Prisma ta un curso tocante maneho propio di Diabetes tipo 2. E meta ta pa stimula cada persona cu ta diagnostica cu e malesa pa nan por tuma responsabilidad di e maneho di nan salud y influencia e factor di riesgo.

E programa Prisma ta para pa ‘Pro-actieve Interdisciplinaire Self Management educatie’. Educacion tocante maneho propio cu ta proactivo y interdisciplinario, caminda e persona ta participa activamente y interdisciplinario pasobra diferente dunado di cuido ta traha hunto pa duna e curso.

Sharlin Vis, Presidente di fundacion Diabetes a splica cu un dokter, dietista, boticario, enfermero diabetico, fisioterapista y praktijkondersteuner ta eynan pa yuda y amplia e conocemento, pa mustra e pashent opcion pa keda saludabel.

Na mita di aña a ricibi un team di Hulanda cu a duna curso pa e dunado di cuido. “Nos a yama esaki e ‘train de trainer cursus’ di Prisma y awo nos tin na Aruba 22 profesional riba e tereno di salud cu por atende cu hende cu diabetes.”

Segun Vis, durante Prisma e pashent ta ricibi contesta riba preguntanan, haya conocemento y habilidad practico. E ta haya sosten pa haci bon decision pa baha su riesgo pa malesa di curason y ader. E curso ta duna e espacio pa pashent papia di nan preocupacion y busca diferente manera pa haya yudansa cu diabetes.

Ta duna e curso den un grupo chikito, unda cu e pashent por bin cu pareha of familiar. Nan ta hacie den un forma interactivo pa duna informacion y stimula e pashent pa e mes bisa loke e ta haci cu su malesa. Ta enfoca riba tur participante den grupo pa haya training.

Segun Vis, e ta kere cu un curso asina lo yuda pashent cu maneho di diabetes. “E pashent ta bay cas, e ta empodera cu herment pa tuma e decision pa su mesun salud. Pa nan tin influencia di riesgo cu ta causa diabetes complicacion.”

A puntra Vis si den un futuro lo tin curso pa diabetes tipo 1. El a bisa cu actualmente ta enfoca e programa riba tipo 2. Pa tipo 1 lo bin despues. Nan kier mira efecto pa despues sigui den futuro. Tambe el a bisa cu diabetes tipo 2 ta esun mas comun na Aruba, cu 80 pa 90% di persona cu tin e malesa ta relaciona cu nan estilo di bida. Pues e meta ta pa enfoca riba factor di riesgo y kico na por haci pa mehora esey.

“Naturalmente hende cu diabetes tipo 1 mester pone atencion na nan estilo di bida, pero esey ta tipo cu ta bin na mucha. E maneho ta un tiki mas specifico y diferente. Tambe cu e pashent y e mayor”, Vis a splica. El a bisa cu na Aruba tin mas o menos 8.300 persona cu tin diabetes tipo 2 y por bisa cu 50 persona cu diabetes tipo 1.

Charlene Leslie, coordinador di e programa, a informa cu e curso ta dos mita dia. Den e transcurso di dos siman, 4 ora pa dia, en total 8 ora. Tambe participantenan ta haya un buki di informacion cu e resumen di loke a siña durante e curso y un plan di accion.

Durante e curso e pashent lo yena un profiel di salud y traha plan di accion cu ta bon prepara cu e siguiente stap pa e persona maneha su diabetes miho. Por registra na www.fdaruba.com y scoge ki dia ta sigui e curso na diferente localidad di Aruba. “Tin na Ibisa, MFA Noord, MFA Santa Cruz, MFA Savaneta pa diferente parti di isla”, Leslie a splica. Pa mas informacion por bay riba red social di fundacion Diabetes of e canal di Prisma.

Pa mira efectividad lo tin investigacion di Universidad di Aruba. Nurianne Arias, kende ta traha cu OGM di departamento di facultad di arte y ciencia na universidad, ta bisa cu investigacion ta sumamente importante pa motibo cu kier sa y informa e balor agrega y proceso di Prisma pa pashent tipo 2. Lo parti encuesta y lo puntra pashent pa participa boluntariamente y anonimo con e programa ta bay y con nan experiencia y efecto ta. Lo midi e factor fisico, emocional pa e pashent pa asina sigui motiva.

Nan ta curasha pashent di diabetes pa participa hunto cu miembro di famia of un persona cercano. Pa e programa ta un exito, pa splica kico e resultado ta y efecto positivo den bida di un pashent cu e malesa, pa nan por comparti nan proceso y siña maneha diabetes miho.