Awe den eleccion presidencial na Merca, pueblo ta bay dicidi entre e dos candidatonan mas faborito pa gana e eleccion aki, Donald Trump di partido Republicano kende ta busca su reeleccion y Joe Biden di partido Democrata cu ta aspira di conkista Cas Blanco.

Randall Croes kende ta un economista semper ta wordo consulta riba topico di analisis internacional. E ta haya cu economia ta un yiu entre cifra y historia. Segun Sr. Croes, esaki ta un di eleccion caminda un cantidad hopi grandi di ciudadano Mericano ta votando sin pone un bandera of sticker riba nan auto, y sin pone un banner ariba e pida di yerba dilanti di nan porta di cas. “Tin un mayoria silencioso cu a vota caba y cu ta bay tuma e decision,” el a bisa.

Igualmente e no ta kere cu e resultado di eleccion lo ta hopi cerca di otro. Of e ta bay ta hopi na fabor di Trump of hopi na fabor di Biden. E ta haya cu e cuater ultimo aña di gobierno di presidente Trump ta un periodo cu ya caba pueblo Mericano a husga su resultado. Si e hendenan ta di acuerdo cu e sistema di gobernacion di Trump, e lo por haya mas voto. Pero e ta haya cu e posibilidad ta na fabor di Biden pa motibo di e crisis di Covid.

Crisis y chens

E ta compara esaki manera e crisis petrolero di añanan 70 cu a dal duro contra Jimmy Carter cu a hiba economia Mericano den recesion, inflacion y desempleo halto. Aunke esaki no tabata Carter su curpa, ya cu e tabata un embargo petrolero di e paisnan di OPEP, pero Jimmy Carter a paga pe como presidente cu tabata bayendo pa reeleccion.

Otro caso tabata esun di presidente George W. Bush kende tabatin un recesion tempo di aña 90, caminda e mester confronta e crisis automotriz di General Motors y Chrysler. A pesar cu Bush su gobierno a gana guera na Kuwait y invasion di Panama contra General Noriega a resulta uno exitoso, toch e situacion economico a afect’e pa su reeleccion.

Den su analisis di eleccion di Merca, Randall Croes ta kere cu e crisis di Covid lo tin su impacto riba presidente Trump su aspiracion di reeleccion. Ya cu e ta un crisis mas grandi cu esunnan cu el a menciona ariba, ya cu e tin un consecuencia basta grandi pa Trump. Esaki ta duna e candidato Democrata un bentaha den estadistica den caso tur estado.

Croes ta haya determinante e resultado di Texas. Pues si Texas ta casi empata, e resultado aki ta bay duna nos un señal casi evidente den otro estadonan cu ta mas lihe pa cambia di opinion, compara cu Texas cu ta tarda hopi mes pa cambia di opinion di bay Democrata, mientras cu nan ta un estado tradicionalmente Republicano. “Texas su voto drenta lo por ta un señal na beneficio di Biden.”

E ta haya cu mesun cos lo por sosode Sylvania cu Michigan cu ta dos estadonan tradicionalmente blauw, pero cu a wordo perdi dor di Hillary Clinton na 2016. “Clinton tabata un persona hopi controversial compara cu Joe Biden cu ta un persona den cierto manera no mucho carismatico, manera Bill Clinton.” Sinembargo Croes no ta descarta cu den e caso aki esun menos controversial ta gana. “Esun cu ta haci menos buya y cu mustra mas stabiel economica- y politicamente,” el a bisa.

Diferencia

E diferencia entre ambos candidato ta hopi marca riba tur aspecto. Pero uno sin duda tin di haci cu e impacto grandi di e crisis di Covid.

El a splica cu Trump su pensamento ta pa laga e virus sigui contagia pa yega na inmunidad masivo; y tambe pa busca e vacuna. Mientras cu Biden ta mas na fabor di medida preventivo sanitario cu nos ta conoce na Aruba, y tambe na mayoria di pais na mundo.

Igualmente e candidato Democrata kier aplica ciencia pa reduci e cantidad di caso pa yega na e situacion mas normal posibel pa medio di controla e contagio excesivo.

Asina mes tin diferente punto di bista entre ambos candidato masha opuesto. Pero pa loke ta caracter di persona, Biden ta un candidato conoci pa casi 50 aña haciendo presencia den medionan di comunicacion como politico y den Senado di Merca. Pero e tabata mas conoci durante e crisis financiero di 2008, caminda Biden tabata hopi envolvi den e programa di recuperacion economico.

Mientras cu Trump a drenta den politica como un ‘straño’ y pueblo Mericano a dun’e un beneficio di duda, despues di cantidad di scandal tanto personal como hudicial. Pues e ta haya cu no tin mucho diferencia enter awe y e ultimo lunanan di gobierno Obama pa loke ta e situacion economico na Merca te cu e pandemia a yega. Entre 4.5% y 5% di desempleo y un economia cu tabata crece.