Jairo Vrolijk no ta un astronomo, pero su interes grandi den astrofotografia a contribui na un investigacion academico y awor e ta co-autor di un articulo cientifico cu ta carga e nomber ‘Milliarcsecond Astrometry for the Galiean Moons Using Stellar Occultations.”

Vrolijk ta co-fundador di Aruba Space and Nature Foundation y a hinca hopi tempo y esfuerso pa conoce mas di astronomia, particularmente saca potret di eventonan astronomico cu ta un ciencia riba su mes. Usando su mesun ekipo, Vrolijk ta purba capta imagennan celestial y ta comparti e observacionnan aki cu comunidad. Pero saca potret di streanan cu ya no ta existi mas pero si ta bisto no ta cuestion di djis dirigi e lens den infinito y primi un boton. E ta nifica haci uso di programanan di computer sofistica y pone potretnan riba otro pa por haya un imagen di un parti chikito di universo. Esaki ta un proceso cu ta conoci como ‘stacking.’

Pero den e investigacion aki, Vrolijk no a usa stacking sino mas bien a dirigi e telescop riba nos sistema planetario. “Nos a graba Jupiter y aki a logra capta con e planeta a tapa su luna, IO (ay-oh).” Y esaki tabata e dato importante cu Profesor Dr. Bruno Eduardo Morgado tabata mester.

Morgado, Profesor Assistent na e Observatorio di Valongo, na Brazil, kende a publica su articulo investigativo den e ‘Astronomical Journal’ luna pasa. ta co autor hunto cu otro 42 persona for di diferente pais rond mundo, cu ta inclui Jairo Vrolijk y Eric Sussenbach di Corsou.

E estudio
Usando observacionnan cu a tuma lugar den 2019, 2020 y 2021 na momento cu planeta Jupiter a tapa e lunanan Galilieo di Jupiter, esta, Europa, Ganymede y IO, por a valida y verifica e posicion di e lunanan comparando datonan existente. Resultado a mustra cu tin incertidumbrenan den nivel di ‘miliarcsecond’ den e orbita di e lunanan.

Por usa e resultadonan di e estudio den combinacion cu modelonan dinamico pa garantisa posicion orbital di e lunanan cu un precision hopi mas halto.
Den e manera aki, por usa e estudio aki pa yuda proyectonan den futuro dirigi na e sistema di Jupiter manera e JUICE di ESA y Europa Clipper di NASA. E estudio por yuda tambe haci planificacionnan mas eficiente ora di haci maniobranan di ‘flyby’ pa ekiponan espacial.

Con un astronomo amateur a participa na e estudio

E pregunta ta con un cientifico cu acceso na un di e observatorionan mas reconoci na mundo a acerca un astronomo amateur na Aruba. Jairo Vrolijk a conta cu Aruba Space and Nature Foundation a yega di haya peticion di e Universidad Brazilero y a participa den encuestanan. E tabata mas bien pa studiantenan di Universidad haci colaboracion internacional y nan tabata pidi yudansa di diferente caminda.

Pero e contact tabat’ey. “Na 2019 a cuminza haci e investigacion riba e lunanan di Jupiter. Y e ora a contact nos door cu nos localidad ta den Caribe. Na comienso a manda e-mail pa puntra di kier participa den e ocultacion di IO.” E cientificonan a haya dos localidad den Caribe cu por a observa Jupiter, cu ta Corsou y Aruba, y hunto a acumula e data segun nan rekisitonan.

Mientrastanto Aruba Space and Nature Foundation ta preparando pa ‘live-stream’ e eclipse lunar, Diadomingo awor, ilustrando cu e pasion pa comparti tur locual ta espacio ta keda fuerte.