y Venezuela cu ta dispone di hopi recurso natural escaso cu Merca no tin pero si mester. Na e momento aki ainda gobierno di Trump ta pensa cu nan por pasa rond troce braza di amigo y enemigo den nan campaña di ‘America First’ pero di forma doloroso pa nan ta resulta awor cu nan no tin y tampoco por crea un pais autarco, cu pa un gran parti ta autosuficiente. Anto despues cu menaza no ta yuda mas lo bin e fase di negocia pa por yega na loke economia di e pais mester importa di otro nacion. Aki tambe por ta cu Trump ta resulta un ‘TACO’ (Trump Always Chickens Out): e no lo cuminza un invasion na Venezuela; cu ademas sigur no lo resulta den un premio Nobel di Paz…