Despues cu pa basta tempo no tabata tende nada di banda di gobierno pa loke ta claridad kico ta bay sucede den nos futuro inmediato, nos por cuminza mira algo. Esey ta entre otro e plannan di e mandatario encarga cu finanzas pa bin cu un plan di alivio pa empresa chikito, cu ta mustra bastante bon. Nos no ta bay trata detayes aki, pero mester bisa en todo caso cu tin mas probabilidad cu negoshi por logra extende nan existencia te na e momento cu nos economia realmente cuminza recupera.

Di otro banda, aunke no ta conoci detaye ainda di un posible acuerdo cu Hulanda, ta cuminza bira mas visible algo riba e tereno aki tambe. Esey por haci cu no ta sigui busca financiamento pa loke mester fia ainda pa cera aña 2020, algo mas di Afl. 500 miyon, na otro lugar, pero lo por fia esaki na Hulana bao condicion hopi mas faborable. So far, so good, si esaki resulta asina.

Sin embargo, esey lo ta solamente nos situacion financiero gubernamental, cu e bentaha si cu por garantisa cierto apoyo na sector priva, pa mantene mas tanto posible negoshi riba pia, te ora economia cuminza move atrobe. Aki ta unda cu tin algun nubia scur ta spera nos. Logico cu nos no tin ningun gara riba kico ta pasa den exterior, mucho menos loke ta pasando cerca nos cliente principal, Merca. Segun cu e pais aki, cu ta entrega mayor parti di turista pa nos, ta sigui empeora den nan maneho di Covid-19, cu tur su consecuencia pa nan economia, mas nos ta mira e recuperacion economico aki na Aruba ta hala bay mas y mas den futuro. Y esaki ta bay tin consecuencia pa nos tur, pasobra mayoria di comercio ta directa o indirectamente dependiente di loke ta pasa den nos sector motor, turismo. Nos no ta nos so den esaki, Bon Dia Aruba ta dedica atencion regularmente na loke ta pasa na e otro paisnan den Caribe, unda ta resulta cu hopi di e paisnan, cu ta menos dependiente di turismo cu nos, no ta mira nan mes lanta cabez tampoco si turismo no lanta back na unda e tabata promer cu e crisis di Covid-19 a bin aden. Pa nos anto, esey ta conta mas ainda. Esey tin como consecuencia cu tur negoshi, cu e ta biba directamente di turismo, o ta depende di e poder di compra cu a keda seriamente reduci pa e crisis economico, no por tin perspectiva exagera pa nan operacion pa 2021, a pesar di e apoyo cu gobierno ta dispuesto di duna. Di e manera aki nos ta condena na warda te dia cu economia den exterior mehora, pa nos por haya un alivio.

Pero nos ta mira algo mas ta aparece. No ta negoshi chikito so ta na peligro. Ta un indicacion serio pa mira cu empresanan estatal manera AAA NV ta planificando reduci personal pa baha gasto, pa mantene e empresa solvable. Nos sa cu a lanta henter un discusion tocante e retironan planifica, unda pa banda di e mandatario responsable ta core bisa – como accionista – cu no ta acepta retiro. Esey ta zona masha tough, pero e mesun ministro lo mester sinta den asamblea di accionista cu e director y comisarionan, pa haya tende cu si nan ta sigui su advertencianan, anto aki poco tempo nan por dun’e e empresa back, pero den un situacion financiero critico… Esaki no ta e unico caso, pasobra tin mas empresa estatal cu ta mira nan base di operacion bira mas smal. Ademas cu e ta conta tambe pa empresanan fuerte den sector priva, hasta den e sectornan mas prospero manera sector bancario. E crisis aki no ta haci distincion y ta dal tur.

Tur esaki ta bay tin consecuencia pa sector publico tambe. Menos economia ta menos entrada pa gobierno, cu no por keda fia mas pa compensa loke no ta drenta. E opcion pa impone mas impuesto riba lomba di e ciudadano tambe conoce su limite. Ya caba nos tin un parti di e poblacion cu no por mantene nan mes pasobra nan no tin entrada, si no ta esun di Fase o bijstand. E casonan cu ta haci uso di ayudo di alimento ta creciendo mas y mas. Esey ta implica cu gobierno lo mester bay baha gasto, y drasticamente. Den tur departamento y servicio, lo mester bay haci loke a sucede caba den sector priva: corta tur loke no ta prioritario, analisa kico si ta haci y kico no. Y, banda di esey, lo ta necesario pa haci un otro reduccion di salario, ya cu no ta mira cu ta bay baha gasto kitando hende di trabao. Den un aña di eleccion esey no ta bay sucede, punto. Pero di otro banda no por keda core pa e problema cu mester bin un austerisacion fuerte den finanzas publico pa por sobrevivi. Esey ta e motibo tambe pakico no tin un presupuesto ainda, y probablemente nos no ta haya un pa mira por lo pronto tampoco.

Sin embargo, mas pospone e discusion fundamental ey, mas nos ta ripara cu sindicatonan ta keda pone exigencia riba mesa, manera Covid-19 no a ni pasa aki banda. Acuerdo cu Hulanda si of no, tin decision duro pa tuma… den aña di eleccion.