‘Damned if you do, and damned if you don’t’. Esey ta e expresion aplicable pa describi e situacion cu gobierno di Aruba ta aden awor. Cu Hulanda ta pone condicion na su ayudo, ta di comprende, aunke no necesariamente mester ta di acuerdo cu loke ta propone. Pero e forma cu a scoge pa pone e exigencianan riba mesa, ta fuera di proporcion. Ta dificil pa un gobierno bay busca un base di apoyo den su propio pais, si no por discuti detaye di e asunto pasobra e ta supuestamente materia cu mester trata den Conseho di Ministro di Reino ainda.

Cu esey e berdad a duna nos Promer Ministro un tarea imposible, pasobra con bo kier pa un parlamento apoya un propuesta cu nan no conoce? Sin embargo, ta parce nos logico cu si nan conoce e contenido di e plannan cu Hulanda tin, nan lo ta contra, en todo caso e mayoria. Cu e hecho awor di no tin informacion al caso, ta logico cu henter e parlamento ta rechasa e asunto aki. Pero, lamentablemente esey no ta resolve e problema pa gobierno, cu ta hinca den e callejon sin salida aki. Para fuerte y bisa gobierno Hulandes cu e asunto aki ta inaceptable tin como consecuencia cu nos no por haya ayudo financiero di Hulanda. Pa colmo, manera e director di Finanzas a splica bon cla, mester di visto bueno di Hulanda pa por fia riba mercado internacional. Si acaso nan duna e permiso ey, ta dudoso si nos por haya e suma grandi cu mester pa cubri e resto di aña, cu ta calcula riba sigur 500 miyon florin… Ademas, esey no ta tur, pasobra, manera nos a splica den un Editorial anterior, e situacion na Merca ta bayendo di mal en peor, pa loke ta mustra un descontrol total di e crisis di coronavirus, cu resultado cu nos speranza y proyeccionnan pa e aña aki, pa logra recuperacion di turismo Mericano, por ta demasiado optimista. Esey no solamente tin un efecto negativo riba sector priva, cu ta depende di poder di compra cu ta origina den turismo, pero lo tin su efecto tambe riba entrada di gobierno. Loke ta haci nos mas dependiente ainda di Hulanda, pa tene nos cabez riba awa.

Sin embargo, banda di tur e consideracionnan a corto plazo, di kico por bay pasa y kico por haci, nos ta haya e sentimento cu tin mas cos ta ‘trigger’ e actitud Hulandes. Naturalmente nos tambe ta mira cu, si nan kier logra pa maske un biaha e ‘islanan recalcitrante aki’ haci loke nan ta bisa, e oportunidad ta awor! Pero, tin algo mas cu esey… E forma cu ta hungando e wega, orientando tur cos riba e Conseho di Ministro di Reino di diabierna venidero, ta parce riba e ‘showdown’ cu nos a yega di mira mas biaha den situacionnan parecido. Si nos pensa bon, si gobierno di Aruba bisa ‘No’ diabierna, anto ta tuma medida toch pa implementa e plan cu supuestamente ta contempla den e 218 paginanan cu nan a manda pa gobierno di Aruba. Nos ta realisa nos mes cu esey basicamente ta un ‘Maatregel van Rijksbestuur’ hasta si nan no yam’e asina? Loke ta tumando lugar actualmente ta cu aparentemente a cay e decision, cu ta bay mehora gobernacion riba e islanan drasticamente, y cu e momento pa haci esey ta awor!

Naturalmente e politiconan riba tur tres isla ta protesta energicamente contra esaki, pero e medionan cu nan tin pa actua ta limita. Por bay hiba protesta na instancianan internacional, pero exito no ta garantisa, pa e simple motibo cu ningun instancia internacional lo bay ignora e hecho cu dentro di Reino Hulandes tin un capa superior di gobernacion, cu tin e derecho y deber di interveni ora cos no ta anda bon den un di e paisnan di Reino. Y esaki ta e punto clave den henter e asunto: ta hopi cos a sucede ultimo añanan cu a trece nos den confrontacion cu gobierno di Reino, unda finalmente a busca un manera ‘suave’ pa atende e asunto. Esey a pasa na 2015 cu e ley di supervision financiero di Aruba, y a ripiti aña pasa, tempo cu Hulanda a kere cu nan tabatin un acuerdo serio cu Aruba, pa despues bin ripara cu dos politico payaso kier a ‘delete’ Reino for di e ley, cu tabata e ley di supervision di Reino hinca den un bachi di Aruba. Desde e momento ey, algo a cambia. E supuesto falta di respet cu nan tin pa parlamento ta basa riba e tipo di experiencia aki, unda politiconan di Aruba no tin respet pa sano huicio di otro hende, Hulandes o Arubiano pareu.

Ta e experiencianan cu e tipo di patrañanan aki ta haci cu a scoge pa un caminda cu ta parce no corecto, den e sentido cu no ta duna parlamento oportunidad di tuma un decision. Pero, nos ta realisa cu talvez ya nan no ta interesa mas den kico parlamento di Aruba ta opina, pasobra e imposicion a base di poder di gobierno di Reino ta bay tuma lugar di tur manera? Por bien ta cu ni sikiera ta importa mas si gobierno di Aruba bisa si of no? Diabierna e decision ta cay di tur manera. Nos no mester ni sali mes di e callejon…