In this photo made on May 22, 2019, a long queue of mountain climbers line a path on Mount Everest. About half a dozen climbers died on Everest last week most while descending from the congested summit during only a few windows of good weather each May. (Nirmal Purja/@Nimsdai Project Possible via AP)

Mt. Everest y su cumbrenan ta cada bes mas contamina y ta smelt na un velocidad alarmante, locual ta haci e cumbre mas peligroso pa futuro alpinistanan, segun un cientifico Mericano kende a pasa varios siman den region di Everest a bisa diamars.

Profesor John All di Western Washington University a bisa despues di bolbe for di e montañanan, cu e y su team di cientificonan a haya cu tin hopi contaminacion dera profundo den e sneeuw, y cu e sneeuw tabata sorprendentemente scur ora nan a procesa y filtr’e.

“Locual ta nifica cu tin pidanan chikito di contaminacion cu e sneeuw ta formando rond di nan, pues es sneeuw realmente ta trapando e contaminacion y hibando esaki abou”, All a bisa na capital di Nepal, Kathmandu.

All y su team a pasa varios siman ta test sneeuw na Everest y e cumbrenan rond di dje, como tambe matanan na pia di e sero. “E temperatura cayente ta smelt e glacialnan y e sneeuw rond Mt. Everest hopi lihe, pues locual ta pasa ta cu ora tin un tormenta, e ta smelt den algun ora”, el a bisa. “E glacialnan ta birando cada bes mas chikito dramaticamente pa motibo di keintamento global.”

El a bisa pasobra e glacialnan ta birando mas chikito y fini, ta haci mas e caminda mas peligroso pa alpinistanan.

E team tabatin plan pa subi tanto Everest como su ruman cumbre Lhotse, pero multitud di hende na Everest a forsa nan pa cambia nan plan. Nan a subi te na e ultimo camp na 8mil meter di haltura, e ultimo punto cual e dos seronan ta comparti, y a subi e cumbre di Lhotse unicamente.

Centenares di alpinista a para den rij dianan 22 y 23 di mei pa purba alcansa e cumbre di Everest, creando trafico cual ta wordo culpa pa e morto di varios alpinista.

All a bisa cu ta demasiado riesgoso pa su team colecta muestranan cu asina tanto alpinista moviendo hopi poco poco.

E cientificonan a bisa cu e muestranan y data lo wordo procesa ora na bolbe Merca, y cu nan lo entrega un reporte di nan hallazgo. Nan a conduci investigacion similar den e area na 2009.

“En general, e ultimo 10 aña a mira hopi cambio den e montañanan, y nan tur ta ambientalmente negativo den sentido di supervivencia di e glacialnan a largo plaso”, All a bisa.