Ta bon cu tin discusion y debate riba e proyecto Traimerdia. Basta nos ta bay den e bon direccion si. Pero kico ta e problema di un topico manera e proyecto aki, di cuido di mucha despues di orario di scol? Den nos concepto, pasobra no ta trata di djis un proyecto, sino un cu ta para central den nos vision di desaroyo social-educativo. Y mientras ta parce cu e importancia mas transcendental aki ta keda for di bista, nos ta confronta discusion di asunto secundario, cu sin duda tambe mester haya solucion, pero no pa sustitui e preguntanan clave cu nos mester haci nos mes.

E punto cardinal pa nos ta, cu for di un vision general pa cu desaroyo social di nos comunidad nos ta mira e cuido den oranan di atardi como un di e principal instrumentonan. Loke a cuminsa tanto aña pasa como un proyecto, realmente na e altura aki ya no mester ta un proyecto mas, sino un institucion bon estableci, cu financiamento garantisa, cu ta opera bao di liderazgo leu di politica, y cu ademas mester ta caba hopi mas grandi cu e ta awor. Cu otro palabra, esaki ta un di e metanan grandi cu Aruba mester pone su dilanti. Y banda di e meta riba papel, tambe e financiamento cu tin mester. Ainda nos a keda debe e pakico. Pakico e ta asina importante?

No pa prome biaha den e Editorial aki nos ta bolbe na e desaroyo socioeconomico, di como trinta aña pasa, cu a cambia e paisahe di e pais aki. Den sentido fisico sigur, pero tambe den sentido figurativo pa loke ta nos poblacion. Nos ta actualmente na casi dos biaha e poblacion cu nos tabatin na mita di añanan ochenta di siglo pasa. E consecuencianan di e cambionan radical aki ta varios. Sigur si nos tuma na cuenta cu den e mesun decada ey Aruba a conoce un exodo grandi di hende naci aki, cu a termina pa un gran parti na Hulanda, loke tabatin caba un efecto riba e cohesion y solidaridad familiar di cual hopi di nos ta papia cu nostalgia ainda. Aunke esey no ta yuda y nos no mester kier bolbe, pero sigui dilanti haciendo loke nos mester haci.

Despues, e entrada masal di hende di otro nacion y un regreso parcial di nos mes hendenan for di exterior, a crea e Aruba cu nos conoce awendia. Hopi di e lasonan bieu den famia y den bario (casi) no ta existi mas, mayoria di bario y vecindario ta awor refleho di e composicion mescla cu ta conforma nos comunidad. Ademas e crecemento a tuma luga riba un area bastante grandi, haciendo e infrastructura tradicional di atencion social, manera e centronan di bario, menos efectivo den e sentido cu e poblacion cu no ta identifica nan mes cu e centronan aki, pa motibo di e distancia, a bira asina grandi. Realmente nos a mira tur e desaroyo aki tuma luga, sin cu tabatin un respuesta contundente pa contraresta e tendencianan negativo cu tabata sali di esaki: menos control social, mas hoben sin orientacion riba caya, cu e consecuencia conoci di mas delincuencia hubenil y hobennan desorienta cu mester busca un caminda den e comunidad aki.

Den esey a surgi, como un di e poco respuestanan corecto riba e situacion general aki, Traimerdia. No ta importa nos absolutamente nada ken kier bati riba nan pecho cu nan a tuma e iniciativa; e ta bon haci, pero… nos no a sigui desaroya esaki. Mester bisa cu e gabinete anterior a cuminsa cu un proyecto similar pa scolnan secundario pero pa motibo di falta di recurso e no por a prospera. Lastima, pasobra nos mester a sigui, y ainda mester sigui den e direccion aki. Y no ta nos so ta pensa asina, tin mas pais cu ta purba duna nan hobennan , cu nan mayornan, cu ta traha dos trabao pa tene cabes riba awa, no por nan so. Basicamente nos por bisa cu e ta un situacion unda comunidad en general, pa su propio bienestar, ta ‘step up’ y ta percura pa crea un ambiente mas sano pa gran mayoria di su ciudadanonan hoben. Y unabes cu e decision ta tuma cu esaki ta e caminda indica, nos mester percura pa e recursonan t’ey tambe: placa y hende. Pa loke ta financia, no ta trata solamente di keda financia e infrastructura actual, sino expande esaki te unda ta necesario. Esaki no ta un par di florin, ta p’esey ta asina importante pa nos stop di gasta placa di pueblo na cos innecesario.

Y anto, nos mester hende, e material mas importante. Aki nos ta haya cu tin un discusion sin horizonte, sin e perspectiva cu mester tin. Di un banda esunnan actualmente trahando den e proyecto, cu ta sinti nan mes menasa, y e mandatario di otro banda cu ta bisa cu nan trabao ta garantisa, pero… e tin un problema cu hende den e proyecto cu tin caba un trabao full-time den enseñansa. Esaki en berdad no ta ideal, pero no ta posibel pa atende e asunto aki gradualmente, cu e perspectiva corecto cu mester amplia e proyecto aki hopi mas? Tur cos ta bira relativo, si nos cuminsa reconoce unda nos ta bay.