Isla y brug despues di mangelnan na altura di Isla di Oro
Isla y brug despues di mangelnan na altura di Isla di Oro

Den luz di un protesta di Aruban Warriors contra desaroyo di un eco- hotel na Isla di Oro, minister di infrastructura ta reaccion bisando cu gobierno lo percura pa desaroyadonan tene cuenta cu medio ambiente den e area pa realisa e proyecto.

Manera nos a publica den nos edicion di ayera, tin un grupo di persona bou nomber di Aruban Warriors cu ta opone e construccion di un eco-hotel na Isla di Oro. Minister di infrastructura y medio ambiente,Otmar Oduber (POR) reaccionando riba esaki a indica cu e proyecto bou nomber di Zoetry na Isla di Oro a cuminsa casi 2 aña y mey pa 3 aña pasa.

Segun e minister, e impacto riba medio ambiente di e proyecto aki ta sumamente importante, pues mirando e proposicionnan cu nan a haya di e desaroyado, sr. Oduber a expresa cu ‘el a carga e sosten di gobierno anterior. Y e ta carga sosten di e gobierno nobo tambe’. Esaki mirando cu minister di turismo Dangui Oduber (MEP) a mustra cu e ta continua cu e desaroyo di e proyecto aki cu e maneho anterior.

Pa ilustra e importancia cu ambos gobierno ta pone riba e medio ambiente, sr. Oduber a señala cu anteriormente ora e desaroyado a cambia con grandi a haci e proyecto aki, haciendo esaki 2 pa 3 biaha mas grandi. “El a spanta varios hende na e Green Conference unda nan a trece esaki dilanti. E tempo ey mi tabata minister di turismo den gabinete anterior y nos a mustra e desaroyado cu nan mester bay bek na loke a keda palabra inicialmente. Esaki nan a acepta tambe.”

Envolvimento di NGO nan

Segun e mandatario, e tempo ey a haci un esfuerso pa inventarisa e impacto medio ambiental hunto cu diferente NGO, ‘segun mi 7 of 8 diferente’ cu e proyecto aki lo tin. Tur e inkietud y punto di observacion cu a haci e tempo ey a keda e base pa desaroya e proyecto y e area.

E cambio den ROP cu minister di turismo lo ta sperando di su colega di infrastructura y medio ambiente ta encera 3 fase ‘hopi importante’, segun sr. Oduber.

E prome ta e proteccion di e mangelnan y e 16 areanan di naturalesa cu mi a manda Directie Wetgeving. Pero tambe percura pa e areanan aki keda protegi, como condicion tambe pa esunnan cu kier desaroya e proyecto specifico aki. Di dos ta den e aspecto di e marine park pa asina esaki ta cla cu su fundacion pa opera. Tin areanan den Isla di Oro cu lo cay bou e mesun marine park aki. Y finalmente e desaroyo di e area mes, cual lo mester ubica su mes riba e isla. Esaki por cierto no ta propiedad di gobierno, e ta un tereno priva.”

Mirando cu di banda di gobierno nan ta na fabor pa desaroya e proyecto, pero di banda di Aruban Warriors nan ta completamente contra esaki – bayendo asina leu di organisa un manifestacion pa 2 di april venidero pa 11or di mainta- nos a dicidi di papia cu un tercer persona pa haya nan opinion riba e asunto.

Puntonan valido’

Annemieke Drost, kende ta un di e studiantenan di intercambio di University College Utrecht (UCU) cu actualmente ta haciendo investigacion riba e salud di coralnan na Universidad di Aruba ta haya cu ‘e ta importante pa tene balans entre desaroyo y naturalesa’.

Sra. Drost colaborando cu otro studiante den e programa di intercambio a bishita Isla di Oro par di dia pasa y e por a mira cu di canta di lama tin hopi coralnan den awa brak, pero tambe cu e area di Isla di Oro tin e mangelnan mas halto y extenso cu el a mira aki na Aruba.

Claramente Aruban Warriors ta rabia pasobra nan ta activista, pero mi ta haya nan tin puntonan valido si cu pa bin cu cualkier tipo di desaroyo bo tin cu pasa cu mashinnan pa coba y destrui sea algun mangel of algun coralnan por medio di pasa via e mangelnan of cu boto den e awa brak.

Sra. Drost a tende cu e area na Isla di Oro ta esun mas extenso pa loke ta trata mangelnan na Aruba y e ta bay di acuerdo cu e ponencia pasobra e mes por a nota con halto y extenso e mangelnan ta, compara cu entre otro Mangel Halto.

Si desaroyo ta un bon idea ta dificil pa determina. Naturalesa ta importante pero desaroyo economico tambe ta. Mi por wak cu gobierno di Aruba kier sigui crece e economia, pero e ta bal la pena pa desaroya e proyecto aki na Isla di Oro?”

E pregunta ta bin pasobra e studiante den su sondeo a snorkel den e area y por a mira cu tin un cantidad grandi di blood coral cu aunke a sufri daño ainda ta bibo den e area.

Esaki mi ta kere ta indica cu anteriormente cu e prome desaroyonan a bin, tabatin un reserva grandi di coralnan eybanda. Pues e ora ey mester considera si ta core riesgo di destrui loke tin den nomber di desaroyo economico. E ta un cuestion complica y mi no ta un experto den impacto ecologico.”

Cambia opinion

Aruban Warriors riba nan pagina di Facebook a comparti e noticia cu nos a publica ayera y exigi cu e 8 NGO cu a bin dilanti pa sostene e proyecto cambia nan opinion pa contra e eco- hotel na Isla di Oro. Sinembargo algun persona a cuestiona riba nan pagina con ta posibel si Bon Dia Aruba den fin di 2016 a publica cu Parke Nacional Arikok conhuntamente cu 5 NGO nan tabata contra esaki. Manera nos a publica e tempo ey, Aruba Birdlife Conservation tabata contra y te hasta a reta e desaroyadonan pa comparti e plannan di e proyecto.

Te ainda nos no a haya claridad riba cua NGO nan a acerca e tempo ey cu tabata pro e proyecto. Si a envolve NGO nan cu no tabata contento cu e desaroyo, tampoco ta conoci.