vocero siad.jpg

Sra. Meverlyn Romano kende ta vocero di Servicio di Impuesto di Aruba (SIA) a declara na Bon Dia Aruba cu cada situacion di un cliente ta diferente pa loke ta trata cobramento y areglo di pago di belasting.

Segun sra. Romano, e departamento aki ta tene cuenta cu e situacion cu e cliente ta pasando aden, pero mester existi un confiansa mutuo y comunicacion. “E ta cuestion di confiansa mutuo y comunicacion cu otro pa asina tur cos por cana bon”, el a indica.

Aspecto di pago

El a splica cu pa loke ta trata aspecto di pago di belasting, nos mester wak esey di e forma aki. Tin dos partido cu ta e Departamento di Impuesto (SIA) y e clientenan.

SIA tin un tarea hopi importante cu ta percura  pa trece placa di belasting aden  pa Gobierno por haya, y asina cumpli cu su obligacionnan. Sra. Romano ta reconoce cu e tarea cu nan tin ta uno bastante dificil. Semper tur aña nan tin un target  pasobra e presupuesto di pais Aruba ta esun cu ta indica SIA kico ta e suma total cu nan lo bay trata di ricibi na belasting e aña cu ta coriendo.

“Nos tin semper percura tene esey na bista pa e suma cu ta presupuesta y cu parlamento despues ta aproba tambe, pa e suma ey drenta”, el a bisa.

Di otro banda, e ta haya cu e clientenan sa cu e ley di belasting ta existi y cu tin un obligacion.  E cliente hopi biaha ta sinti un presion pa motibo cu pa cuminsa e ley di belasting mes ta sanciona si e persona no ta cumpli denter di cierto termino. 

Dor cu SIA ta un organo ehecutivo, ya cu nan tin cu ehecuta e leynan, e clientenan mester tene cuenta cu  cierto terminonan pa nan por cumpli debidamente denter di e tempo cu e pagonan mester sosode.

Areglo di pago

Pa loke ta aspecto di pago di impuesto, den transcurso di aña departamento di Impuesto a percura pa areglonan di pago ta keda vigente, y nan tin un maneho riba esey, sra. Romano a bisa.

SIA ta percura pa areglo di pago y tin posibilidad cu e cliente lo por haci uzo di dje, pa asina suavisa e pagamento cu e tin. Pero na momento cu nan ta aplica un areglo di pago, semper nan ta evalua e capacidad di pago di e cliente.

“Nos no ta bay core duna un areglo di pago si acaso nos ta mira cu e cliente tin mas capacidad di pago”, el a bisa.

Nan tin un maneho cu na momento cu e cliente ta pidi un areglo, y e ta pidi te cu 12 luna, e ta haye te ora cu SIA ta bay mas profundo den su situacion.

Pero na momento cu e cliente ta pidi pa un areglo di pago cu ta ariba di 12 luna, e ora SIA ta bay midi su capacidad di pago. Esey ta un rekisito cu kisas e cliente ta haya un tiki fastioso, pero di otro banda SIA tin cu haci’e pa por determina kico ta e suma realistico cu e cliente mester paga tur luna pa asina e por cumpli cu su obligacionnan.

Den practica e maneho aki durante e ultimo añanan a bay hopi fastioso, ya cu nan ta haya persona cu ta cuminsa hopi bon cu su areglo, y e ta paga na tempo di acuerdo cu su areglo, pero na caminda ta sosode cu kisas e cliente ta perde trabou of e ta cay den situacion financiero hopi dificil cu ta haci’e cu e cliente no por cumpli mas cu su areglo.

Tin cliente cu ta bay SIA pa informa cu su situacion a cambia. Pero tin clientenan cu no ta informa SIA nada, y nan ta keda gewoon sin paga. “Y anos tampoco sa kico ta pasando cu e cliente”, sra. Romano a bisa.

Esey ta un di e motibonan cu ta causa cu na momento cu e cliente no ta informa SIA nada, y e areglo ta vigente, ya cu SIA ta hinca esey den nan sistema automatisa, nan lo por confronta problema. Ya cu manera cu e sistema ta ripara cu e cliente no a paga debidamente ya sea un, dos of varios luna, automaticamente SIA ta manda un reclamo; y si e cliente no ta reacciona nan por kibra e areglo automaticamente. Mientras cu e proceso di cobramento cu ta para den ley ta continua.

Kiermen semper SIA ta bay cuminsa di sinembargo purba di trece e placa aden pa medio di por ehempel confisca e cliente su salario, etc… SIA ta semper ta keda continua cu e proceso di cobramento.

Comunicacion

Loke sra. Romano ta considera hopi importante den tur aspecto di belasting, ya sea den aspecto di haci declaracion y/of haci pago ta pa nan tin un bon comunicacion cu e cliente.

Semper nan ta aprecia si e cliente por laga SIA sa, kico ta nan situacion pa asina nan por purba di wak ki posibilidad SIA por tin pe. E ta haya cu di e forma aki e cliente lo por evita inconveniencia cu kisas no tabata necesario.

“Asunto di belasting semper ta keda algo impopular, nos sa esey”, el a declara. Ya cu na momento cu bo ta bisa un persona cu e tin cu paga mas cu claro cu e cliente no ta bay ta contento. Sinembargo nan kier cu esaki ta bay di un manera di confiansa mutuo y asina tur dos partido ta keda satisfecho na final.

Otro punto importante ta cu no solamente e cliente tin obligacionnan, pero e tin derechonan tambe. “E tin derecho di sa pa kico nan ta cobra tanto placa. E tin derecho di haci uzo di su declaracion pa e por deduci su gastonan fiscal cu ta deducibel…” sra. Romano a bisa.