Recientemente a wordo informa cu Family Justice Center (FJC) lo ofrece su servicionan na comunidad, na unda diferente instancia lo traha hunto pa duna servicio na victimanan di abuso y violencia den su diferente forma.

Director di Departamento di Asuntonan Social, Glenda Hernandez den un entrevista cu Bon Dia Aruba a trece dilanti cu e manera con FJC lo traha lo ta diferente, na unda cu si un victima ta wordo confronta cu violencia fisico of sexual, nan mester ofrece loke e victima mester na e prome momento cu e ta yega cu e keho of cu su caso.

“Nos a pensa for di punto di bista di un victima-cliente, cu e prome hende cu nan mester ta hospital y polis.” Den e caso aki Jeugd- en Zedenpolitie y tambe mester di un dokter forensico, pa motibo si den caso cu un hende a wordo viola, of un hende a bira victima di agresion, “bo mester tin prueba. Mester traha un reportahe unda e pruebanan ta riba papel, esey lo yuda e victima despues,” manera Hernandez a señala.

E victima mester di ayudo di polis hunto cu otro tipo di ayudo, y ta p’esey cu nan a palabra cu hospital cu for di e prome 7 dia, si e persona tin algun fisico violento of fisico sexual, e lo keda na hospital. Si e daño ta dura mas cu 7 dia e ta bay na FJC, na unda otro profesionalnan lo bay trat’e pa colecta pruebanan y cuminsa un investigacion pa wak kico tin cu haci pa e caso por bay dilanti hues pa asina yuda su derecho. Y di otro banda di kico tin mester di ayudo psicologico pa atende cune mesora y no lag’e warda varios luna.

For di punto di bista di e cliente, nan ta pensa cu tin cu pone tur instancia na e mesun luga y e cliente tin cu duna su declaracion un biaha so. Pa motibo cu el a pasa caba den un momento dificil, e ta traumatisa y cu no mester conta loke a pasa varios biaha, vooral un mucha.

“Nos kier pa e conta un biaha, pa asina e instancianan por scucha y haci nan preguntanan den un entrevista, esey ta meta” Hernandez a sigura.

Pruebanan

Di mesun forma, Hernandez a declara cu hopi caso di abuso sexual di mucha ta wordo perdi pa falta di prueba. Tin casonan na unda muchanan no ta papia pa motibo cu e persona ta conoci den famia y nan no ta durf di conta; y si nan ta hacie, nan no ta tuma nan al caso. “Ora cu nan ta papia, nan ta haci’e despues di seis siman, por ehemplo, eynan tur e pruebanan a bay.” Un hues no ta tuma solamente e palabra di e mucha, pero e ta bisa cu si mester tin un testimonio.

Pa e motibo aki, nan ta enfoca tambe riba educacion y tambe educa nan profesionalnan cu ta duna informacion na scol. Hernandez a menciona cu nan ta duna training den scolnan pa duna informacion na muchanan con pa yuda nan mes, con nan por protege nan mes.

Di esaki, el a señala cu na september di aña pasa a lanta Centro di Hoben y Famia, unda nan ta duna informacion di diferente topico. Por ehemplo, kico un mayor mag di touch na curpa di un mucha y kico no, pa motibo cu muchanan no sa esey. “Pero e problema ta hopi grandi, e ta infiltra den henter comunidad”, Hernandez a comenta.

Cifranan

Di loke ta trata cifranan, Hernandez a trece dilanti cu cada aña Sociaal Crisis Plan (SCP) ta haya un fondo di un miyon florin. Pa motibo cu segun el a sigura, nan sa cu esaki ta un problema grandi cu no tabata wordo atendi y un gran parti di e fondonan aki lo bay na FJC pa ayudo medico, hudicial y psicologico.

SCP a cuminsa na september di 2019 na unda a registra 33 caso. Na aña 2020 e casonan a aumenta na casi 300 (296), loke ta duna e indicacion cu e problema ta hopi grandi. Y na 2021 te awor nan tin registra 114 caso, cifranan cu por aumenta dobel pa fin di aña, segun Hernandez a indica.

E porcentahe di diferente puntonan cu a bin dilanti den e cifranan ta cu 68 caso di loke a wordo menciona anteriormente tin di haci cu abuso di mucha, 55 caso cu ayudo psicologico cortico, di abuso sexual 35 caso, adiccion cu violencia a registra 37 caso, suicidio 38 caso y adiccion 3 caso.

Hernanzes tambe a informa cu den proximo luna nan lo presenta mas cifranan di muchanan di scol secundario, na unda e violencia ta prevalece. “Violencia ta hopi den nos cultura, mes cos cu abuso y negligencia” Hernandez a declara.

Respaldo tambe a bati alarma

Hernandez tambe a bisa cu Respaldo a bin bati alarma pa loke ta trata intento di suicidio, na unda Hernandez mes a sigura cu el a haya casonan na unda e tin cu yama Respaldo cu e Fact Team cu ta bay te e cas di e persona. Pero e problema ta cu personanan cu mester haya ayudo compleho psikiatrico ta dificil pa haya un ayudo lihe.

Family Justice Center ta cuminsa funciona na october

Tin cierto comentarionan di comunidad na unda a trece dilanti cu door di creacion di SCP casonan di abuso lo por a baha. Di esaki Hernandez a expresa cu nan a lanta un sistema, training personanan profesional, train mayornan, duna informacion na nan y tambe forma muchanan, “e no ta algo simpel”.

Ademas, el a sigura cu tur e casonan aki lo bay na FJC ora e luga, cu lo ta ubica na caya Belgiestraat, keda cla na october hunto cu Jeugd- en Zedenpolitie. Aki nan lo sinta cu partners pa motibo cu “e cliente mester wordo yuda mesora, no solamente den parti medico y huridico pero tambe psicologico, esey ta e diferencia”, el a enfatisa.

Ta p’esey cu den comunidad tin basta hende cu tin trauma cu no a wordo trata y di e manera aki mester evit’e na unda e victima lo haya un luga mas ‘friendly’ pa yud’e.

Pa finalisa, Hernandez a bisa cu Departamento pa Mucha y Hoben tambe lo ta na e mesun edificio cu FJC y cu esey lo bira un centro di experticio cu tur leynan.