Nos por a tuma nota di un conseho solido y extenso di nos entidad consehero na nivel nacional, Raad van Advies, riba e plannan di gobierno pa yega na un mihor desaroyo economico, cu mas resiliencia pa por soporta golpinan economico-financiero manera nos ta sufriendo awor. Nos ta reconoce practicamente tur cos cu a trece dilanti, esey tabata di anticipa.

Ta asuntonan cu a bin dilanti na varios ocasion, pero ta logico cu nan ta bin dilanti atrobe, pa e simple motibo cu ta e cosnan cu absolutamente mester sucede pa nos por move den direccion di un aparato gubernamental cu ta sirbi e comunidad mihor, y cu ta bira un estimulo envez di ta un traba pa nos economia. Pa logra esaki mester sucede hopi den e proximo añanan, y ta di spera cu e acuerdo cu Hulanda, si nos supone cu lo tin un mayoria den parlamento pa apoya esaki, lo bay sostene e proceso aki. Aunke mester reconoce cu hopi di e aspectonan di mehoracion aki no ta asunto cu e Hulandesnan ta bin pone nos dilanti. Di e banda ey mester bisa cu e landspakket cu gobierno Hulandes tabata bonpa su contenido, pero no pa e manera cu nan a propone esey; for di punto di vista di ‘mercadeo’anto no un bon paso. Pero, ta bay pa loke ta indica como puntonan di mehoracion y den e caso di e conseho di RvA akitambe ta asina, mester analisa obhetivamente.

Un di e puntonan importante pa por logra mas eficiencia dengobernacion y den economia ta e presencia indispensable di mas tanto posible e cifranan di nos economia y comunidad, corecto y up-to-date, pa tanto sector publico como sector priva, y tambe e ciudadano interesa, nos por traha cu un vista real di e situacion nos dilanti. Esey actualmente no ta e caso. Ta falta masha hopi informacion mes, y no pasobra no tin instancia cu ta haci un esfuerzo grandi pa reuni e informacion necesario. Asina mes nos por mira cu riba tereno clave casi no tin informacion actualisa, por ehemplo riba tereno di labor y empleo. Ta realmente increible cu nos ta pasando den e crisis economico mas grandi di nos historia y basicamente ta e crisis mes a percura pa nos tin un mihor vista riba mercado laboral, pero no cu nos tin un instancia cu ta sigui mercado laboral henter aña na un manera structura. Bon mira nunca gobierno(nan) tabata interesa pa hinca recurso den e departamento concerni, cu lamentablemente no ta cumpli cu nan obligacionnan legal y di tratado internacional. Tambe nos a trece mas biaha dilanti cu un Buro Central di Estadistica cu ta cana como cinco aña atras cu produccion di cierto material legalmente obligatorio, no ta duna nada di celebra. Hasta Banco Central ta falta cierto informacion al dia, no pasobra nan no ta haci e esfuerzo sino cu tin otronan cu simplemente no ta entrega loke nan mester. Si ta necesario pa crea e legislacion necesario pa logra esaki, lo mester haci esey.

E falta di informacion ta haci tambe dificil pa logra otro proposicion cu Raad van Advies ta trece dilanti, y esey ta un tipo di ‘Centraal Planbureau’. Realmente algo cu nos lo mester tabatin hopi aña caba, y nos tur sa pakico e no tey: falta di recurso y falta di voluntad politico. Segun cu e modelo actual di ministronan cu nan equipo di ‘confianza’ a tuma forma a traves di ultimo decadanan y ta costando nos miyones caba, mientras cu como agravante hopi di e asina yama ‘hendenan di confianza’ aki no tin mucho mas cu e confianza ey como ‘asset’ pa mustra, gobierno(nan) no ta bay laga e modelo aki cay na fabor di un aparato cientifico, cu meta y responsabilidadnan bon defini, unda ningun hende no ta drenta sin nan no tin e papelnan necesario. Naturalmente e comunidad lo gana grandemente di por dispone di conseho cientifico y neutral na lugar di opinion politico cu ta orienta riba acuerdo economico-financiero cera den secreto, pero ta dificil pa nos mira e cambio aki tuma lugar. E por ta un alternativa viable solamente si e gastonan di un entidad asina ta bay a costo di e gastonan keto bay exagera cu e 25 persona pa cada ministro ta costa nos, ademas di e hecho cu nos no tin ni un idea kico nan ta haci, y si nan tin merito pa ta eynan.

Por ultimo algo tocante e digitalisacion cu necesariamente ta aparece riba scenario atrobe. Gobernacion tin mas di 30 aña ta tira miyones den digitalisacion, sin cu nos ta mira tanto avance, salvo algun excepcion positivo. E problema ta cu cada vez ta mira digitalisacion como un proyecto riba su mes, mientras cu si e no ta basa riba un organisacion administrativo sensato, nunca ta bay logra cu e ta bay contribui na eficiencia. Si bo no ta eficiente sin computer, bo no ta bay ta tampoco cu computer. E restructuracion fundamental di e aparato gubernamental ta keda un necesidad grandi, di ariba te abao. Ta di spera cu e conseho aki no bay perdi manera tanto a bay e caminda caba, pasobra no tin e voluntad pa cambia e sistema di poder politico cu nos tin.