Pa hopi tempo e problematica di bestia, specialmente cacho cu pushi ariba caya ta empeorando. Cada biaha por mira ariba rednan social mas publicacionnan di personanan cu ta bandona cacho- of pushinan chikito den mondi of ariba caya. Bon Dia Aruba a combersa cu Sra. Andreina Wever, miembro di directiva di fundacion Animal Rights Aruba, ken a splica di e trabaonan cu e fundacion ta haci y ki iniciativa nan tin pa yuda cu e problema di bestia ariba caya.

Animal Rights Aruba a wordo funda na mei di aña 1999 y ta un di e prome fundacionnan cu a lanta ariba e tereno di rescate y di derechonan di bestia. Sra. Wever ta splica cu den pasado e fundacion tabata hopi mas envolvi cu rescate di bestia y tabatin un shelter unda cu nan tabata rescata cacho y pushi, mas tanto cacho, for di riba caya y nan tabata yuda nan mehora na un estado cu nan por wordo adopta.

Full e proceso ey di rescate nan tabata haci te cu mas o menos cuater aña pasa pero despues di esey, Wever ta indica, nan a purba enfoca mas ariba educacion di conscientisacion y sterilisacion of castracion di e bestianan. E fundacion ainda ta yuda hopi cu ta den un situacion dificil financieramente, cu e gastonan pa sterilisa of castra nan mascotanan.

“Nos ta inverti den proyectonan di concientisacion y tambe nos ta bezig cu algun proyecto di educacion. E no ta bayendo mesun lihe cu nos ta desea pasobra nos ta depende di gobierno pa locual ta trata e parti pa drenta e scolnan etc, pero nan ta proyectonan cu nos tin ariba mes pa sigui traha ariba nan”, el a splica.

Wever a indica tambe cu aunke e fundacion no ta envolvi den rescate manera antes, nan ta hacie si pero ariba un cantidad mas abao door cu nan no tin shelter mas. El a sigui splica cu nan a scoge pa elimina nan shelter conscientemente pasobra nan kier inverti mas den educacion di conscientisacion pasobra como fundacion cu tabata haci hopi rescate di bestia nan a wak cu e parti di rescate no yuda nan yega na solucionnan permanente.

“Nos ta pensa cu nos mester enfoca mas ariba e base di e problema cu ta e educacion pa purba yega na e hendenan pa cambia e mentalidad poco poco pa nan ta mas consciente cu e problema ta cuminsa na cas, pa nan ta un doño responsabel. Si bo ta un doño responsabel, bo ta sterilisa bo mascota y bo no ta lag’e cana ariba caya, e problema ta cuminsa na e persona, e no ta problema di e fundacion of di gobierno, pero e ta problema di e mentalidad di e doñonan iresponsabel cu nos tin”, Wever agrega.

El a splica tambe cu pa realisa un rescate e fundacion tin na cuenta algun factor, esakinan ta e factor financiero e factor di espacio, mirando cu nan no tin shelter. E fundacion ta depende di boluntarionan pa cuida e bestianan (foster house) y nan tin tambe cierto cachonan na dog hotel of na veterinario, pero veterinario, el a sigui splica, no ta e situacion ideal pasobra si e cacho keda un temporada largo na e veterinario e no por socialisa manera mester ta pa e por drenta un hogar si e wordo adopta. Kiermen pa un rescate nan mester tene na cuenta cuanto luga tin disponibel e momento ey y mas cu claro espacio espacio financiero tambe pasobra e fundacion ta depende di donacionnan y no tur nan tin e disponibilidad necesario pa por realisa un rescate.

Animal Rights Aruba a yega di realisa dos campaña grandi di sterilisacion di mascota, Ultimo biaha cu nan a haci e campaña tabata pa tur persona cu tabatin cierto limitacion di ingreso y pa e tempo ey e campaña a wordo subsidia pa e Tourism Enhancment Program cu tabata parti di gobierno. E fundacion a haya tambe colaboracion di tur veterinario cu a duna un parti di e total di gasto como colaboracion y asina nan a logra ofrece un prijs hopi mas atractivo pa persona por a sterilisa nan mascota. “Pero pa logra un campaña asina mester basta fondo y aworaki nos no ta dispone ainda di esey”, Wever a indica.

Pa loke ta trata proyecto- of iniciativanan pa yuda cu e problematica, Sra. Wever a señala cu e ultimo aña tabata hopi slow y cu e pandemia tambe aña 2020 a practicamente cay afo y na 2021 e fundacion a cuminsa pick up atrobe e proyectonan y segun Wever ta indica, nan ta spera cu pa otro aña nan ta tin mas avance pa loke ta e proyectonan aki. “Por ehempel nos kier bin cu billboards, y tayernan y nos kier drenta scolnan back pa cuminsa cu e tayernan pa asina yega a e comunidad”, el a señala.

Aruba tin un ley di cacho cu a drenta na vigor dia 1 di januari 2015, pero Wever ta comenta cu e hendenan no ta consciente di e ley aki of nan no ta sinti e consecuencianan di e ley y p’esey nan no ta actua conforme e ley. E ley di cacho ta bisa cu un cacho mester ta den cura, un cacho no mag di ta mara na un cadena mas cortico cu 10 meter largo, un cacho no mag di ta cera den un hoki di por lo menos 2 meter halto y 7 m² y e cacho mester ricibi e cuido necesario for di su doño.

Wever ta enfatisa cu si e doñonan sinti cu no ta cumpli cu e ley sinti e consecuencia di no cumpli cu e ley aki, lo tin e oportunidad di wak toch un cambio. Esey, el a indica, si ta un parti importante cu si ta den man di gobierno pasobra nan ta e autoridad pa controla si tur doño di mascota ta cumpliendo cu e ley di cacho. Pero el a reitera cu e responsabilidad primordial ta den man di e doñonan.

“Hopi hende ta wak e manera cu fundacionnan tin cu bin cu un solucion, of gobierno tin cu bin cu un solucion pero si na cas e cuminsa bon, e problema no lo sigui bay for di man y ta unda cu mi ta kere cu nos mester yega aworaki. Si tur hende por tuma nan responsabilidad ora nan tuma un mascota, mi ta kere nos por yega hopi leu hunto”, el a finalisa.