ORANJESTAD – E controlamento di tur establecimento cu ta bende cuminda y bebida ta tuma luga strictamente rond di nos isla, y lo continua asina.

Director di departamento di higiena y inspeccion di alimento, Sra. Yvette Geerman, a manda un mensahe bon cla na e establecimentonan aki pa cumpli cu ley, y asina evita cualkier tipo di sancion. Departamento di salud publico ta keda pone atencion ariba dje, ya cu e ta keda un prioridad, el a declara na Bon Dia Aruba

Durante e control cu nan ta bin realisando conhuntamente cu polis, nan a descubri situacion cu ta atenta contra salud publico, manera bestia y insecto no desea, entre otro djaca, musca y cacalaca, cu ta demanda pa nan sigui cu man pisa pa evita cu e situacion aki no higienico ta sigui presenta den e tipo di establecimentonan cu ta bende cuminda y bebida. Tin biaha e tipo di bestianan aki ta bin di e deposito di e localidad y despues nan ta bin den e sitio unda e cuminda ta wordo sirbi.

Parti no higienico
E parti aki di maneho di insecto y bestia no desea, nan lo pone mas halto ariba nan agenda, pa pone mas enfasis pa ataca e problema aki. “E control ta tuma luga y lo sigui tuma luga. Y momento cu nos ta bay controla, si e localidad no ta cumpli, nos ta cera e localidad”, Geerman a declara categoricamente.

Nan ta controlando restaurant, supermercado, etc. Kiermen tur caminda cu tin e tipo di productonan di consumo aki. El a haci enfasis cu e parti di limpiesa ta esun basico pa minimalisa e riesgo cu e consumidor por bira malo. Nan por nota cu e parti anti higienico ta hopi halto. E ta conseha pa nan busca un compania di pest control pa ataca cu e tipo di bestianan ey. Nan ta bestianan no desea y cargado di malesanan.

E parti cu nan ta poniendo enfasis ta e parti di higiena. “Locual nos ta notando cu e higiena no ta optimal manera e mester ta,” Geerman a bisa. Como departamento di salud publico, nan ta considera hopi importante pa tin un higiena apropia. Ya cu asina nan por minimalisa e riesgo pa esunnan cu ta bay cumpra nan cuminda den e localidadnan ey. Pero ta importante pa esun cu ta bende e cuminda pa nan producto ta uno bon y di calidad halto pa consumo humano, y cu nan luga ta limpi. A descubri basta producto den supermercado cu nan fecha di vencemento a caduca. Nan ta pone atencion riba e asunto aki, ya cu nan por mira cu tin negligencia di esunnan encarga di e supermercadonan.

E mensahe di Geerman pa nan ta cu nan tambe por bira malo. P’esey nan mester percura pa un bon limpiesa y locual nan ta brinda pa nos comunidad mester conta pa nan tambe. “Bo tin e risico cu esunnan cu ta bay cumpra, no ta bay cumpra mas cerca bo!,” el a bisa. Pues e ta haya cu esun cu ta bende cuminda nan risico ta hopi mas halto cu otro hendenan cu no ta bende cuminda.

Igualmente, Geerman a remarca cu tur localidad di benta di cuminda y bebida cu ta localisa na Aruba, tin cu cumpli cu ley. Na momento cu nan no ta cumpli cu ley, autoridadnan di salud ta bin cu sancion. Un sancion pisa ta cu nan ta cera e localidad pa 48 ora. Esaki tin su efecto, ya cu e imagen di e localidad ta wordo tacha. E ta haya cu e doñonan di e establecimentonan aki mester ta consciente cu hopi biaha, esaki ta un culpa di nan mes. Ya cu e luga mester ta limpi tur momento, y no momento cu nan ta wordo controla so. Mas bien, ora cu autoridad di salud ta bay inspecciona, nan mester djis coregi algun cos cu no ta na ordo.

Aworaki nan ta realisando e control aki cu polis, y nan ta bay sigui esaki conhuntamente tambe cu otro departamento. Ainda reunion entre nan mester tuma luga pa nan por haci un planeamento pa e aña aki controla tur establecimento, specialmente e sector horeca.

Control riba localidad y boto
Durante e dianan aki, nan a controla diferente establecimento rond di Aruba. El a trece dilanti cu control ta tuma luga diariamente. Pero rigurosamente y conhuntamente cu polis, nan a controla un total 22 establecimento entre supermercadonan y restaurantnan. Pero tambe nan ta bin controla botonan cu ta subi lama cu turista.

E parti aki ta un proyecto di polis cu ta hayando curso, y cu departamento di salud ta desaroya hunto cu nan pa pone atencion na e asunto aki, ya cu e parti turistico ta hopi importante pa nos pais. Mirando cu hopi biaha nan no ta bishita e tipo di boto aki regularmente, DVZ a haya cu esaki ta un bon oportunidad pa guia nan tambe. Pasobra nan ta sirbi cuminda y bebida y ta importante pa pone atencion riba e higiena di e boto y e calidad di awa tambe.

Carchi di salud
Ainda nan ta encontra hopi biaha cu nan no ta cumpliendo cabalmente cu e carchi di salud of carchi berde. Un argumento cu nan ta trece dilanti ta cu nan a aplica pa e carchi di salud, pero ainda no ta cla.

E ta haya cu e argumento aki no ta hustifica. Ya cu si nan ta wak cu ta venciendo, y nan sa cu tin un proceso cune di 10 pa 15 dia di trabou, nan por a haci nan aplicacion den e termino di tempo rekeri cerca departamento di salud. Asina nan por bini busca e carchi di salud cerca nan libremente. Nan no ta esun cu ta bay entrega carchi di salud na cada persona cu a aplica. E ta regula pa ley cu esun cu no tin e carchi di salud no ta cumpliendo cu ordenansa nacional.

Actualmente nan tin alrededor di 15 mil hende na Aruba cu tin aplicacion pa carchi di salud. E ta remarca cu ta responsabilidad di esun cu a aplica pa un carchi di salud pa bin busk’e den e tempo rekeri. Geerman ta remarca cu ta responsabilidad di e localidad pa nan tin nan carchi di salud vigente y visibel na tur momento.