E convencion di Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) a cuminsa cu un tayer tocante resistencia pa cambio di clima. El a sirbi como plataforma pa e investigadonan di Koninklijk Instituut voor Taal-, Land en Volkenkunde (KILTV) y expertonan den Caribe Hulandes comparti conocemento cu otro. E participantenan a discuti e impacto di cambio di clima riba ecosistemanan marino den Caribe Hulandes y otro asuntonan relaciona na esaki.

Diferente perspectiva

E tayer aki ta parti di un proyecto piloto cu ta trata na analisa y compronde e impacto di cambio di clima riba areanan marino proteha na Indonesia y den Caribe. Pa por yega na un nivel di comprondemento mas exacto posibel, ta importante pa ricibi informacion cientifico y practico. Yvonne Kunz, e principal investigado doctora di KITLV, ta splica dicon: “Comparti conocemento ta un aspecto clave den e proyecto piloto aki. Si nos kier compronde e impacto di cambio di clima riba areanan marino proteha, nos mester papia cu esnan cu berdaderamente ta experencia e impacto aki. Esaki ta nos motivacion principal pa obtene informacion for di mas tanto fuente posibel.”

Colaboracion cu DCNA

David Kloos, lider di e proyecto aki na KITLV, ta sigui amplia bisando cu “DCNA a keda envolvi den e proyecto aki for di un inicio. Nan ta un grupo di interes importante den Caribe.” E investigacion ta un analisis comparativo y ta importante pa por compara riba diferente aspecto.

Kloos ta sigui splica: “Maneho versus practica ta un aspecto di comparacion importante, pero tambe e cantidad di añanan cu e areanan marino proteha ta existi. Nos a scoge pa investiga areanan proteha na Bonaire y Aruba, unda tin un diferencia di cantidad di aña di existencia.”

Comparando Caribe y Indonesia, KITLV por analisa un otro tipo di diferencia tambe. E yamada pa proteha cierto areanan den Caribe ta mas ‘bottom-up’, mientras cu na Indonesia e iniciativa ta bini mas di parti di gobierno. Ademas, e contrastenan aki ta facilita analisis y comparacion di diferente punto di salida pa loke ta trata conservacion di ecosistemanan marino”.

Impacto di cambio climatologico

Algun hende ta considera cambio di clima un teoria, apesar cu region di Caribe a cuminsa sinti su efectonan caba. Melanie Meijer zu Schlochtern di DCNA ta amplia: “Nos a observa un deterioracion di nos rifnan di coral. Esaki mayoria ciudadano lo no ta consciente di dje, pero si nos rifnan sigui deteriora sin cu nos interveni, e awanan blauw y cristalino cu nos conoce awe por bira berde. Si nos corda riba e balor economico di nos rifnan di coral, nos lo compronde cu deterioracion di nos rifnan di coral tin un impacto directo riba turismo, un di e pilanan mas importante di nos economia.” Tur hende por y mester contribui na reduci e impacto di cambio climatologico.

E proyecto piloto aki ta keda ehecuta den estrecho colaboracion cu Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO), Netherlands Institute for Advanced Studies (NIAS) y varios partner na Indonesia y den Caribe. Pa mas informacion tocante e proyecto piloto aki y tipnan practico por bishita pagina di Facebook di DCNA: DutchCaribbeanNatureAlliance.