Durante proceso pa prepara pa exposicion Mare Nostrum na Maracaibo, e artistanan Glenda Heyliger, Elvis Lopez, Osaira Muyale y Ryan Oduber ta conta Bon Dia con di un manera of otro e tema di lasonan entre paisnan Venezuela, Aruba, Hulanda y Antiyas a surgi di manera natural. Den e edicion aki nos lo elabora riba obranan di sra. Muyale y Sr. Oduber.

Un tema relaciona cu e lasonan aki tabata contrabanda. Esaki a surgi fuera di e conocemento of expectativanan di e artistanan. Un ehempel ta cu e obra cu sra. Muyale a traha riba dje a cuminsa ora ‘mi a redescubri un estatua di un boerin Hulandes na estado Falcon, Coro’.

E manera intuitivo cu e tema aki a surgi a contribui na e unificacion di e obranan cu ta wordo exhibi, segun sr. Lopez. “E publico cu a bishita e apertura di e obra tambe a haya cu e aspecto di unificacion aki a resalta den e obra.” Mas leu e artista ta contento cu nan por a yega na un unificacion asina den un plaso corto di 10 dia, cual ta e cantidad di tempo den cual e obranan a wordo formula y instala.

Riba e publico cu a presenta sra. Heyliger a comenta cu nos tin hopi di siña for di e hubentud na Maracaibo. “Personalmente nan a spanta mi pasobra tabata parce manera nan ta adicto na cultura y arte. Nan a puntra masha hopi pregunta, te cu den anochi bo ta cansa di papia pasobra nan tabata asina activamente participando cu e obranan.”

 

Miho reconocemento di lasonan estrecho entre Venezuela y Aruba

Sr. Lopez a elabora tambe riba e punto di educacion cultural entre Aruba y Venezuela. “Osaira a trece un historiado jong di Venezuela yama na e conferencia na e museo y nos a keda sorprendi pa e echonan cu e historiado hoben aki a trece dilanti. Nos ta asina serca pero sinembargo asina leu di otro.”

E artista a expresa su lamento pa loke ta trata educacion riba e lasonan estrecho cu tin entre Aruba y Venezuela. Esaki ta un fayo segun sr. Lopez di parti di e sistema di educacion tanto na Aruba como Venezuela. P’esey e artista ta haya cu esaki tabata un bon momento pa un exposicion manera esaki, tambe mirando e situacion di Venezuela actualmente. Manera nos a trece dilanti den nos edicion anterior, esaki tambe por tin influencia riba e manera con Venezolanonan ta wordo percibi den nos pais, segun e artista.

Algo otro cu a sorprende e artistanan ta cu na Maracaibo, mescos cu na Aruba tin un ciudad cu ta haya su nomber pa via di cabaynan. Esaki na Aruba tabata historicamente na luga di Oranjestad, pues Paardenbaai. Na estado Zulia esaki ta Cuidad de Caballos, cual a wordo nombra pa honra e relacionnan estrecho cu Venezuela tabatin cu Hulanda.

Restauracion di relacionnan

Biniendo bek riba e obra di sra. Muyale, e artista ta conta nos cu e obra cu el a traha riba dje tabata trata cu e tema di restauracion.

Sra. Muyale, ta conta cu e titulo di su trabou ta: a sea of dreams.

Esaki a pasa masha literalmente, pasobra e artista a restaura un estatua cu a wordo obsekia di parti Hulanda pa Venezuela pa e relacion cu nan tabatin durante e siglonan 16 y 17. Sra. Muyale a sigui conta cu e estatua a wordo obsekia den cuminsamento di siglo 19. “Mi a bay wak e na Coro pero e tabata kibra. Pues mi a haya un bon idea pa restaura e obra aki.”

Esaki pa sra. Muyale tabata un di e varios maneranan e artistanan di manera figurativo ta purba restaura e relacion of lasonan entre Aruba, Venezuela y Hulanda.

Muyale su trabownan ta sigui como e artista cu un estilo estetico di crea esculturanan cu un color registra blauw – seablue. Esaki e ta e caso pasobra ‘e lama of awa ta semper presente‘, e artista a splica.

Esaki por wordo mira den un gran cantidad di e artista su obranan, incluyendo e cabaynan blauw cu ta presente den centro di ciudad.

Un anecdota interesante posibelmente relaciona cu e obra aki cu nos a trece dilanti ta cu pa basta tempo e Plaza Bolivar y e edificio situa na e plaza dilanti Plaza Betico Croes ta bandona. E contraste ta fuerte entre e plaza di Betico Croes cu ta wordo manteni debidamente mientras e plaza di Simon Bolivar ta wordo neglisha. Sra. Muyale a conta nos cu el a tuma purba haya sa na ken e plaza y e edificio ta pertenece. E artista kier haya sa tambe dicon e ta na e estado cu e ta actualemente.

E Plaza Bolivar posibelmente lo por ta un luga bunita pa pone e exposicion Mare Nostrum, mirando cu segun sra. Muyale e exposicion kier bin Aruba. Tambe lo ta posibel pa tene e exposicion den diferente edificio, manera e edificio na e plaza tanto como na Unoca. Sinembargo ainda mester haya sa na ken e plaza y e edificio ta pertenece. Segun sra. Muyale e ta posibel cu e ta pertenece na un asociacion. “E parti dificil ta pasobra e no ta cay directamente bou e consulado di Venezuela”.

Guajironan cu tabata intercambia mercancia cu Hulanda

Sr. Oduber su obra tambe ta un instalacion, mescos cu nos a reporta riba sra. Heyliger su obra. E instalacion ta titula Transdegeneracion. E ta trata tambe di cierto manera cu e tema di contrabanda y e relacion entre Hulanda y Venezuela.

E artista a wordo conta un storia fascinante di e departamento Colombiano pega cu Venezuela conoci manera La Guajira. Segun sr. Oduber e area aki tabata un tipo di zona franca caminda cu Hulandesnan tabata mantene relacionnan di comercio cu Venezuela. Esaki posibelmente a bin pasobra e Hulanda semper tabatin conflicto cu Spaña, mirando cu Hulanda tabata un ex colonia di Spaña.

“Semper Hulanda tabatin guera cu Spaña, pues nan no a haci negoshi cu Spaña. Pero cu e Guajironan si nan a haci negoshi, mirando cu na Amsterdam pa hopi tempo tabatin producto Venezolano manera tabacco y cacao.”

Pues e Guajironan tabata bende e Hulandesnan nan productonan a cambio di armanan.

“Loke mi a traha e ora ey ta un boto cu ta papia di e movecion di carga y un movecion di hende. Mi kier a explora e diferencia entre con anos ta trata nos medio ambiente y e mundo y con esaki ta diferencia na e manera con e Indjannan y Guajironan ta trata e mundo.”

E boto aki a diferencia di un boto comun. E boto a wordo traha di fiberglass y epoxy, hunto cu material di chinchoro, esta hamaca. Dos barco en total e artista a traha riba dje, un di 6 meter di grandura y uno mas chikito di 2.60 meter. E tension di e obra ta para den e puntanan di e hamaca, cual segun e artista ‘ta dicidi si nos lo keda wanta na otro of separa’.

Sr. Oduber a clausura bisando cu e ta spera cu e exposicion aki lo por bin Aruba pa asina stimula Aruba pa fomenta mas arte contemporaneo. “Mi ta kere e lamentacion cu mi tin ta si nos hobennan no siña comprende y envolvi nan mes cu arte contemporaneo.”

Den nos proximo edicion nos lo elabora mas riba sr. Lopez su obra na exposicion Mare Nostrum. E obranan lo ta presente te 28 di februari na Museo de Arte Contemporaneo Zulia (Maczul). Nos lo purba tuma contacto cu representacion di Venezuela na Aruba pa algun comentario relaciona cu e exposicion y tambe situacion actual di Plaza Bolivar.