Mayoria di hende ta keha di calor durante e dianan aki. September ta un luna cu semper calor ta asota nos poblacion, muy specialmente nos hendenan adulto.

Ayera Meteo Aruba su boletin informativo riba nos clima a indica cu tabata un dia di hopi solo cu un temperatura di 32C. Y esaki ta e proyeccion casi constante den e dianan aki. Pero kico nos por haci pa combati calor den un isla Caribense, manera Aruba ta?

Cambio climatico

E cambio climatico rond mundo ta un situacion cu nos no por nenga. E dianan aki ta uno mas cayente, thermometer ta bay sky high durante e dianan di e temporada mas halto di horcan. Calor ta un factor cu por haci hende malo vooral esnan cu ta den situacion delicado di salud of cu ta sufri di presion halto.

Un solucion eventualmente facil pero costoso, ta esun di pone airco traha casi henter dia. Pero mirando e situacion financiero dificil cu nos ta pasando aden debi na e Covid crisis, caminda cantidad di hende a perde trabao, esaki ta afecta economia domestico; y nos mester ta consciente riba airco su uzo durante e temporada di calor aki.

Conseho

Bon Dia Aruba ta bin cu diferente conseho pa combati calor di un manera cu bo placa no ta bay den e recibo di coriente. Pero tambe pa yuda bo curpa no bira malo door di e temporada di calor aki:

Hidrata bo curpa bon. Bebe awa constante of cualkier otro likido manera juice natural. No warda te ora bo sinti sed pa bebe likido. Bo mester haci di esaki un custumber.

Evita bebidanan alcoholico of esnan cu tin hopi sucu, manera koffie of te, pasobra e chens di deshidrata ta mas grandi door cu e curpa mester traha mas duro pa procesa tur e cosnan ey.

Percura pa bebe entre 2 pa 3 litro di awa pa dia. Na Aruba nos tin e bendicion di por bebe awa di cranchi. Un conseho ta pa bo pone awa fria den un par di boteya y keda bebe awa constantemente.

 

Cushina cuminda light cu ta yuda bo rescata e salo perdi door di e sodo. Come porcion nan chikito. Reemplasa e cumindanan vet of pica pa fruta y berdura cu tin mas contenido di awa. Un alimentacion basa riba cumindanan cu no mester cushinamento manera salada fresco ta ideal pa e temporada aki. Corda cu si bo ta cushina un berdura, e awa y parti nutritivo cu tin den dje ta bay perdi.

Usa paña lihe di catuna y di color nan cla, paña comodo cu ta laga bo soda of transpira. No uza paña preta ya cu debi na sodamento y calor bo ta bay sinti inconfortabel. Cuida bo cuero cu sun block y uza bril cu filtro UV. Bisti sapatonan comodo y bisti pechi. Ta bon pa bo uza un serbete muha pa refresca mas tanto cabes, nek y cocodek.

Si tin chens, bay bao di e douche y tuma un baño lihe pa refresca bo curpa durante e dia. Evita cualkier actividad intenso of ehercicio fisico pisa mas tanto durante e oranan mas caluroso di 11’or media pa 5’or atardi. Si bo tin cu traha den cura haci’e mainta tempran of warda pa haci’e despues di 5’or di atardi.

E miho manera pa evita calor ta pa e no drenta cas. Ta bon pa cera cortina of baha e blind nan ora e solo ta cay directamente riba bentana y no habri nan ora e temperatura pafo ta hopi halto.

Si bo tin tent pafo di e bentananan, habri nan durante e oranan di mas calor. Si bo ta pone foil den e bentana, e ta refleha e rayo di solo y nan no ta drenta. Asina cu solo ta cay, habri e bentananan pa ventila e cas cu aire fresco.

E colornan cla parti pa for di bo cas lo yuda bo baha e temperatura pa e reaccion solar. Si bo cas ta di dos piso, semper e piso abao ta mas fresco cu esun di ariba, purba pasa mas tempo den e prome piso

Refresca e ambiente cu fan y airco, semper di manera responsabel. Pasobra e consumo di coriente lo subi e ora ey drasticamente. E temperatura di airco mester ta no menos di 22 grado, pasobra e cantidad di energia cu ta consumi ta hopi mas grandi. Ubica e fan y airco unda solo no ta cay directamente riba nan.

Un fan normal ta baha entre 1 pa 2 grado e temperatura y ta consumi di 100 pa 200 volt di coriente, kiermen hopi menos cu airco. E fan di dak ta mas miho pasobra e aire cayente ta subi y friu ta baha.

Aunke hopi hende ta bisa cu fan ta “out of fashon” berdad ta cu e cantidad di energia cu un fan ta gasta ta hopi menos cu airco. Dos of tres fan bon ubica ta trece un ambiente basta fresco y mas ‘saludabel” cu uzo di airco. Bo por crea coriente di aire artificial pa medio di para e fan unda dos bentana ta dilanti otro. Di e manera ey bo ta crea un canal di biento cu ta saca e aire cayente pafo.

E uzo di humidifier por yuda crea un ambiente menos seco. E sorto di aparato aki ta baha e sensacion di calor y ta faborece e halamento di rosea mas tanto anochi

Si bo ta un persona cu ta gusta mata, scoge un par di nan cu ta duna hopi sombra y planta nan den sitionan strategico den bo cura di cas. Bo por yuda crea un sensacion de frescura durante e tempo cayente aki

Tin diferente otro cos, ademas di solo, cu ta produci calor. Tur mashin electro domestico manera toaster, forno, etc ta fuente di calor grandi di loke nos ta imagina. Tambe uzo di bombio ta un fuente di calor. Uzo racional di e tipo di elementonan aki durante e temporada di calor, ta yuda baha drasticamente e sensacion desagradabel y mal pa salud aki.