editorial 2_15_1.jpg

editorial 2_15_1.jpg
Ta conoci cu trahamento di ley na Aruba lo no gana ningun certamen di beyesa. Nos por menciona un serie di ley cu despues di pasa parlamento, ta bin resulta un dolor di cabes den implementacion. Nos tur ta corda e ley riba ‘tinted glass’ cu pa basta tempo a duna medionan di comunicacion un sin fin di opinion di experto berdadero y esunnan auto apunta. Anto tur esey mientras por a atende e asunto na un manera masha simpel, adoptando e normanan di auto Mericano. Den un hala di cos nos por tira un bista riba kico y con nos bisiña grandi den Norte ta atende e asuntonan ey y ‘go from there’. Nos abastecedor di mayoria di producto den cualkier ramo o sector ta e pais ey, con cu bo bir’e.

 

Tambe tabatin e caso, di hopi aña pasa mester bisa, di e ley riba ora liber dia di eleccion. Kico ta e ‘confusion’ den e caso aki? Den cada eleccion ta bin e discusion si un dunado di trabao por duna un persona liber di tal manera, cu e tin cuatro ora sigui liber durante e oranan cu e urnanan ta habri. Por ehemplo: mi ta duna mi empleado liber di tres or, asina cu te shet’or e tin cuatro ora consecutivo pa bay vota. Esey no por y pakico no? Pasobra e ley ta papia di ‘vier aaneengesloten werkuren’! Na Papiamento crioyo y autentico: ‘cuatro ora di trabao consecutivo’. Cu e consecuencia cu mayoria di dunado di trabao, pa termina e discusion, ta duna tur hende liber despues di merdia, poniendo asina hopi mas hende riba caya, cu su riesgonan pa orden y siguridad publico. Esunnan cu ta kere cu esey no tabata e intencion, bay cambi’e anto.

 

Den e debate aki semper tin hende cu ta bin argumenta cu ‘ta esey nan tabata kiermen’… Manera un conocido hurista a yega di duna como comentario riba e argumento aki: “Si nan tabata kier esey, anto nan mester a skirbi esey.¨ Bo mester por supone cu e huristanan cu ta gana un salario decente, pa cuminsa mester sa Hulandes drechi. Asina leu cu nos conoce nan, esey ta e caso tambe, anto di unda e tipo di aparente ‘blooper’ den legislacion nacional ta sali?

 

Asina tambe e caso di e ley riba prohibicion di saco di plastic. Ta parce cu e cos aki ta traha como si fuera Aruba ta e prome pais den e sistema solar aki cu tin un ley riba saco di plastic. Cualkier persona cu a biaha pa Hulanda den e aña cu a termina, por conta cu pa cuminsa e ley Hulandes no ta concerni solamente e saco di plastic fini cu ta uza aki den supermercado, pero esunnan mas diki tambe cu bo ta haya por ehemplo den tienda di paña o sapato. Bo por haya uno si bo paga 0,25 Euro pa cada un. Esey pa cuminsa ta descurasha hende uza saco di plastic mientras den e situacion particular ey nan no mester.

 

Den e sentido aki ta parce cu e ley di Aruba ta bon formula ya cu e no ta defini con fini e saco ta cu ta prohibi, o con diki e saco por ta cu si ta permiti. Pero ora bo no ta defini grosor, ta pasobra bo no ta permiti niun y ningun! Anto aki e variante Arubano ta resulta un problema atrobe, pasobra den mente di esunnan cu a entama e ley, ta biba e pensamento cu nan kier para solamente e saco fini di supermercado, ‘bo mes sa cual mi kiermen’, anto no molestia  resto di comercio, pasobra den campaña bo mester corda cu nan no por ta rabia cu bo…

Esey ta trece nos riba e fantastico definicion di “Ta prohibi pa ofrece tas traha di plastic, cu man, cu pa nan caracteristica ta destina na uzo singular.” Genial! Si bo por proba cu bo tin un di dos uzo pa e tas ey, anto si bo por parti nan?

saco di plastic.jpg

Si nos a djis limita nos mes na uza e modelo Hulandes, loke de paso lo a significa cu a para tambe e partimento gratis di saco di plastic cu ta un tiki mas firme,’bo mes sa cual mi kiermen’, cu tambe por bula bay den biento y termina finalmente den lama. Pero ta parce cu den tur cos cu nos ta haci, e orguyo ‘isleño’ ta hunga un papel  di estorbo, haciendo bida dificil den sentido di ‘pakico facil, si por dificil tambe’… Anto djis pa mustra cu ‘nos mes por’. Lo ta miho pa nos mustra sano huicio y limita nos mes na e casonan unda di berdad nos ta luci pasobra nos a logra haci algo di otro manera, aportando na un mehoracion den e asunto di cual tur ta beneficia.

 

Pa finalisa, manera den hopi ley, e areglo deficiente di supervision. E ley ta duna City Inspector e tarea di supervision, pero nan no por haci nada sin polis. Na luga di sigui sugerencia di Raad van Advies pa inclui un multa administrativo pa nan maneha. Pero nan t’ey pa conseho so, toch?