CORTE COMUN LEY HUES HUEZ LAW BUILDING

Diamars ultimo Gemeenschappelijk Hof van Justitie a publica su relato y cuenta anual pa aña 2024. E relato anual ta brinda informacion di cifranan general di Hof pa loke ta trata entre casonan, personal y estado financiero. Durante un conferencia di prensa na Corte di Prome Instancia di Aruba vice presidente di Corte Comun Jane Jansen vice presidente di Corte Comun Jane Jansen hunto cu hues encarga cu prensa Debbie Angela a elabora riba informacion pa loke ta trata Corte na Aruba.

Sra. Jansen a splica pa loke ta trata e casonan cu a drenta aña pasa, tin un total di 13.514 caso cu a drenta, locual ta practicamente igual na aña 2023

Esaki, el a sigui splica por partie den areanan legal; 3.075 caso tabata di derecho civil cual ta casonan di beslag, casonan laboral, ora cu empleado cuminsa caso contra doño di trabou y casonan di divorcio; 1.401 caso tabata den derecho administrativo cu ta trata entre otro casonan di decisionnan di un instancia di gobierno cu ta regarda un persona specifico, ta trata entre otro casonan di permiso di construccion, permiso di establecimento, permiso di estadia, casonan di ambtenaar y tambe casonan di belasting.

El a indica cu si compara e cantidad total di casonan cu a drenta den aña 2024 cu e cantidad cu a drenta den 2023, no tin hopi diferencia ya cu na 2023 un total di 13.571 casi a drenta cual ta alrededor di 50 caso mas.

Tocante e doorlooptijd, cu ta e tempo midi den dia di ora cu e caso drenta te ora cu duna un veredicto. Sra. Jansen a splica cu e relato anual ta mustra cu e doorlooptijd pa casonan civil y tambe derecho administrativo a baha compara cu aña 2023. “Esey ta bon pasobra nos meta ta pa sigui baha e doorlooptijden,” el a remarca.

Tocante personal, el a indica cu na Corte nan tin empleadonan administrativo huridico, empleadonan huridico y huesnan. El a informa cu den total ta trata di alrededor di 60 empleado cu ta zorg pa trata tur e 13 mil casonan cu a drenta.

El a enfatisa cu ta importante pa nan keda atrae y retene empleadonan bon prepara. El a menciona cu den e relato anual por lesa cu Hof a haci un investigacion tocante salario di personal huridico y esaki ta mustra cu e salario no ta competitivo cu otro sectornan, locual ta rekeri pa haci adaptacion necesario pa atrae y mantene empleado.

El a agrega cu pa añanan cu ta bin nan mester tambe un expansion di nan formacion ya cu esaki ta mucho chikito pa duna e servicio cu nan kier duna pa asina garantisa bon servicio y tambe pa logra baha e doorlooptijd mas.

Otro punto importante cu Sra. Jansen a toca ta e expansion di nan localidad. El a splica cu door di aumento di casonan den añanan anterior nan mester di extra capacidad di salanan di husticia y tambe espacio pa traha.

El a splica cu den e relato anual por lesa informacion tambe tocante ‘klachtenregeling’. Tur hende por entrega un keho contra trato ricibi door di empleado di Corte y segun e relato anual aña pasa Hof tabatin den su totalidad 18 keho, di cual siete tabata kehonan cu a ser ricibi na Corte di Aruba. El a agrega cu tin un comision di keho cu miembronan externo cu ta duna conseho pa proceso di e kehonan aki, kiermen no ta e mesun trahadonan di corte di Aruba ta procesa e casonan di keho.

Otro instrumento cu tin ta e instrumento di ‘wraking’ (recusacion). El splica cu si un partido den un caso sumario ta haya cu un hues no ta imparcial of ta partidario, e por haci un peticion di ‘wraking’, cu tin como meta pa e hues specifico no trata e caso. Na 2024 tabatin na Hof un total di 15 peticion pa ‘wraking’ di cual siete ta di Aruba.

Hues encarga cu prensa Debbie Angela a splica cu manera ya caba e vice presidente di Corte Comun a indica, e total di casonan cu a drenta corte a keda casi mesun cos, pero loke si el a remara ta cu e casonan LAR, cu ta casonan contra gobierno, y casonan di belasting a subi bastante.

Pa cu e casonan penal, el a sigui splica cu si mira den e relato anual tin diferente post. Ta papia di ‘bulkzaken straf,’ cu ta consisti di por ehempel casonan di trafico cu ta entre otro core bou di influencia, sigui core despues di accidente, pero den dje tambe tin peticion pa compensacion, cual el a indica a subi bastante di 2023 pa 2024.

Pa loke ta trata e casonan penal, Sra. Angela a splica cu mester tene cuenta cu e instancia cu realmente sa cuanto caso penal a drenta definitivamente ta Ministerio Publico (OM) pasobra eynan tur proces-verbaal ta drenta, y ora nan drenta OM mester wak si tin sala disponibel pa trata e caso den Corte.

El a agrega cu ta mira cu den aña 2024 e cantidad di casonan penal a subi pa motibo cu Corte a duna mas espacio pa tratamento di caso. P’esey tambe, el a enfatisa, un di e puntonan ta pa desaroya mas espacio pa por trata casonan penal.

Relacion cu TBO, Team Bestrijding Ondernijming, el a splica cu minister di Husticia y Seguridad di Hulanda a lanta un proyecto dunando placa pa yuda e parti Caribense di Reino pa lucha contra criminalidad na na frontera.

Bou di esey ta cay por ehempel casonan contra minister, casonan di corupcion, casonan di ambtenaarnan, casonan cu ta complica. El a indica cu den 2024, door di personal extra cu a bin for di Hulanda, TBO rechter, grieffier, y RC pa yuda y por mira cu por a investiga diferente caso di subversion. Pa loke ta e cantidad di casonan di TBO cu a ser trata den 2024, esaki no ta poni den relato anula pasobra ta trata di casonan cu no ta regular y ta apart. Loke si ta poni den relato anual ta e gastonan relaciona cu casonan di TBO.

Casonan interesante y hopi comenta na Aruba aña pasa, cu tambe ta ser nombra den relato anual. Un di nan ta e caso di apelacion den caso Avestruz den cual e sospechoso Benny Sevinger su sentencia a ser aumenta.

Otro caso interesante ta e caso cu hotel Amsterdam Resort a gana contra pais Aruba pa loke ta trata e molester di e planta di RWZI na Bubali Plas.

Tambe e caso penal di e miembronan di prensa cu tabata scucha radio di polis, cu tambe a haya nan castigo y e polis cu a yuda nan cu portafon tambe a haya su castigo. Esaki a bay den Hoge Beroep y ta en espera di e resultado di esaki.

El a menciona cu otro caso importante ta cu Hof a dicidi den 2024 cu por apela contra decisionnan di College van Beroep den caso di seguridad social. Antes den ley ta poni cu no por hacie saki, pero Hof a bisa cu e nombramento y destitucion di e miembronan di Comite Ehecutivo no ta garantisa suficientemente e independencia. P’esey Hof ta bisa cu un hende cu a haya decision di College van Beroep por bay apela.

Naturalmente tambe e caso cu a resalta den 2025 ta e sentencia di Hoge Raad den e caso di matrimonio igualitario.

Dos otro actividad cu a resalta den 2024 pa Corte di Aruba ta e actividad di Buki di Pret durante vakantie grandi di scol na unda muchanan tin e oportunidad di bay corte y haya un rondleiding, mira con e corte ta funciona y hasta tin e oportunidad pa participa den un “huicio” na unda e muchanan mes actua e partinan den e caso. Tambe e open dag di Corte, cual tabata hopi exitoso, a hala hopi atencion den 2024. Durante e open dag publico por a asisti pa ricibi informacion di diferente instancia cu tabata presente como tambe pa haya informacion di corte.