Den nos edicion di ayera, Bon Dia Aruba a publica un relato tocante e rapport nobo di Centrale Bank van Aruba (CBA) titula “Governing from the future, leading with equity: Policies, prospects, and pathways for Aruba 2040”, den cual e banco a urgi pa cambionan den politica centra riba hende cu ta fortalece seguridad social y economico na tur nivel di sociedad. Un investigacion notable den e rapport tabata e alfabetisacion financiero di studiantenan di enseñansa superior. E mensahe principal di e investigacion aki tabata cu aunke studiantenan ta mas cauteloso cu placa, ainda tin un falta den alfabetisacion financiero. Y esaki ta algo cu ta bale la pena pone mas atencion riba dje, ya cu e investigacion aki por duna un bista di e retonan financiero cu e generacion mas jong di Aruba ta enfrenta.

Mundialmente, alfabetisacion financiero a bira un habilidad esencial pa adultonan hoben nabegando un mundo cu ta birando mas y mas financieramente compleho. E pandemia di COVID-19 a resulta den un atraso economico mundialmente y te awor ainda nos ta recuperando di dje—specialmente e generacion di studiante cu a gradua universidad y drenta e mercado laboral durante e peak di pandemia.

Aki na Aruba, e situacion pa (ex)studiantenan no ta diferente, pero te awor no tabatin mucho conocemento di con studiantenan ta manehando e complehidad financiero cu mundo ta enfrentando. E rapport nobo di CBA a presenta e prome evaluacion sistematico di alfabetisacion financiero entre studiantenan na Universidad di Aruba (UA) y Instituto Pedagogico Aruba (IPA).

Investigadornan a adapta un herment di medida globalmente conoci, esta e marco OECD/INFE. E Red Internacional riba Educacion Financiero (International Network on Financial Education of INFE) di e Organisacion pa Cooperacion y Desaroyo Economico (OECD) tin e meta di mehora alfabetisacion, educacion y inclusion financiero, facilitando cooperacion entre legislador y otro stakeholder den asuntonan di educacion financiero global.

E investigacion di CBA a colecta respuesta di e poblacion completo na ambos institucion educacional na Aruba, resultando den 145 dataset pa analisis. E estudio a enfoca riba tres punto di alfabetisacion financiero:

  1. Actitud financiero
  2. Comportamento financiero
  3. Conocemento financiero

E hallazgonan di e investigacion ta mustra un realidad compleho di e habilidadnan financiero di studiante—subrayando puntonan fuerte pa sigui traha riba dje, como tambe buraconan cu merece mas atencion.

Pa loke ta e puntonan fuerte, mayoria encuestado a demostra un actitudnan fuerte pa futuro, expresando cu nan ta prefera spaar placa en bes di gasta impulsivamente. Es mas, casi 70% di studiante a bisa cu nan no ta di acuerdo cu e declaracion “Mi ta biba pa awe y no ta pensa riba e futuro,” cual ta indica un mentalidad positivo pa responsabilidad financiero.

E rapport ta indica cu mayoria studiante ta cauteloso cu nan placa, demostrando comportamento responsable manera rastreamento di gasto (86%); Usa ‘budget’ pa gastonan mensual (85%); spaar placa (81%) y maneha deficit financiero nan un manera responsable (80%).

Esaki ta refleha un redireccion global entre generacionnan mas jong pa loke ta maneho di nan finanzas. En general, a mira un aumento den comportamento conservativo entre adultonan hoben cu nan finanzas, mayormente debi na e crisisnan financiero cu a mira den e ultimo 15 pa 20 aña incluyendo esun di 2008 cu a cuminsa na Merca y a afecta companianan rond mundo, pandemia di COVID-19 na 2020 y e aumento skerpi den inflacion den e ultimo cinco aña.

Esaki a causa cu e generacion mas jong a bira mas consciente di e ambiente financiero instabil den cual nan ta biba, reportando un incertidumbre creciente tocante stabilidad di empleo, salario y pension. Debi na e ansiedad aki, awendia por mira cu hobennan rond mundo ta menos dispuesto pa haci inversionnan grandi, ta purba preveni tuma prestamo y ta opta pa spaar placa lo mas tanto posible.

Na Aruba, tumando un prestamo pa sigui cu un estudio—sea riba e isla mes of den exterior—no ta algo incomun. De hecho, mayoria Rubiano cu estudio universitario por a logra esaki danki na e prestamonan aki. Sinembargo, na final di nan estudio, nan ta enfrenta un debe sumamente halto, pa cual nan lo mester paga pa gran parti di nan bida adulto. Esaki ta agrega un otro presion financiero riba nos studiantenan, cual ya tin cu nabega un mercado laboral instabil y limita, crisis di vivienda y costo di bida halto riba nos isla.

A pesar cu ta mirando mas spaarmento di placa, e rapport di CBA ta nota cu asina mes ta existi buraconan den comportamento strategico pa finanzas personal. Manera e rapport ta indica, apenas 56% di encuestadonan ta tuma decisionnan financiero bon informa; apenas 25% ta busca of usa conseho of informacion independiente riba con pa maneha finanzas y 20% ta presta placa pa por paga gastonan mensual.

E hallazgonan aki ta indica cu mientras studiantenan ta en general mas cauteloso cu nan placa, hopi no tin e habito di busca informacion confiable of plania pa bienestar financiero a largo plaso. E estudio ta mustra cu conocemento financiero no ta traduci automaticamente den accion financiero; mester activ’e den comportamento por medio di confiansa, motivacion y sosten emocional.

Factornan manera stress y presion emocional y stigmatisacion por ta un causa pakico studiantenan en general no ta tuma mas iniciativa pa planificacion strategico. Stress por hacie mas dificil pa budget efectivamente, busca conseho of tuma planificacion a largo plaso serio, aunke studiantenan ta compronde e conceptonan aki si.

Un otro reto ta e stigma rondonando dificultad financiero. Manera e rapport ta bisa, studiantenan ta menos dispuesto pa puntra pa ayudo pasobra nan tin berguensa of tin miedo cu otro lo husga nan. E presion social aki tambe ta descurasha studiantenan di busca e guia cu nan mester pa mehora nan posicion financiero.

Studiantenan falta alfabetisacion financiero
E rapport ta indica cu aunke e encuestadonan ta compronde conceptonan financiero fundamental manera interes, costo di bida y inflacion, conceptonan mas compleho ta parce mas dificil pa compronde. Terminonan manera ‘compound interest’, ‘risk-return relationship’ y ‘diversification’ ta menos cla pa studiantenan. Esaki ta mustra cu ainda tin espacio pa mehora den areanan crucial pa decisionnan financiero a largo plaso—manera inversion y maneho di debe.

P’esey e rapport ta subraya un oportunidad pa Aruba fortalece resiliencia financiero entre adultonan hoben.

Entre otro ta recomenda pa integra educacion financiero den curriculum di educacion halto. Tambe por ta beneficioso pa desaroya hermentnan financiero enfoca specialmente riba studiantenan, manera aplicacionnan di ‘budgeting’ riba telefon of tayernan den comunidad. E rapport ta indica cu e buraconan den comportamento mester haya mas atencion, pues ta recomenda pa crea programanan cu por atende esakinan directamente, manera programanan cu ta siña hobennan tuma decisionnan financiero bon informa y plania pa futuro.

Ademas, e rapport ta enfatisa cu ta importante pa gobernantenan establece marconan nacional alinea cu indicadornan di OECD/INFE. Cu esaki, Aruba por midi alfabetisacion financiero consistemente, por tin resultadonan den cuadra cu standardnan internacional, por fortalece politica relaciona cu resiliencia financiero entre hobennan y por tin data valido y internacionalmente reconoci.

Por medio di combina conocemento di calidad halto cu habilidad practico y sosten cu ta relevante den nos cultura, Aruba por empodera su studiantenan cu habilidad financiero cu nan mester pa garantisa un futuro financieramente stabil.