Sin luga pa casi 200 mucha cu mester bay MAVO
Aruba ta parce desde antaño un luga unda nos ta ‘Master den crisis management’, pero ‘nivel pre-escolar’ ora ta trata planificacion sistematico. Di lo mas trankil nos ta haya di tende cu diripiente lo mester crea dependance pa scolnan MAVO catolico, pasobra nan no tin cupo normal pa casi 200 alumno. Awor ta bay busca manera pa crea un sucursal ‘somewhere’ pa pone nan aden… Pa colmo, no ta asina cu autoridadnan no tabata na altura, pero simplemente tur hende a sinta brasa crusa te awor, cu ta den di dos mita di juli, y djis aki scolnan ta habri atrobe.
Por bisa cu den e caso aki loke ta hacie pio, ta cu trata un di e materianan miho previsibel di gobernacion, pasobra tin e cifranan di e scolnan basico di tur aña, cu ta haci posibel di tin un calculacion bastante exacto di cuanto mucha ta sali for di educacion basico pa sigui den MAVO, y demas forma di enseñansa avansa. Bo no ni tin mester di un programa digital avansa pa maneha e cifranan aki; cu un simpel Excel-sheet bo por yega hopi leu. Pero, ta parce cu no ta aki e asunto a pega tampoco… e problema ta cu no a actua riba e asunto aki, sabiendo tur esaki. A base di e cifranan a sucede… nada.

Y ken tin culpa o responsabilidad den esaki? Nos ta mira dos ‘player’ grandi cu a faya barbaramente: e fundacion di enseñansa catolico SKOA, y departamento/minister encarga cu enseñansa. Pakico SKOA? Pasobra e entidad ta responsabel pa hende di religion catolico por conta cu suficiente cupo na scolnan liga na nan religion. Y como cu e fundacion pa ley ta haya su fondonan di gobierno, perfecto, pero bo mester pidi esey pa bo por hay’e na tempo! Es decir, planificacion ta cuminsa aki y no tin excuus pa fayo. Si acaso a entama e asunto aki cerca gobierno (ministerio) na tempo, anto ainda ta hopi laat pa bin trece e asunto aki dilanti awor, mester a bati alarma basta tempo pasa caba!
Di otro banda, planifica cupo di diferente tipo di scol no ta tarea di e directivanan di scol so. Como cu gobierno ta subsidia tur scol, ta imposibel pa planifica na un manera drechi si bo no ta den comunicacion continuo cu tur entidad cu ta ricibi subsidio. Tambe pasobra gobierno ta responsabel pa enseñansa publico, cu dado momento, desea o no desea, ta den e posicion di absorba un surplus cu e scolnan di ‘bijzonder onderwijs’ no por maneha.

Si mayornan cu no ta logra haya cupo nan un scol catolico y por scoge entre manda nan yiu te San Nicolas o mand’e un scol publico den area di Playa, nan por opta pa e ultimo aki. Y e ora e scol publico no por bisa no, y referi e alumno na e scol liga na su religion atrobe. Ta importante anto cu autoridadnan cu ta maneha subsidio, y esnan cu ta maneha planificacion di enseñansa en general ta completamente na altura di kico nan tin nan dilanti pa e proximo aña(nan). Y esey ta posibel? Si, pasobra enseñansa ta un di e terenonan mas facil pa proyecta cu tin, si bo ta haci bo trabao manera mester ta. Bo tin e cifranan di con e alumnonan ta move di un aña pa otro, di klas 1 te 6, bo sa e proporcionnan di ken ta bay MAVO, EPB, HAVO/VWO. A menos cu bo haya un ‘asalto’ enorme di un aña pa otro di mucha ilegal, bo mester por predeci cuanto mucha bo scolnan lo bay haya. Si no por planea esaki, anto ta nada mes den gobernacion bo por planea! Esaki tambe ta lanta duda di kico ta pasando den departamento di enseñansa, unda a pesar di un exceso di doctorandus nan no ta logra.

Pregunta: no ta e cosnan aki mester a bin dilanti caba den e debate riba presupuesto 2017 aña pasa? Asina leu cu nos memoria ta bay, nos no por corda cu esaki a bin dilanti, tambe pasobra esaki lo a causa un aumento di presupuesto di e ministerio aki. Esey lo ta grave pasobra e gastonan extra cu mester haci awor ta toca e presupuesto di e aña aki directamente y ademas, manera nos ta argumenta, e situacion mester tabata previsto caba aña pasa.
Manera ta sali na cla atrobe, tur hende ta gara pa sorpresa y mester wak ta con ta bay maneha e asunto aki. Tiramento di culpa riba otro no ta aceptabel y realmente ta un lastima cu parlamento no ta funcionando, pasobra ta esaki ta e tipo di asunto cu oposicion lo mester atende cu e minister responsabel. Hasta miembro di fraccion di gobierno lo mester ta preocupa cu esaki. Awor talbes nos por tuma nota di nan opinion den medio di comunicacion, te ey tambe. Mientras cu nos ta keda mantene nos critica riba e gobierno aki, pasobra den dos periodo di gobernacion nan no a logra ningun mehoracion di contenido di enseñansa, na ningun nivel, awor nos por mira cu na e nivel practico di simplemente hiba un administracion adecua, tambe no ta mira nada mas cu fracaso.