Bencho a siña di su identidad y ta na paz cune. Y esey ta motibo tambe pa Olga Buckley laga e hoben pa e mes sigui su desaroyo. Asina e autor di e serie di B Benjamin Rigoberto ‘Bencho’ Kock a bisa Bon Dia Aruba.

Recientemente Olga Buckley a lansa e di cinco buki di e serie cu ta dirigi na un grupo di lector hoben, pero e storia ta relevante pa tur hende, for di mayor te docente, pa no papia di dirigentenan di nos pais. Pasobra Bencho ta un storia cu por representa muchanan cu awe ta lanta na Aruba.

Con Bencho a nace

Bencho tabata un descubrimento pa Olga. Bencho a nace den decada di 90, ora cu Olga tabata docente di enseñansa special na Cura Cabay. Hopi alumno tabata di Cadushi Largo, Ayo, cu tabata bay Scol Caquetio. No tur ta mucha cu por sinta keto. “Ami no ta un hende di zundra mucha. Mi tabata djis bay sinta observa nan y mi tabata conta nan storia con dushi nan bida por ta. Kizas pober, pero toch dushi. Ora nan tabata haci druk, mi tabata djis bay sinta den huki, riba cusinchi y cuminza conta.” E storianan tabata bin spontaneo, pero pa Olga por a sigui riba nan, na final di scol, e tabata skirbi nan den un schrift. Asina el a acumula un cantidad di schrift yen di storia. Despues di algun aña, hunto cu su yiu Zahira, el a bay ‘ruim op’ su cosnan na scol y tabata su yiu cu a encurash’e pa publica e storianan. “Y asina mi a cuminza type e storianan, y asina e storia di Bencho a cuminza.”

Olga Buckley a publica e di cuater storia di e serie di Bencho na comienso di e pandemia y a logra completa e serie durante e pandemia. “Hopi biaha algo cu ta malo den realidad, ta crea otro oportunidad. E ultimo buki mi a conclui den tempo di pandemia. Mi tabata trahando riba su cuadro, e formanan literario cu mi kier a usa. Pero ora cu a bin e lockdown mi por a djis dedica tempo na skirbi. Ta cuestion di lanta mainta skirbi, y skirbi te ora cu bay drumi. No tabatin mester di stop y repasa kico a skirbi. Pasobra ,ora ta cuminza skirbi, e storia ta core den bo cabez y bo ta skirbi’e. Cu e otronan, mi tabata keda te 2’or di marduga, depende si e mecha keda cendi. Pero cu esaki mi a haya mucho mas espacio pasobra si mira bon, den dos aña a sali dos buki, cuater y cinco.”

E serie di storianan di Bencho ta encera diferente aventura di e mucha homber, pero no mester mira e storianan den e bukinan separa di otro. Pasobra locual Olga tabata kier ta pa ilustra e desaroyo di e protagonista for di su ocho/ nuebe aña te cu su di 16 aña. “E ta un serie di ‘coming of age.’”

Diferente perspectiva

Olga a dicidi pa conta e storianan di Bencho for di diferente perspectiva. No tur ora ta Bencho ta conta su storia, sino otronan cu ta aparece den e bukinan. Por ehempel di un hende cu sa tur locual ta sosodiendo cu Bencho cierto momento y e lesado por sigui e naracion aki. Pero den Buki Cuater, a pone den cada capitulo e perspectiva di un di e personahenan den e buki. Asina a haya cu Bencho por a experiencia e mesun scenario for di otro perspectiva cu e otro personahe. Por ehempel, un trahado social ta conta kico e ta experiencia, y Rita, kende ta conta di su trauma di un mama cu tabata hopi duro.

Den cada buki Bencho tabata un poco mas grandi y e storianan tabata bira un poco mas intenso cu ta manera e bida real di cualkier mucha, cu ta drenta den su adolescencia.

Y Olga kier a mustra tambe e impacto di Aruba riba e storia di Bencho. “Nos ta un isla multicultural y nos sa di e intencion pa enseñansa basico bira multilingual y como tal, den e parti unda Bencho a huy bay Venezuela, ta haya parti di e texto na Spaño.” Y unabes na Venezuela, e lesado por compronde e poder di e forsa militar na Venezuela. Den otro palabra, Olga a incorpora sucesonan real den su storia cu ta enrikece conocemento di e lesado.

Identidad

E parti esencial di e serie di Bencho ta cu e ta un hoben den busca di su identidad. Bencho ta bira conoci como un mucha cu ta biba cu su wela, pero cu e ta kere cu ta su mama. Den transcurso di e storia ta realisa cu e wela no ta su mama, a pesar cu el a inscribi Bencho na Censo como su yiu.

Y serie ta ilustra cu e wela tabata un mama soltera su mes. El a cria su yiu muhe asina stricto pasobra e tabata kier a evita pa su yiu a pasa e mesun experiencia cune. “Pero Bencho no sa di e storia. Pero realidad di bida ta cu semper ta bin topa cu identidad. Ora cu wela a muri, Bencho ta keda su so, y ta rebeldia y ta rechasa tur hende.” Den e buki cuater, Bencho y E Gran Cruzada, Bencho ta huy pa Venezuela pero despues ta haya su mes ta bolbe Aruba di tur forma pa motibo di e opresion militar na e pais. Pero ta te den buki cinco, cu Bencho realmente ta conoce su identidad real. Y como tal, pa Olga esey ta final di e serie di Bencho.

“Den tur e skirbimento, Bencho a bira manera un mucha cu mi conoce. Cierto momento e personahe a cuminza biba pa mi, y mi tabata alivia cu el a haya su mes. Locual mi a haci deliberadamente, door cu tin asina hopi problema social cu muchanan ta pasa den, mi no kier a pone un stigma cu e ta bira un ‘drop out.’ Mi a dicidi cu Bencho ta un mucha cu ta siña bon y ta bay Colegio Arubano y eynan ta topa cu su amor di hubentud, kende ta inspir’e pa sigui scol a di a haya sa e realidad di su bida. E buki ta caba cu un fin habri, unda Wim Rutgers den su recensia a bisa cu por spera buki 6. Pero esey ta manera rek e cakiña, y no tur ora mester haci esey,” e autor a bisa. “pa, e momento cu el a haya sa ken e ta, ma sinti cu tabata momento cu e storia di Bencho a keda conclui.”

Kico awor

E intencion di Olga ta pa saca e serie di Bencho completo den su mesun estuche. Prome cu esey por sosode, e ta bay drecha e ortografia di e prome nan. “E prome bukinan tabata skirbi prome cu Aruba a oficialisa su ortografia,” el a splica.

Pero pa loke ta skirbimento mes, el a cuminza haci un investigacion riba e bida di su tata, cu a bin Aruba di Grenada. “Mi ta hincando algo den otro, con inmigrante di antes ta compara cu di awor. Pero e ta hopi na comienso ainda, pasobra mi mester haci hopi investigacion prome cu por cuminza skirbi mes,” e autor a bisa Bon Dia Aruba.