Nos ta bay tin nos di dos Pasco y Aña Nobo durante e pandemia di Covid-19. Mientras cu un aña atras ainda nos tabata carga e speranza di habri un aña 2021 cu un perspectiva nobo, awor nos lo ta mas realistico den loke lo por logra. Y esey no pasobra e aña a bay malo. Economia a recupera hopi mas rapido cu tabata anticipa di antemano, pero e sucesonan internacional riba tereno di combati e pandemia a siña nos cierto realismo. Den un tempo relativamente cortico, mientras nos ta kere cu tur cos ta bao control, e panorama por cambia totalmente y ta requeri un maneho totalmente diferente. Esey nos a mira den luna di augustus y september di e aña aki, momento cu r cantidad di caso di Covid a explota atrobe, hibando nos na e segundo explosion mas halto di e coronavirus, despues di e peak na september 2020.

E sucesonan di augustus y september 2021 di biaha tabatin nan efecto negativo riba economia, cu bastante cancelacion di turista cu tabatin planea pa bin Aruba. Na e momento aki ta demasiado tempran pa bisa kico lo bay pasa den e proximo simannan, mientras tampoco tin un claridad tocante e seriedad di e variante nobo, Omicron, compara cu e anterior variantenan. En todo caso loke ta sucediendo den ultimo dianan ta bisa nos cu semper nos mester ta prepara pa un cambio drastico den nos situacion, sea influencia pa suceso aki o den exterior. Y tambe cu e situacion di incertidumbre aki por dura varios aña, segun cu otro variante por surgi cu ta exigi cierto accion pa limita e daño causa.

Di otro banda, nos por mira atras riba un aña cu su cosnan positivo, y otro menos. Manera bisa anteriormente, economicamente nos ta recuperando mas rapido cu loke a proyecta di antemano, loke ta bon tanto en general como pa e individuonan cu por a bolbe na, o haya un empleo nobo cu ta brinda perspectiva. Sin embargo, esey no mester haci nos ignora e situacion di gran necesidad cu ta existi ainda den nos comunidad. Si nos mira e cifranan oficial cu tin, manera di SVb, por constata cu compara cu inicio di 2020, ainda tin casi 1.250 persona menos emplea na comienzo di e luna aki. E parti bon ta cu na inicio di e aña aki tabatin registra como 3.100 persona menos cu na januari 2020, pues e recuperacion sin duda algun ta tumando lugar. Actualmente, cu e eliminacion abrupto di e areglonan pa desempleo y subsidio di salario, no ta conoci kico esaki ta ocasiona na nivel di famianan cu tin problema pa pone pan riba mesa. Nos sa cu ta duna reconocimento na e ‘first linernan’ cu ta atende hende cu problema di salud den e pandemia, pero lo ta bon pa reconoce tambe esnan cu ta trahando, hopi biaha como voluntario, den atende e necesidadnan grandi cu tin den hopi famia. Y ademas ta desconoci kico ta e situacion bao di esnan cu ta trahando, of no, den empleo informal cu pa un gran parti ta persona di otro nacionalidad, principalmente di nacionalidad Venezolano. Sigur den e proximo aña lo mester tuma decision clave, kico ta bay haci cu un grupo grandi di persona cu mientras tanto tin varios aña aki, sin perspectiva ni di salida ni di permanencia.

Pero e situacion cu ta causa cierto preocupacion awor ta e aparente conflicto cu ta existi entre gobierno di Aruba y esun di Hulanda y cu ta percura pa un regalo di Pasco cu nos no merece. Hopi lo tin e tendencia di mira e asunto aki for di punto di vista partidista, pero nos ta kere cu tin otro acercamento pa esaki. Pa cuminza esaki: gobierno di Aruba no ta den e posicion pa bisa cu nan no kier supervision financiero, punto. Esaki ta un realidad caba. Awor cu prolongacion di e ley local di supervision a bira imposible, pa sabotahe den parlamento di Aruba na man di un par di cabez cayente, a dicidi cu ta bin un ley di Reino, similar na loke tin pa e otro dos islanan caba desde 2010. Riba esey a bin e crisis di Covid, cu a haci cu nos mester a bay fia placa, grandi, cerca Hulanda. Y esey a bin cu condicion. Nos mester a reconoce cu tin hopi cos di drecha y cu sin un plan pa esaki nos no ta logra. Esun cu ta pone placa a acorda e plan cu nos gobernantenan. Ningun momento nos gobernantenan ta tribi di abiertamente reconoce cu nan resistencia contra tur avance ta basa riba nan falta di voluntad pa yega na introduccion di e leynan concerni, pasobra nan a bay di acuerdo caba. Loke nos ta mira awor ta nan resistencia ‘after the fact’ di trata di tranca e proceso, loke no ta yuda pa nada, pero si ta stroba pa mas pronto posible introduci e cambionan acorda pa cu COHO, y concretiza den e Landspakket, loke segun nos opinion – y di nan – ta interes general. No ta nada straño anto cu e secretario di estado ta haci e pregunta unda e islanan ta para. Si ta pensa cu sapatea ta suficiente pa cambia e corelacion di forza den Reino, anto nos gobernantenan lo por usa un dosis di realismo como regalo di Pasco. Supervision por sin consenso tambe…