Ayera, partido UPP a entrega un carta pa presidente di parlamento, lider di tur partido y tur parlamentario, relaciona cu e ley di Serlimar cu a ser trata awe. Aki bou e carta en cuestion.

Apreciabel y distinguido representantenan di pueblo,

Como lider di partido UPP, eherciendo mi trabou pafo di Parlamento, mi ta dirigi mi mes na Parlamento di Aruba cu lo siguiente.

Un di e topiconan cu mas UPP a bin ta atende cune den e ultimo aña y mei ta e topico di maneho di desperdicio aki na Aruba. Por cierto cu riba 21 di mei 2018 UPP a manda un carta pa Parlamento, atendiendo Parlamento riba e maneho di desperdicio ad hoc di e minister concerni, pero lamentablemente nos no a haya ningun clase di reaccion riba esaki. Entre otro nos a indica riba e intencion di huur un edificio na Pos Chikito (ex-DTI), cu entre tanto ta un hecho, e “fixbidding” pa compra/leasing di 22 truck nobo pa Serlimar, cu tambe ta un hecho y tambe e aspecto di “incinerator” na Parkietenbos, unda cu pa motibo di tempo segun minister Otmar Oduber, lo a scohe pa bin cu “incinerator” awendia yama e W2E via “mass incineration”.

Riba un otro punto particular partido UPP desde mas cu un aña a cuestiona e “incinerator chikito”, cu ya t’ey pero cu nos tin comprendi ainda no ta funciona cu a wordo otorga na un compania amigo/sponsor di e minister concerni por medio di un proceso cu por ser considera un corupcion administrativo. Pa cual pronto UPP lo bai mas den detaye cune. Pa colmo nos por a ripara cu den e cambio di ley di Serlimar, manera proponi pa e minister di ROIM Otmar Oduber, di carambola kier a hinca de articulo 1c cu ta encera un incinerator grandi, banda di ta obliga tur compania pa entrega desperdicio na e sitio cu e minister apunta como tal. Defacto haciendo asina tambe henter e maneho di desperdicio, dependiente di un compania cu NO ta Serlimar, sino uno posibel compania stranhero, cu lo purba na saca su placa pa e inversion haci y pa su ganashi.

UPP cu satisfaccion por mira cu den e ultimo simannan otro gremionan cu tambe a vocifera nan opinion y cu den Parlamento, te awor den e primera tanda, parce cu cambionan ta wordo proponi den e proposicion di cambio di ley, cu kisas por crea mas trankilidad.

No obstante esey, UPP a vocifera su opinion publicamente prome cu e reunion cu a tuma luga dia 2 di october, cu na nos parecer cu e proyecto di ley ta carece di ingrediente pa wordo considera un bon producto di ley. Nos a mustra riba e conseho di Raad van Advies, cu na nos parecer e ministernan responsabel no a haci e cambionan concerni pa asina kita e preocupacionnan di e organo di conseho mas halto di nos pais. Raad van Advies tambe a mustra, mescos cu UPP a mustra for di aña pasa caba cu NO tin un plan integral pa loke ta trata maneho di desperdicio pero mas bien por papia cu e maneho ta ad hoc.

Tambe nos a mustra cu e forma cu kier a bulldoze e ley, dor di den apenas algun dia cu Parlamento den Comision Central a haci su preguntanan, minister a core manda e contestanan, di cual e minister a trata na desvia of no contesta e preguntanan.

Es mas e minister a anticipa algun nota di cambio, mientras cu di parti Parlamento tin algun amiendanan cu lo wordo presenta. E.o. lo saca e aspecto di “incinerator grandi” y tambe lo bin cambio di e composicion di gastonan di loke mester bay pa Serlimar su pikimento di sushi residencial y trabounan cu ta wordo ehecuta pa Serlimar den nomber di gobierno. Aki e 7,50 pa pikimento di sushi lo bira 15,00 florin y esun di procesamento, limpieza y pikimento di bestia morto lo bira di 17,50 florin pa 10,00 florin. Den apenas dos dia a bin cu un otro reparticion di costo, cu ta duna muestra cu e asunto aki no tabata bon calcula. Banda di esaki UPP ta di opinion cu e ley, a pesar cu e ta wordo presenta comosifuera cu esaki ta garantisa e futuro di Serlimar, hustamente sacando e tratamento di desperdicio, “vuilverwerking” y pone den man di un compania cu lo “run” un incinerator, manera ta e deseo di e minister, por tin consecuencia pa sobrevivencia di e compania, ya cu Serlimar ta cambia pa un compania cu ta djis despacha desperdicio pa e instalacion di incineracion cu NO ta den man di Serlimar.

Tur esakinan ta haci cu nos di UPP ta di opinion cu e producto di ley, incluso tur e posibel cambionan, y teniendo na cuenta loke ta bibando bou di e gruponan den nos comunidad, no ta cla ni apto pa pasa como ley. UPP ta urgi den e caso aki, mirando tur e discusionnan andando ainda, pa wanta e cambio di ley aki y hiba un debate mas amplio, cu participacion di tur gremionan, den forma di un Dialogo Nacional structura. Mirando esaki den un forma structura di un grupo di trabou, cu por yega na un conclusion nacional y definitivo pa loke ta trata e maneho di desperdicio. Di e forma aki tambe nos lo por haya un miho producto di ley cu lo por conta cu sosten di henter un comunidad.

Fuera di aspecto di e ley riba su mes, UPP kier a mustra cu e cambio di composicion di structura di gasto di Serlimar, no ta bon substancia ainda. E hecho cu den dos dia ta bin cu un cambio den e structura, ta pone nos pensa cu esaki por tin di haber cu “natte vingerwerk”. E minister a parti e composicion di gastonan den dos parti, esta esun di recohemento di sushi na “ophaalpunten” y den esun di “verwerking”, limpieza canto di caminda y lanta cadaver di bestianan. A pesar cu e minister ta bisa cu e structura di prijs y cobransa pa loke ta toca Serlimar no ta perhudica ningun compania priva, nos si ta kere cu esaki ta e caso.

Saliendo for di e 32.000 puntonan cu Serlimar tin na su encargo, segun e memorie van toelichting, ta pone cu Serlimar lo haya un entrada pa recoge sushi di 225 mil florin pa luna cu lo suma na 2.7 miyon florin pa aña, basa riba e prome prijs di 7,50 florin pa “ophaalpunt”. Mientras cu pa e “fixed-bidding-procedure” di aña pasa pa e 22 truck nobo, e “lease” lo costa Serlimar 2,5 miyon florin pa aña. Kiermen pa pago di empleadonan y otro gastonan operacional ta resta solamente 200 mil florin? Pues nunca e prome calculacion no por tabata bon. Esaki ta nifica cu ningun compania cu ta recohe sushi sea na cas of negoshi lo no por sobrevivi cu un suma asina. Anto di otro banda e minister kier a cobra 17,50 florin extra pa e resto di trabou di Serlimar, loke no por a wordo substancia tampoco.

Cu e cambio na e momentonan aki, loke Serlimar ta cobra pa ophaal ta e suma total di 5,4 miyon florin pa aña, basa riba e prijs di 15,00 florin “per ophaalpunt”. Esaki tampoco na nos aperecer no por wordo substancia. Nos ta kere cu Parlamento, banda di un “businessplan” di e compania, mester por exigi pa wak e cifranan con a yega na e 15 florin aki pa “ophaalpunt” y e 10 florin pa “verwerking”, mantene Aruba limpi y recohe cadaver di bestia morto. Pa e ultimo aki tambe nos tin nos reserva- y observacionnan. Mirando cu segun e concepto di ley manera e ta aworaki, Serlimar lo tin un verwerking minimo di sushi, ya cu e trabou di lanta cadaver di bestia, tene Aruba limpi y snoei mata etc. ta un tarea di gobierno, esaki mester sali for di algemene middelen, manera te e caso aworaki, pa medio di un contrato entre gobierno y Serlimar. Pa colmo nos ta puntra nos mes dicon pa e trabou di banda di caminda kier cobra e pueblo “extra” pasobra Serlimar ta haciendo e.o. D.O.W, ATA y Sta. Rosa tambe tin e ploegnan aki cu SI ta wordo paga for di “algemene middelen”.

A pesar cu tanto minister Otmar Oduber y Prome Minister Evelyn Wever-Croes (e ultimo den su carta na habitantenan di Parkietenbos) ta bisa cu e cambio di ley aki no tin haber di un “incinerator”, e articulo 1c sigur ta haci esaki. Cu awor kisas lo bin cambio den esaki, dor di sak’e for e ley, nos ta kere cu mester tin un punto di bista si tocante esaki, kisas por medio di un mocion di Parlamento.

Nos ta keda cu nos punto di bista cu un incinerator, den e forma di W2E, cu e minister y aparentemente gobierno a scoge pe “from day one” caba, mester wordo re-evalua. E tipo di incineratornan aki hopi biaha ta dañino pa salud di hende y pa nos medio ambiente. Hustamente loke cu gobierno ta bisa di ta preocupa pe. Tambe mester discuti riba e forma con ta bay paga p’e. Minister Oduber y tambe algun Parlamentario, ta bisa cu esaki lo no tin ningun costo pa gobierno (su presupuesto), pasobra ta un compania priva mester inverti. Den e caso aki e prijs lo wordo “verwerkt” via di Tipping Fee di un banda pa “verwerking” di e sushi y di otro banda lo bay den tarifa di coriente. Gobierno di su banda ta priminti di garantisa un cantidad di 90.000 ton, mientras nos tin un produccion cu no ta yega 70.000 ton pa aña. Pues aki e pensamento ta cu no ta gobierno ta bay paga pa esaki, pero si e pueblo, kisas na Serlimar, cu lo ta djis un “doorgeefluik” pa e compania. De facto ta e pueblo lo tin di paga p’esaki tog. Minister ta purba bende esaki, indicando cu esaki lo algo totalmente priva y cu no tin ningun rol pa gobierno den esaki. Como tal lo no ta trata di un proyecto PPP.

Pero UPP a mustra caba cu e forma cu ta wordo escohi aki, esta di BOO, ta un forma di un PPP. E compania mester ta garantisa na un forma of otro pa saca su inversion y den e RFI gobierno a pone cu despues di 20 aña e facilidad lo wordo traspasa pa pais, mientras cu gobierno ta comprometi pa entrega 90.000 ton di desperdicio na e compania pa e por produci e coriente suficiente cu nan tin pensa di alcansa.

Sigur esaki lo bira interesante despues den e discusion di supervision financiero di nos pais por medio di e comision di supervision CAft. Cu otro palabra, e deal di BOO aki lo subi e “schuldquote” di Aruba cu por lo 500 miyon florin !!

UPP kier remarca alabes cu desde 1997 NINGUN W2E via “mass incineration” a wordo construi mas na USA pa motibo cu esakinan ta impagabel y hopi malo pa nos Medio Ambiente. Ademas un incinerator manera cu ta wordo presenta, no ta compatibel cu e modelo di un “economia circular” cu gobierno di Aruba a presenta recientemente.

Na momento cu Presidente di Parlamento, sr. Thijsen, a habri e reunion, el a enfatisa cu ta bay drenta den un proceso di tumamento di decision, y cu mester acepta cu aki ta democracia ta wordo practica y cu kisas no ta nos tur lo por biba cu e decisionnan.

UPP ta kere cu transparencia y responsabilisacion ta e vehiculo y guia pa un bon funcionamento di nos democracia. No por tin transparencia si tin manipulacion di informacion. Tambe pa democracia por resalta, mester tin espacio pa dialogo y convence otro y no ta cuestion di conta cabes. Al final e pueblo a scoge su representantenan pa tuma e miho decisionnan, den su nomber y na su bienestar. Pasobra ora cu ta trata di un mal decision, no ta e grupo cu a tuma decision ta esun cu ta paga e cuenta al final, sino ta e ciudadania y colectividad ta carga e consecuencianan di mal gobernacion y ta paga e cuenta halto, manera ta e ehempel den caso di hospital y e proyectonan di infrastructura cu ta colga manera spada di Damocles riba su cabes.

Sperando cu Parlamento lo por tene na consideracion nos puntonan y cu e tratamento di ley por wordo posponi, pa asina un discusion mas sano y amplio wordo hiba riba e topico aki.

Atentamente,

Den nomber di UPP
drs. C.A.S.D Wever (lider)