Seraida Pemberton
Seraida Pemberton

Stichting Reclassering a tuma nota di e plan di maneho nobo cu minister  di Husticia a presenta recientemente riba tereno di husticia. Un di e punto cu e organisacion ta haya cu nos isla mester di un hues special pa atende cu casonan di hoben criminal.

Directora di e fundacion aki, Seraida Pemberton, ta haya cu ta importante pa pone e rol di Reclassering den full e cadena hudicial. Ya cu nan ta hunga un rol importante muy specialmente pa e parti di e hobennan cu a confronta problema cu husticia.

E  maneho presenta no ta pone enfoke riba programa di resocialisacion, mientras cu mundialmente ta conoci cu programanan asina ta modifica e comportacion y nan ta yuda pa baha e cifra di recidivistanan cu un detencion riba su mes. E punto cardinal aki Reclassering kier wak bek den e maneho di gobierno cu ta pone atencion ariba programanan alternativo pa cu e hobennan problematico aki.  Ya cu e detencion ariba su mes no ta bay cambia e persona, pero e programa cu e recidivista por sigui si lo por cambia nan comportacion.

Jeugdreclassering
Reclassering ta pensando cu pa e hobennan mester bin cu un proceso penal unda mas atencion debido lo wordo poni con nan proceso a bay. E fundacion aki cu ta traha cu e hobennan cu a cay cera, pero nan ta haya cu nan mester specialisa y actualisa nan  mes mas riba e tereno aki di “jeugdreclassering”. Nan a bay diferente biaha pa Corsou, ya cu e isla bisiña aki a lanta un institucion na 2014. For di e aña ey, e proceso penal pa hobennan a cuminsa cana di otro forma na Corsou, ya cu nan tin mas institucion envolvi cu ta trahando hunto.

“Bo ta wak un cambio hopi grandi den e criminalidad bou e hobennan eynan.” El a laga sa cu Corsou tin un trayectorio largo pa bay ainda, pero ta positivo di wak un institucion cu ta  atende riba e hobennan. Esaki a pesar cu nan ta un institucion hoben pero nan a trece basta cambio pa atende cu e recidivista hoben na Corsou.

P’esey directora di Reclassering ta pensa si e fundacion aki ta  pone atencion special riba e tereno di hobennan,  nan por conscientisa tanto e hendenan jong pero tambe e organisacionnan riba e tereno penal.  E ta haya cu e hoben no mester haya un trato como adulto. Ademas e trato cu e hoben aki mester haya mester bay segun e reglanan internacional di derechonan di mucha. Nan ta aspectonan cu mester tene cuenta cu nan ora cu un menor di edad of hoben ta bay cera.

Falta hues special
E ta haya cu Ministerio Publico (OM) ta haciendo nan best tambe pa traha segun e proceso di “nazorg”. Pero ainda tin detayenan cu directora di Reclassering ta haya toch comparativamente cu Hulanda y Corsou cu no ta mesun cos den e trato of proceso penal pa cu e hoben na Aruba. Un ehempel ta e disponibilidad di un hues specialisa pa caso di hobennan so cu Aruba no tin actualmente.

Nos tin diferente hues cu ta atende cu casonan di menor di edad, pero no tin un hues pa atende casonan di hoben cu a cay den man di husticia. “Esaki ta algo cu ta falta aki nan.”

El a laga sa cu OM tin un jeugdofficier (fiscal special pa hubentud), pero e funcionario aki tin diferente caso, no solamente di hobennan, sino di adultonan tambe. E situacion aki ta limita e funcionario aki pa specialisa su mes den e parti di e hobennan. Mientras cu na Corsou e jeugdofficier por dedica tur su tempo na e hobennan. Esaki ta cambionan den e maneho di husticia pa cu nos hobennan cu mester sosode di un forma mas special; y no solamente na Reclassering sino na OM tambe pa cu nan acercamento pa cu delincuencia hubenil riba tereno di husticia den nos isla.

Rehabilita
E no ta descarta cu na momento cu tin un crimen grandi e hoben mester haya un castigo pa e acto criminal cu a comete. “Pero mester brinda nan programanan  pa rehabilita tanto den prizon como despues cu nan sali di prizon”, asina directora di Reclassering ta bisa. No mester lubida cu unabes cu e persona aki ta sali for di detencion, e tin cu draai bek den comunidad.

Loke nan ta yama nazorg of cuido posterior ta hopi importante pa yuda e personanan cu cay cera pa nan por custumbra bek cu e sociedad cu a cambia durante nan detencion. “Esey ta hopi importante pa no descarta of no minimalisa e rol di e institucion cu ta haci e nazorg y e guia pa nan por integra bek”, sra. Pemberton a bisa.

El a agrega cu e trabou di resocialisacion di hobennan y adultonan cu a cay den problema cu husticia ta uno cu nan no por haci su so, sino cu esaki ta demanda e solidaridad di henter comunidad. Muy specialmente e instancianan cu ta atende cu asuntonan social, companianan, gobierno mester traha hunto cu Reclassering, ya cu e problema aki no ta uno di un hende of instancia so, sino cu e ta un asunto di nos tur. E ta kere cu e clave ta esun di traha hunto for di tur area pa combati y preveni criminalidad.