ORANJESTAD – Diaranson mainta den un conferencia di prensa di ministerio di Infrastructura, Planificacion y Medio Ambiente, a splica tocante e proceso di peticion di ‘aanlegvergunning’, cu ta permiso pa cobamento y otro actividad riba of bao tera y con ta ehecuta e proceso di aprobacion.

Haime Croes, director di DIP a bisa cu ultimo luna a haya varios peticion pa aanlegvergunning. A introduci e permiso aki pa asina por preserva naturalesa y pa tuma na cuenta aspectonan habitacional pa un comunidad sano y un calidad di bida halto.

Tur hende cu tin un tereno di 750m2 of mas y nan kier coba o haci cualkier otro actividad riba o bao tera (y destrui naturalesa), mester di un permiso di cobamento. Pa bin na remarca pa esaki lo mester bay DIP, unda ta haya e formulario y ta yena esaki. E plan di desaroyo pa e area lo mustra kico por haci y con e situacion di e area ta. Ora haya e peticion ta bay evalua pa wak si tur cos ta na ordo pa loke ta e meta den e area ey. Ta traha un draft di acuerdo y ta mand’e pa DNM (Departamento di Naturalesa y Medio Ambiente).

Despues cu DNM haci nan control, e documento ta bay pa minister pa aprobacion. Si den e area cu ta bay construi of coba tin vegetacion of habitat cu mester tene na cuenta, ta informa esaki den e aprobacion. “Aruba ta chikito y mester proteha locual cu nos tin. Mester di un guia pa proteccion di naturalesa,” Croes a indica.

Den caso cu un persona no ta duna importancia na aspecto di naturalesa y no ta cumpli cu locual a wordo informa, e persona por haya (a base di articulo 44) un castigo di 2 luna y un boet di 5.000 florin. Si sigui controla y ta haya atrobe cu no ta cumpli, por ricibi un boet di 200.000 florin segun ley.

Director di Departamento di Naturalesa y Medio Ambiente, Gisbert Boekhoudt, a splica cu esaki lo ta e prome biaha cu e departamento ta envolvi den e proceso di otorgamento di tereno y desaroyo di Aruba.

Manera cu un peticion drenta na DNM di parti di DIP, ta specifica e localidad y e plan di kico ta bay haci o construi riba e tereno. E departamento di Naturalesa y Medio Ambiente ta haci un bishita na e area, pa asina check e balor ecologico y funcion cu naturalesa ta duna na e tereno ey.

Kier evita problema na cualkier area cu ta bay construi pa asina tur cos ta bon organisa. “Nos ta check vegetacion, si tin rooi y servicio pa awa sigui core. Si e area ta facil pa drenta, nos ta identifica ki especie tin den e area pa proteha. Tambe esnan cu no mester proteccion pero cu un balor ecologico,” Boekhoudt a conta.

Pa finalisa e director di DNM a bisa cu den nan conseho ta duna un indicacion di e balor cu cual mester tene cuenta, prome cu bay construi of eherce cualkier actividad den e area.

Kico ta ‘aanlegvergunning’ y ‘hindervergunning’?
Nos ta ripara cu den comunidad tin ora tin confusion tocante e diferencia entre ‘aanlegvergunning’ y ‘hindervergunning’. Pa esey un splicacion.

E aanlegvergunning ta un permiso bao di ley di Ordenamento Teritorial (Landsverordening Ruimtelijke Ontwikkeling; LRO) cu ta regula e actividadnan cu un persona ta desea di cuminsa riba un tereno di mas di 750 metro cuadra. Esaki por ta, manera e splicacion riba website di DIP ta indica, tur actividad den teritorio terestre y acuatico di Aruba, pa “minamento, cobamento, yenamento, egalisacion of rementamento di subsuelo; -construccion di caminda of otro endurecemento di subsuelo; -ponemento di cabel y tuberia, construccion, instalacion of aparato riba of den tera; -trahamento di waf of luga di mara; -kapmento/rosamento di mata y otro vegetacion; -ehecucion di obra y trabounan cu ta afecta gestion di awa y nivel di awa subteraneo; -demolicion di edificio; -trahamento di dump y deposito di metal bieu.”

No mester confundi e permiso aki cu e ‘hindervergunning’ cu ta ser otorga bao di otro ley (Hinderverordening), cu ta diseña pa tuma na cuenta interes di por ehemplo e vecindario, pa loke ta boroto (sonido), huma o gas dañino, stof, cu por causa daño, molester o peligro. Den hopi caso un actividad empresarial mester di ambos permiso.