Den nos edicion di e siman aki nos ta bay na un tereno cu ta presente semper, pero no ta sali dilanti mesora ora nos ta pensa riba o ta discuti aspecto di nos idioma nacional. Ta trata di e hecho cu den nos comunicacion di tur dia nos ta haci hopi mas uso di Hulandes cu nos ta kere. Naturalmente nos promer pensamento semper ta tocante e palabranan cu nos a hereda di Hulandes, cu ta bastante pero no di e nivel di e herencia Portugues/Spaño. Pero den e caso aki nos ta bay riba otro aspecto: cuanto nos a hereda di Hulandes den nos forma di expresa, cierto expresion cu nos a adapta cu originalmente a bin di Hulandes, por ehemplo?

‘Bin na remarca pa’: ‘in aanmerking komen voor’. Esaki segun nos opinion ta un expresion Hulandes cu nos a ‘adopta’ y a traha un sustantivo cu ta zona Latino/Spaño di nos mes, cu ta banda di e verbo cu nos conoce (‘remarca’). Esaki a bira e sustantivo ‘remarca’ o ‘remarque’ cu no ta bin di Spaño! Kico ta e caso? Spaño conoce en berdad e verbo ‘remarcar’ pero no un sustantivo ‘remarca’, o ‘remarque’, o algo parecido. Esaki anto ta un palabra enteramente di ‘fabricacion local’… Na Spaño e equivalente di e expresion Hulandes ‘in aanmerking komen’ ta ‘ser eligible’ o ‘admisible’ o ‘poder ser considerado’, tambe ‘tener derecho a’, dependiendo di e contexto concreto. Ojo: e expresion ‘aanmerking(en) maken’; tin otro contenido y ta ser traduci na Spaño como ‘criticar’; ‘hacer objeciones’. Na bon Papiamento bin na remarca ta exactamente esaki: ser eligible o tin derecho riba algo segun e criterionan stipula; por ehemplo un areglo gubernamental pa cual bo ta cualifica si of no.

Papiando di influencia Hulandes, aki mes nos a caba di menciona uno: ‘tin derecho riba’ ta un traduccion literal di Hulandes: ‘recht hebben op‘. Na Spaño manera menciona aki riba, esey lo ta ‘tener derecho a’. No ta straño cu mayoria di caso asina unda nos a adopta un expresion Hulandes, aunke nos a ‘Hispaniza’ e palabra mes, ta bin di e Hulandes relaciona cu gobernacion, pasobra ey ta unda e encuentro cu e idioma aki a tuma lugar mas tanto. Pero tin mas, manera e expresion: ‘Mi ta mustra bo riba bo eror’. Esaki tambe ta parce nos literalmente e expresion ‘Ik wijs je op je fout’.

Sin embargo, no semper nos ta traduci e palabra adopta pa su – supuesto – equivalente na Spaño. Esaki ta e caso cu e palabra ‘over’ cu aparte di e relacion cu Hulandes, posiblemente ta relaciona tambe cu e herencia di Ingles. Por ehemplo nos ta papia, den cuadro di scol, di ‘bay over’ y ‘keda sinta’. Dicon den un caso a traduci henter e expresion (keda sinta) mientras cu e otro (bay over), si a keda mitar Hulandes? Esey lo keda pa duda eterno pasobra probablemente esey tabata e escogencia individual di e promer personanan cu a haci uso di esaki, sin considera mayor criterio, pasobra ora ta trata di un idioma mayoritariamente papia y no skirbi, esey ta e proceso. Den e caso aki ademas sin duda algun e expresionnan aki ta bin di Hulandes pasobra nan ta expresion unico cu no tin un traduccion literal den ningun otro idioma cu nos conoce.

Di fecha mas reciente ta e adopcion di palabra manera e famoso presupuesto ‘supletorio’ cu a keda introduci desde cu nos tin un parlamento cu ta trata tal tipo di presupuesto. Den un anterior edicion nos a yega di cuestiona caba e existencia di e ‘traduccion’ textual pero innecesario aki di e palabra Hulandes ‘suppletoir’. E motibo ta cu ya nos idioma conoce caba varios palabra cu ta cubri e significado di ‘suppletoir’ perfectamente: ‘complementario’ o ‘suplementario’. E palabra nobo den Papiamento a surgi anto a base di, laga nos yam’e asina, e falta di animo di nos parlamentarionan pa busca e traduccion corecto pa loke ta un ‘suppletoire begroting’.

E palabra Hulandes mas conoci y mas usa adopta di Hulandes ta e conocido ‘wordo’, o ’worde’ cu ta aparece practicamente den cada frase pronuncia awendia. Pero esey tabata tema caba di e column aki. Tambe ta di uso diario e palabra ‘door’ cu ta competi cu e ‘pa’ (para) hereda di Portugues y Spaño. Den e contexto aki e ‘pa’ ta representa sin embargo e ‘por’ di e dos idiomanan ruman ey.