Ayera mainta durante conferencia di prensa di gobierno, Prome Minister Evelyn Wever-Croes hunto cu vice Prome Minister, Ursell Arends a anuncia cu Aruba a firma acuerdo di refinanciamento di debe di Covid na un interes di 6.9%.

Prome Minister a recorda cu manera ya ta conoci, durante pandemia di COVID-19 Aruba a presta alrededor di 916 miyon florin for di Hulanda pa diferente motibo. Por ehemplo, gobierno a bin cu e proyecto di FASE pa yuda esnan cu a perde trabao, a bin cu e proyecto di loonsubsidie pa yuda sector priva y varios otro proyecto di sosten cu, segun el a indica, un den cada dos adulto na Aruba tabata depende di dje.

El remarca cu e motibo cu Aruba su recuperacion ta asina impresionante y asina lihe, segun IMF, ta danki na e hecho cu a tuma e decisionnan aki hopi trempan durante di pandemia. “E tabata un fiansa necesario pa scapa bida di hende y pa por recupera nos pais. E fiansa ey a vence ayera 10 di october,” Wever-Croes a bisa.

Ya pa algun luna caba Gobierno di Aruba ta den negociacion cu Hulanda pa e refinanciamento aki. Prome Minister a splica cu Hulanda a duna Aruba dos opcion. Un opcion ta cu por refinancia e debe cu interes di mercado, of e otro opcion ta cu si Aruba kier un interes mas abao, mester cumpli cu condicionnan, entre otro acepta un rijkswet pa supervision financiero.

Anteriormente tambe Parlamento di Aruba a indica cu no ta sostene e rijkswet aki, esta RAft y a pasa un mocion cu mayoria di parlamentario a sostene pa trek in e RAft, pasobra segun nan, e lo perhudica e crecemento y economia di Aruba .

Wever-Croes a sigui splica cu e ora a sigui cu otro alternativa, cual ta e alternativa hibrido cu ya Gobierno di Aruba a presenta na Hulanda, den cual algun aspecto ta wordo regla den e rijkswet y algun aspecto den e landsverordening mes pa asina purba acomoda ambos banda, tanto Parlamento di Aruba como Hulanda den e discusion aki.

Pero, el a agrega, pa por traha riba e opcion hibrido aki mester tempo y a haya tempo tambe te fin di aña pa asina Aruba y Hulanda por yega na un acuerdo riba nivel di gobierno.

“E meta di Gobierno di Aruba ta pa prome cu 1 di december yega na un acuerdo y e ora e interes lo baha mas compara cu aworaki. Nos tin tempo pa esaki y nos ta na mesa aworaki,” Prome Minister a indica.

Mientras tanto, el a splica, Aruba mester a cera un acuerdo di refinanciamento mirando e fecha di 10 di october, fecha cu e debe a vence. Den e acuerdo cu Gobierno di Aruba a firma diamars 10 di october, Hulanda a ofrece un fiansa pa 20 aña na un interes di 6.9%.

Prome Minister a enfatisa cu gobierno no ta di acuerdo cu e interes aki y a purba negocia esaki, pero no tabatin oido for di Hulanda. El a remarca cu e motibo pakico nan a acepta e 6.9% di interes ta pa rescata e reputacion financiero di pais Aruba y pa “no pone Aruba den ningun riesgo di por bay den default pa ningun di e debenan di Aruba, pasobra esey ta importante pa nos.”

El a indica cu despues cu a firma e acuerdo aki, nan informa Parlamento di Aruba ariba esaki extensamente, a informa Eerste y Tweede Kamer y proximamente nan lo bay den un reunion cu gremionan sindical y comercial pa splica esaki y contesta cualkier pregunta cu nan por tin.

Pa loke ta trata e interes di 6.9%, Prome Minister a resalta cu ta apenas siman pasa nan a wordo informa for di Hulanda cu e interes ta 6.9%, na cual gobierno a contesta cu esaki no ta interes cu Aruba a paga den pasado y ta un interes demasiado halto pa Aruba, pero Hulanda no kier a cambia esaki.

E mandatario a indica cu nan a recorda Hulanda cu e palabracion tabata cu nan lo refinancia e debe na un interes di mercado pa Aruba, y mercado pa Aruba ta alrededor di 6% y no di 7%.

“Claro e tin nos decepciona, pero nos ta continua. E ta decepcionante pasobra ora bo ta den Reino bo ta expect ayudo, bo no ta expect cu ta bin porcentahe mas halto cu bo mes lo haya riba mercado internacional; esey no ta ayudo, esey ta abuso,” Prome Minister a subraya.

El a sigui splica cu si Aruba keda asina riba fiansa pa 20 aña – cual el a sigura no ta e caso pasobra nan ta buscando alternativa pa sali di dje caba – Hulanda por bay gana alrededor di 300 miyon florin adicional riba e fiansa aki. “Esey no ta ayudo pa Aruba, esey ta Aruba ta yuda Hulanda.”

Prome Minister a remarca tambe cu claramente esaki ta muestra cu no tin igualdad den Reino. El a señala cu Sint Maarten a acepta e condicionnan cu Hulanda a propone pa regla e asunto di Ennia y a haya un interes di 3.4%. Corsou no a acepta e condicion y a haya un interes na 5.1%. Aruba tampoco a acepta e condicion di RAft y haya un interes di 6.9%.

Segun e mandatario a indica, e hustificacion pakico tin tanto diferencia, Hulanda a bisa cu no por wordo duna asina.

“Decepcion claro pasobra nos ta sinti cu den e Reino aki no tin igualdad. Nos no ta considera cu esaki e ora ta un ayudo, pero manera mi a bisa, nos ta decepciona pero nos ta sigui. No ta prome biaha nos ta decepciona pa algo asina y e no lo ta e ultimo biaha tampoco. Pues nos ta sigui pa dilanti cu e siguiente pasonan,” el a enfatisa.

Pa loke ta e siguiente pasonan, el a informa cu pa sigui traha pa baha e interes aki tin dos trayecto ta canando. Uno ta cu nan sigui na mesa cu Hulanda pa papia ariba e solucion hibrido y e ora e interes por baha si logra yega un consenso riba e tema di rijkswet hibrido aki y si Parlamento aprob’e.

E di dos trayecto ta mercado local y mercado internacional cu interes na un tarifa mas abao. El a splica cu e motibo pakico nan firma toch, aunke tin otro trayecto cu no ta involucra Hulanda, por ta pasobra ta apenas siman pasa Hulanda a informa tocante e porcentahe di interes y diamars mainta mes nan a ricibi e documento pa firma, pues no tabatin tempo mas y tabata mucho riba man.

Por ultimo, e mandatario a subraya cu e negociacionnan aki tabata hopi pisa cu poco espacio pa Aruba por a trece su puntonan pa dilanti. El a agrega cu varios expresion “toch incorecto” di algun gobernante- y parlamentarionan Hulandes no tabata yuda den e relacion aki.

El a enfatisa cu Aruba ya caba tin supervision financiero di CAft y RAft cu tanto Hulanda ta pidi no ta duna nan nada extra. “Si nan tabata kier nan por a duna Aruba e interes mas abao. Reino ta conoci pa yuda henter mundo, Reino ta conoci pa yuda paisnan afo di Reino cu hopi mas. Aruba a haya un interes cu nos ta considera un “boete rente”, un interes di castigo.”