Den su relato anual di 2024, e Organisacion di Trabao Temporal (TWO Hulanda) ta mira back cu e tema Forsa di Colaboracion. TWO Hulanda ta trahando hunto cu Aruba, Corsou y Sint Maarten pa mas di cuater aña caba riba ehecucion di e Landspakket di cada pais. Tras di cortina, ambtenaar y expertonan di e tres pais, den colaboracion cu TWO y otro departamentonan Hulandes, a bin ta traha duro riba e reformanan durante e ultimo cuater aña.

“Den e relato anual aki, nos ta highlight algun di e trayectonan aki. Trayectonan cu ta duna un contribucion duradero na mehoracion di e autosuficiencia di e paisnan Caribense. Trayectonan cu ta mustra e forsa di bon colaboracion den Reino y con esaki ta haya un interpretacion diferente den cada trayecto, dependiendo di kico ta cuadra miho”, segun Judith Jeurissen, manager di programa di TWO.

Proyectonan cu ta fortifica di forma duradero

E relato anual ta encera entrevistanan cu expertonan di Aruba, Corsou y Sint Maarten cu ta lidera proyectonan cu ta den operacion caba y ta fortifica e paisnan den un forma duradero. Na Aruba, Edwin Brugman ta papia di e reformanan den cuido medico, unda e meta ta pa mantene cuido medico pagabel y accesibel. John de Lannoy ta papia tocante e desaroyonan rond di e transformacion di Servicio di Impuesto di Corsou, caminda calidad, transparencia y rapidez mester bira e norma. Roxanne Howell y Candia Joseph ta conta tocante e maneho financiero di Sint Maarten. Nan ta describi e pasonan concreto cu ta tuma pa haya mas control riba finanzas di gobierno pa medio di un miho suministro di informacion financiero. E lector lo haya tambe bista general di varios proyectonan for di e Landspakket cu a completa na 2024.

Bista di pafo

Hunto cu e tres pais, TWO ta firmemente compromete na un maneho financiero saludabel, educacion duradero y un aparato gubernamental cu ta funciona bon. Tin biaha un bista di pafo pa controla si nos ta riba bon caminda ainda ta hopi valioso.

“Pa e relato anual aki, nos a pidi Maria van der Sluijs-Plantz y Richard Doornbosch, kende sigui e Landspakket for di comienso, con nan ta mira kico e colaboracion a duna te cu awor. Tur dos ta declara cu e forma special di colaboracion di e areglo mutuo ta un exito riba su mes. Un colaboracion cu ta promove responsabilidad propio di e organisacion y sinergia di e paisnan. Si bo prepara esaki bon, lo bo disfruta di dje pa decadanan,” Jeurissen ta bisa.

2024 den perspectiva financiero

Na 2024, TWO a gasta € 19.4 miyon na e implementacion di e Landspakket. Na 2023, esaki tabata € 19.7 miyon y na 2022 € 14.2 miyon. Esaki ta regarda tanto financiamento di proyectonan (programa) como gastonan pa empleadonan di TWO, otro departamentonan specialisa Hulandes y expertonan cu ta wordo contrata of fia pa proyectonan specifico den e paisnan (aparato).

Pa Aruba, un total di € 4.9 miyon na gastonan regular di programa a wordo haci na 2024. Esaki pa gran parti a bay pa fortifica e funcion financiero y implementacion di e modelo di tres liña di defensa (€0.7 miyon).

Progreso na Aruba: Un bista riba resultadonan di 2024
Na 2024, Aruba a haci avancenan significante den contexto di su reformanan di Landspakket. E iniciativanan aki a cubri un variedad amplio di sector, reflehando un esfuerso amplio y colaborativo pa reforsa gobernacion riba e isla y resiliencia socioeconomico. Capitulo 5.2 di e Relato Anual ta duna un resumen cortico pero poderoso di e logronan concreto cu a haci durante ultimo aña.

1. Maneho Financiero: structura y transparencia
A haci progreso mayor den reforsa maneho financiero. Un logro clave tabata cu a completa e proceso legislativo pa reglanan nobo di contratacion, poniendo e fundeshi pa mas transparencia y competencia husto. Ademas, a standarisa dies proceso financiero pa implementacion futuro na 2025.

A finalisa tambe un blueprint y plan di implementacion pa un organisacion financiero nobo, y a completa un estudio riba e auditabilidad di data financiero di Aduana. Aruba tambe a logra elimina e atraso di su cuenta financiero anual 2020, un stap critico den mehora responsabilidad fiscal.

2. Sector publico: Liderazgo y eficiencia
Esfuersonan pa reforsa prestacion di sector publico a inclui e lansamento di un prome version di un HR dashboard digital, spera di ta den uso activo pa comienso di 2025. Un programa di desaroyo di liderazgo tambe a keda lansa mediante un proceso di destaho publico. Ademas, a entrega un rapport comprensivo riba e restructuracion di aparato gubernamental, señalando un enfoke riba reforma institucional strategico y a largo plaso.

3. Administracion di impuesto: reduciendo atraso
Dentro di tereno di impuesto, Aruba a cuminsa atende un atraso den e casonan di obhecion (bezwaar) contra impuesto. Maske e proceso aki ta bay continua te cu 2026, ya a haci progreso inicial, representando un stap importante den reforsa seguridad legal y confiansa publico.

4. Mercado laboral y seguridad social: regulacion y supervision
Esfuersonan pa reforsa mecanismonan di supervision y modernisa legislacion di labor a inclui e finalisacion di un peer review di servicio di inspeccion di labor y e entrega di un draft di ordenansa cu ta haci registracion obligatorio na Raad van Advies. E stapnan aki ta marca progreso importante den direccion di miho regulacion y proteccion social.

5. Economia: Structuracion fiscal
Aña 2024 tambe a mira e entrega di un estudio riba structuranan optimal di tesoro, dunando un bista riba con por mehora operacion financiero publico y maneho di cash pa un maneho economico mas efectivo.

6. Cuido di salud: Capacidad, pronostico y prevencion
Den sector di cuido di salud, Aruba a reforsa su planificacion a largo plaso mediante e finalisacion di un modelo refina di pronostico di costo. Healthy Lifestyle Center (HLC) a expande su capacidad pa ofrece programanan di intervencion pa obesidad. E programa di training di medicina familiar tambe a keda extendi, y a finalisa un sistema nobo di contratacion pa cuido primario. E iniciativanan aki tur ta sostene e stapnan pa dilanti den direccion di un sistema di cuido di salud mas resiliente y accesible.

7. Educacion: fundeshi pa reforma di infrastructura
E sector di educacion a completa e evaluacion base di condicionnan di facilidad di scol, formando un fundeshi crucial pa inversion y mehoracion di infrastructura den futuro.

8. Otro areanan: maneho di data y privacidad
Tambe a haci progreso legislativo importante den areanan di estadistica y proteccion di data. Un propuesta di legislacion pa un Sistema Nacional di Estadistica a keda entrega na Conseho di Minister, y un evaluacion di impacto pa Capitulo 3 di Ley di Reino riba Privacidad di Data a keda ehecuta.

Progreso comprensivo y strategico

A pesar cu hopi di e esfuersonan aki ainda ta na caminda y ta bay continua den 2025 y mas leu, e resultadonan logra den 2024 ta resalta e progreso stabiel y strategico di Aruba. E combinacion di reforma institucional, capacidad mehora y un maneho di politica mas integra ta demostra cu e Landspakket a bira un herment significante pa desaroyo a largo plaso.

E trayectoria di reforma – hancra riba maneho local y reforsa pa sosten enfoca di e Organisacion Temporal di Trabao (TWO) – claramente ta dunando su fruto. 2024 no tabata solamente un aña di implementacion, sino un aña cu a reforsa confiansa den colaboracion como e impulsor clave pa cambio sostenible.