Nos a mira un avalancha di reaccion riba un articulo den nos medio tocante e problemanan den e proceso di pidi permiso pa trahador for di exterior, entre otro pa e hecho cu e proceso menciona actualmente ta bay solamente via un proceso digital. Esaki logicamente tambe pa e situacion di crisis di Covid-19, cu ta obliga henter gobernacion revisa nan manera di opera. Ora e cliente no por yega mas na un desk pa splica su caso, naturalmente ta bira mas dificil pa logra algo. Esaki no ta concerni solamente, ni na promer lugar, e trahador stranhero. Realmente nos por ta di acuerdo cu esaki mester ta un proceso unda e trahador no tin nada ta regla, ni na Dimas ni na DPL, sino cu ta e empresa mester regla esaki. Sin embargo, diablo mester a tenta nos gobernantenan varios aña pasa pa cambia e reglanan, poniendo e empleado stranhero responsable pa regla su asunto. Ban cuminza cu kita e regla ey anto, di awor en adelante ta e empresa so ta atende asunto di stranheria…

Tambe mester tuma na cuenta cu nos ta den un crisis economico sin precedente. Esaki ta haci cu miles di Arubiano ta sin trabao y tin prioridad den haya trabao, segun cu oportunidad di empleo aparece; di esey no mester tin ningun duda. Pero kico esaki ta significa pa e dos departamentonan aki? Cu nan por cera porta y bentana y keda sinta eyden te dia e crisis aki pasa? No… al contrario, e ta trece mas trabao, na beneficio di e trahador local! Aunke esaki ta parce contradictorio, ta na interes di e trahador local pa tramita e peticionnan cu rapidez… y rechasa nan mas pronto posible pa e dunador di trabao tin un claridad mas tempran posible, cu e mester busca trahador local pa e puesto determina ey. Tanten cu esey no sucede, e no ta bay kita e empleado stranhero di trabao, si e no sa kico ta bay pasa. E ta ten’e na trabao, aunke e no tin permiso mas, pasobra asina e por sigui opera.

E situacion cu ta surgi desde aña pasa ta, cu specialmente DPL no ta tramita casi nada mas, mientras cu net awor nan mester move pa percura pa nan referi mas tanto trahador local na e puestonan di trabao disponible. Lamentablemente, loke nos a mira ta cu e lentitud legendario di e departamento aki solamente a bira mas grave ainda, talvez pasobra nan ta kere cu nan inaccion ta traha na fabor di e trahador local desemplea, loke absolutamente no ta e caso. Nos ta di opinion cu e trahamento digital ta mas bien un excusa pa traha mas poco poco ainda, sin cu nan tin hende ‘fastioso’ ta molestia na loket. Pero esaki no ta resolve e problema, pa ningun grupo cu tin interes, y nan ta varios.

Manera e situacion en general ta awor, nos ta den un crisis cu trahador local desemplea na miles, tambe miles di trahador stranhero cu tabatin trabao y tabata legal. Tambe miles di persona indocumenta, cu tabata traha di manera ilegal y tambe pa gran parti a keda sin trabao. Ban cuminza cu atende e situacion di e ultimo grupo aki, pasobra e no ta un problema di nos so. E presencia di miles di hende indocumenta den nos teritorio no ta un problema primeramente di ‘refugiado’ pasobra un gran parti tin añanan caba aki como migrante economico. Ken ta responsable? Nos gobierno, esun cu ta sinta ey awor. Pa loke ta esnan cu ta considera refugiado, e ta un responsabilidad comparti cu Reino, cu consecuencia cu si nan no por sali y nan mester keda aki, por lo pronto, nos gobierno y Reino ta responsable pa nan por keda na un manera digno. Pa loke ta e stranhero cu ta aki di forma legal, cu permiso, y cu awor a keda sin trabao o su puesto di trabao ta bay na un local, e lo mester sali, segun cu e posibilidadnan t’ey pa e bolbe su pais. Tanten esey no sucede, nan ta preocupacion di gobierno pa percura cu nan tin di come y un dak riba nan cabez.

Awor e problemanan den nos empresanan, cu pa gran mayoria tin o tabatin stranhero riba nan payroll. Manera bisa anteriormente, nan ta beneficia di haya un contesta rapido riba nan peticion pa permiso; rapido pa nenga esun pa cual tin trahador local disponible, pero tambe pa e puestonan pa cual NO tin Arubiano disponible… Den hopi caso, ta trata aki di puestonan clave, di personal specialisa cu mester t’ey pa e compania por opera bon. Esaki ta e interes economico tambe di e trahadornan local, cu sigur den e tempo di crisis aki ta depende di un operacion optimal di e empresa.

Kico anto ta stroba henter e proceso economico aki? E lentitud tradicional di e departamentonan aki, cu envez di aumenta velocidad a parce di haya den e crisis di Covid un excusa pa opera mas poco poco ainda, perhudicando trahador local y stranhero, y ademas e empresanan cu ainda ta operando actualmente y mester un claridad di kico nan por spera of no. Ta parce cu e propio mandatarionan responsable no ta comprende e materia aki den tur su magnitud… Asina aki nos no ta avanza.