Den nos column semanal tocante nos idioma nacional, y idioma materno di hopi di nos, e biaha aki atencion pa algun aspecto di e forma cu nos ta expresa y skirbi nos idioma. En general sa bisa, cu Papiamento ta un idioma ‘economico’ y cu nos no ta gasta tempo cu mas palabra cu ta necesario, den un cierto contexto. Ehemplo di esaki ta cu ora nos ta menciona tras di otro un serie di sustantivo, di cual cada un ta plural (meervoud), nos no ta pone tras di cada palabra e ‘nan’ adicional, sino cu ta pone esaki solamente tras di e ultimo di e serie. Ehemplo: “A haci un yamado na fundacionnan, scolnan, directivanan, cabezantenan, maestronan y alumnonan pa coopera den e proyecto aki.”

Mayoria di nos lo ta di acuerdo cu e frase aki a bira demasiado largo y cu e repiticion cada vez di ‘nan’ tras di cada un di e palabranan, ta simplemente di mas y no asina elegante tampoco. Hopi mihor ta anto pa bisa o skirbi lo siguiente: ““A haci un yamado na fundacion, scol, directiva, cabezante, maestro y alumnonan pa coopera den e proyecto aki.” Pa tur hende ta perfectamente cla cu aki tur ta referi na plural sin cu nos mester keda ripiti e ‘nan’ adicional tras di cada palabra den e serie. Hasta lo tin esnan cu ta bisa cu e unico ‘nan’ ey despues di ‘alumno’ tambe por bay. Esey lo ta un observacion valido, pasobra en general nos idioma na varios ocasion ta considera un ‘plural’ explicito innecesario, ora for di contexto di e frase mes por conclui cu ta trata di plural.

E caracteristica di ta economico cu palabra, den forma di papia, sin embargo no mester hiba nos na un falta di claridad den forma di skirbi. Esey tambe pasobra ora di skirbi nos ta maneha norma mas estricto cu ora nos ta papia. En general den otro idioma tambe nos ta mira cu ta skirbi un texto den forma mas oficial, pero ora ta skirbi textualmente algo cu un persona ta pronuncia, tambe influencia pa e dialecto di su region, por ehemplo, anto den e texto cita ey si ta duna e variante manera e persona ta papia. Por ehemplo, na Hulandes oficial ta skirbi: “Wat is dat dan?” mientras cu si ta cita un genuino habitante di Noord Brabant, por bien ta cu el a bisa textualmente: “Wè’s dè dan?’ Esnan cu a biba (y studia) den e provincia aki lo reconoce esaki mesora. Como cu 50 km mas leu ningun hende ta comprende kico ta e frase den idioma regional, pa un publico mas general ta necesario skirbi na e nivel mas general ey.

Ta recomendable pa den nos Papiamento, den forma skirbi, nos mantene e normanan aki tambe. Nos ta ripara cu, sigur riba medionan social, pero tambe den hopi di e textonan cu nos ta ricibi como medio pa publica, mas y mas e forma di papia, cu tur su abreviacionnan, ta cuminza bira e forma ‘normal’ di skirbi. Esey ta conta pa e famoso ‘paso’ (na lugar di ‘pasobra’), pero nos ta mira tambe e custumber pa skirbi por ehemplo: “Unta pa critica so ma bis’esey”. Esaki ta laga bastante incertidumbre atras ora ta skirbi asina, mientras cu ora di pronuncia esaki, sigur no tin duda kico e persona kier a bisa. Sin embargo, den cada forma, verbal o por escrito, claridad ta manda. Anto ta necesario pa den e forma skirbi tambe duna claridad: “No ta pa critica so mi a bisa esey,” lo ta e frase skirbi di preferencia.

Tur idioma conoce diferencia den forma di papia y skirbi. Nos Papiamento, cu ta den tur sentido un idioma, y no un dialecto di otro idioma, no ta den un situacion diferente, unda nos mes mester cuida e forma di skirbi, pa mayor claridad.