Den edicionnan anterior di basta tempo pasa nos a trata e diferencia di opinion cu ta existi entre persona cu ta haya cu nos mester continua cu nos Papiamento basa riba con den e idioma original ta skirbi un cierto palabra, y esnan cu ta haya cu nos mester sigui e principio cu ta skirbi nos idioma manera bo ta scuch’e. Nos no ta bisa cu esaki ta un discusion publico y habri, pero e t’ey pasobra e ta expresa su mes tur dia den e forma cu hende ta skirbi. Nos mester djis sigui noticia local den e medionan skirbi y nos por comproba cu no tin tanto uniformidad den nos ortografia. Naturalmente nos tin un lista di palabra oficial, pero su contenido tin e debate hinca aden caba, ya cu e ta andando pa hopi aña caba.

Ehemplo ta e palabra ‘voz’ cu no ta aparece den e Vocabulario oficial. Na su lugar si tin e palabra ‘bos’ cu tin e riesgo di keda asocia cu e palabra ey na Hulandes, cu ta significa algo completamente diferente.

Otro aspecto cu ta representa e debate silencioso aki ta e cantidad grandi di palabra cu ta termina cu un ‘r’ y den nos manera di papia mas tanto no ta pronuncia. Pues nos ta bisa y skirbi ‘director’ pero ora ta trata di ‘gobernador’ tin hopi hende ta sigui e principio di skirbi e palabra manera ta pronuncia esaki, y ta skirbi ‘gobernado’.

asunto di skirbi un ‘r’ si of no, no ta solamente un cuestion di opinion, unda cada ken ta skirbi manera nan ta haya ta bon. Tin momento cu nos ta topa cu palabra identico, si nos skirbi nan segun nos ta scucha nan pronunciacion, pero cu ta causa confusion. Ehemplo di esaki ta e palabranan ‘asegurado’ y ‘asegurado(r)’. Nos por imagina caba e confusion si den un contrato ta referi na un ‘asegurado’ cu ta cera un convenio di seguro cu otro ‘asegurado’… O nos ta haya un contrato laboral entre un empleado y un empleado…

Awor, kico pa haci den e situacion aki? Pa por bisa algo sensato, na promer lugar nos mester pone e dos extremonan: sea nos ta mantene tur cos manera nan ta skirbi den e idioma original, o nos ta cambia tur forma di skirbi segun e palabra ta zona. Nos lo ripara rapidamente cu no ta posible mantene un di e extremonan aki como punto di salida, sin permiti excepcion, bastante excepcion. Por ehemplo, si nos ta skirbi tur palabra segun e manera cu ta skirbie den e idioma di cual a adopt’e, nos mester bay back den pasado, te unda? Como cincuenta, sesenta aña pasa, tempo cu no tabata existi ningun formalisacion di ortografia, hopi hende tabata aplica un estilo di skirbi hopi pega na Spaño. Por ehemplo, tabatin hende cu tabata skirbi e palabra ‘kico’, manera ta skirbi esaki awendia, segun e tradicion orienta riba Spaño: ‘quico’. Y asina hopi palabra mas cu te awe pa hopi hende mester ta skirbi den e tradicion ey. Un palabra unda a keda skirbi esaki den e tradicion ey ta ‘quincena’ aunke den nos Vocabulario oficial e forma aki no a sobrevivi y a bira ‘kinsena’.

Di otro banda, si nos bay completamente den skirbi tur cos manera nos ta scuch’e, anto nos ta termina creando un manera di skirbi cu forzosamente ta crea hopi diferencia cu e base Portugues/Spaño di nos idioma. Esey lo ta na beneficio di e intento di crea un mihor base pa un educacion multi-lingual? Nos ta kere cu no.

Finalmente, tin un consideracion clave den e debate aki. Esey ta cu ora ta skirbi, esey ta pa lesa… Tur idioma grandi, importante pa nos, no ta haci caso di intento pa skirbi manera ta pronuncia. Pa nan e ta irelevante, un bon motibo pa nos tambe haci mescos.