food label 1.jpg

Pa bo haci e cambio di estilo di bida y cuminsa scoge productonan mas saludabel pa come, e ta necesario pa bo sa kico bo ta come. Por medio di e articulo aki Gewichtsconsulent Nadien Phillip kier yuda bo compronde locual cu tin skirbi riba label di productonan cu bo ta cumpra.

Label di cuminda por bruha bo, bo por haya palabranan manera ‘artificial’ skirbi, of ‘natural’. E palabranan riba nan mes ta comprendibel pa hopi, sinembargo ora cu nan ta riba label di un product pa come e nificacion ta cuminsa bruha den otro. Pues hopi ta keda sin por compronde kico realmente ta bon pa come y kico no. Productonan artificial ta wordo bendi como natural y productonan ‘fresco’ ta wordo traha cu ta keda hopi largo sin daña.

E termino sabor natural ‘natural flavor’ manera cu ta mira mas biaha riba e pakinan di cuminda, realmente kiermen cu e ta bin di un fuente comibel, manera un bestia of vegetal. Sabor artificial ‘artificial flavor’, di otro banda kiermen ta bin for di un fuente cu no ta comibel. Esaki kiermen cu bo lo por ta comiendo kico cu ta cu ta wordo procesa pa crea e kimico di e sabor.

Vanillin = Vanilla

Por ehempel tin un investigador Japones cu a descubri con pa extrahe ‘vanillin’ cual ta un componente responsabel pa holor y sabor di vanilla, for di e af di baca na 2006. E extracto aki por wordo uza den shampoo y bela por ehempel pero no den cuminda. Segun e Japones, compara cu vanilla usual, e ta mescos sinembargo e ta dificil pa hende acepta esaki den cuminda mirando cu a publica e fuente di unda e vanillin ta bin.

Sinembargo sabornan natural y artificial por wordo traha for di exactamente e mesun kimiconan cu ta bin for di fuentenan comibel y no comibel. Por ehemel bo por haya un sabor natural di limon traha for di citral cual ta un componente cu bo ta haya den casca di limon. Tambe bo por tin un sabor artificial di limon traha for di citral. E unico diferencia entre e dos kimiconan aki ta con nan a wordo sintetisa. Importante pa nota ta cu e palabra natural no necesariamente kiermen cu e fuente di e product ta miho pabo of cu e ta sostenibel (citral no necesariamente mester bin di limon, e por bin di ‘lemongrass’ y ‘lemon myrtle’ tambe).

Te cu aworaki expertonan no tin evidencia di e diferencia entre beneficionan natural of artificial di sabor di un producto. Como cu e ta un sabor, nan no ta midi esaki den balor nutritivo. (Tin estudio cu ta indica cu sabornan artificial no ta bon pa salud).E tendencia di productonan cu sabor artificial ta wordo poni mas lihe den un saco di chips cu e ta wordo poni den un broccoli por ehempel. E ora e e sabor artificial hunto cu e otro contenidonan manera e cantidad di sucu, salo y carbohydrato, mas lihe por wordo considera cu ta malo pa bo salud, prome cu e e sabor artificial. Kiermen como consumidor, bo mes mester analisa kico natural realmente kiermen pa bo pasobra apart di e prijs, e diferencia entre sabor artificial of sabor natural ta minimo.

“Nutrition Facts” 

E seccion di ‘Nutrion facts’ riba productonan tambe ta algo cu ta importante pa sa con pa lesa si kier sa kico tin den e producto. Hopi hende ta evita lesa esaki pa motibo cu no tin tempo pa purba compronde con e ta hinca den otro y con pa uze. Sinembargo algun tips lo por yuda ora cu ta busca producto saludabel pa cumpra. Si bo sa kico pa tira bista riba dje, esaki lo yuda bo evita consumi demasiado vet satura, salo sucu etc. E informacion di nutricion riba e product ta hopi importante pa comparcion lihe cu otro producto door di mira cua ta contente menos vet, salo (sodium), sucu agrega y caloria y cua ta contente mas fibra. Tambe e ta yuda pa loke ta e cantidad/porcion recomenda pa uza, esaki ta importante particularmente si bo kier perde peso.

Come loke bo ta gusta

E triki pa come saludabel y pa mantene esaki ta pa come cosnan cu realmente bo ta gusta. Tin gran variedad di product y si no ta gusta algo ta bon pa purba otro of prepara esaki otro manera. Tin hende gusta come cos dushi manera chuculati, otro gusta keshi. E seccion di informacion riba e paki di e producto por yuda bo pa scoge e miho opcion di locual cu bo gusta y bo ta mira si berdad e cantidad di caloria ta necesario pa bo come (teniendo na cuenta cu e producto no ta bon fuente di vitamina y mineral y pues bo curpa no ta beneficia di dje). Tambe mester tene cuenta cu hopi producto ta bin den un paki cu ta mustra manera e ta pa un consumo, sinembargo e ta pa mas. E informacion aki bo ta haya sa den e ‘nutrition facts’ como cu e ta skirbi cuanto caloria, sucu, salo etc tin pa cada 100 gram por ehempel di e producto. Abo como consumidor e ora ta wak cuanto gram e producto completo ta, pa siguientemente determina cuanto ta un porcion.

Lista di ingrediente

Tur producto tin lista di ingredient tambe cual ta wordo poni den secuencia di e cantidad mas halto uza den e product te na esun di mas tiki, segun peso. Kiermen den un manera facil y lihe bo por wak cu kico e lista ta cuminsa manera vet satura, sigui pa salo agrega of sucu agrega. Or bo mira e tresnan aki na top, bo tin un idea caba di si e producto ta saludabel pabo of no. (E tres ingredientenan aki preferiblemente mester ta di e porcentahe mas abou pa preveni malesanan di curason)

Confirma locual ta propaganda

Y finalmente lesamento di e panel di nutricion ta importante pa confirma locual ta wordo propaganda. Tin or bo por haya productonan cu ta skirbi ‘poco vet’, ‘salo reduci’ of ‘hopi fibra’. Pa confirma esaki bo mester wak patras pasobra no ta tur ora e producto ta locual ta propaganda dilanti y sigur semper ta bon pa compara un otro producto den e mesun categoria. Esaki por yuda preveni cu bo ta paga mas pa un productoq innecesariamente.