27Aug EdM kvk economico1.JPG

Pa por haya un imagen mas completo y actual di e situacion economico pa e prome mita di 2016 por consulta dato den publicacionnan recien di Banco Central di Aruba (CBA). Segun e informacion saca di evaluacion di e consumidor ta mustra cu e consumidor no tin hopi confiansa den haci compra y esaki ta baha e poder di compra. E consumidor a indica tambe den e encuesta haci pa medio di CBA cu nan no ta contento cu nan situacion financiero personal y nan ta duna di conoce cu no ta wak cu esaki lo drecha den futuro cercano. Tin hopi expectativa pa loke ta e situacion cu e rafinaderia y e impacto cu esaki lo trece cun’e.

 

E entradanan di gobierno BBO, impuesto di salario y accijns no a subi den prome mita y esaki ta trece complicacion pa por materialisa proyectonan financia pa medio di gobierno. Pa prome kwartaal BBO a reduci cu 8.7% y impuesto di salario over e mesun periodo aki a cay atras cu 0.4% cual no ta un indicacion positivo pa loke ta entrada pa gobierno. Den CBA su ultimo resumen di relato mensual juni 2016 ta ser menciona cu e cifranan di entrada di gobierno pa juni 2016 no ta disponibel ainda pues no por duna un imagen completo di esaki.

 

Ambiente den economia

 

CAft ta indica den nan rapport “Advies ontwerpbegroting 2017” cu nan ta wak cu Pais Aruba ta haciendo pasonan positivo den e bon direccion aunke cu e risico financiero ta keda presente pa por sigui baha e deficit financiero di Pais Aruba. A corta gastonan di personal pa asina por contribui na un miho financia. Por wak cu e gastonan di personal a baha cu 1.34% pero pa e prome kwartaal di 2016 gastonan di bienes y servicionan (goederen en diensten) a subi cu Afl 4.433.504 cu ta 19.2% mientras cu entrada di impuesto di salario (loonbelasting), derecho di importacion (invoerrechten) y BBO a baha.

 

CAft ta indica cu e ganashi cu lo drenta den caha di Pais Aruba pa medio di apertura di e refineria mester wordo aloca na yuda baha e gastonan. Mester tene na cuenta cu ainda e rafinaderia no ta den operacion y cu e fecha di 1 augustus a ser hala pa 1 september 2016. E fecha aki no ta mustra di bira uno realistico mirando cu ainda tin discusion andando encuanto acuerdonan entre gobierno y Valero y otro rekisitonan pa Citgo por cuminsa opera. Mientras cu e fecha ta keda wordo posponi, esaki ta sigui trece cun’e gastonan en bes di entrada. Tambe nos ta pendiente riba cifranan di AZV mirando cu for di 2015 ta anticipa cu prima di entrada pa 2016 lo por ta mas abao mirando e situacion economico.

 

Cifra di turismo mustrando crecemento modera

Den e ultimo añanan por lo general turismo ta creciendo. Sinembargo ora nos compara e cifra di turista ‘stay over’ cu e aña anterior nos por wak cu no tin un crecemento den e prome 6 lunanan di 2016. Esaki ta afecta substancialmente pa via di e caida den bishitante di Latino America en particular di Venezuela, cu ta indica un caida di 43.8% pa e luna di mei y 36.7% di e bishitantenan pa luna di juni. KvK ta mira un relacion fuerte entre e cantidad di bishitantenan procedente di Venezuela y e situacion instabil di Venezuela actualmente cu ta causa e resultadonan aki. Pa loke ta turista Norte Americano, esaki si tin crecemento pero menos compara cu e mesun periodo di 2015. E crecemento leve aki principalmente di e mercado di Estado Uni ta yuda suavisa e caida fuerte di e turismo for di Venezuela. Pa loke ta turismo crucero, a registra un crecemento di 14.4% pa juni 2016 compara cu juni 2015.