Awe rond mundo ta wordo celebra e World Wetlands Day. Wetlands na Papiamento ta bahia of saliña. Directie Natuur en Milieu (DNM) ta duna su aporte na e esfuersonan mundial pa cu e conscientisacion riba e tema aki, segun e relato cu Bon Dia Aruba a ricibi.

E pregunta ta, pakico preserva y conserva e luganan aki. Den e cuadro di desaroyo, DNM ta duna tur atencion pa logra e metanan di SDG 15 cu ta cubri conservacion di naturalesa riba tera.

Segun e relato, e palabra bahia por ta no ta mucho conoci ni uza aki na Aruba, pero lo ta bon pa elabora ariba e importancia pa preserva e luganan aki. Na Papiamento nos ta yamanan bahia y saliña, mundialmente conoci como wetlands.

DNM conhuntamente cu organisacionnan ta sondea y monitoria diferente zonanan natura, l esta areanan cu ta rico na biodiversividad. En total a clasifica riba 35 area di cual 16 area ta cay bou di e criterio bahia aki na Aruba.

Pa nombra algun: Saliña Malmok, Saliña Savaneta, Plas TheMill, Bubaliplas, Spaans Lagoen, Mangrove na Parkietenbos, Mangrove Savaneta, Mangrove Zeewijk, Rooinan Canashito, Rooi Prikichi, Isla di Oro y tankinan na Noord.

Manera ta conoci Spaans Lagoen ta un area protegi cu ta parti di Parke Nacional Arikok y ta clasifica como un Ramsar protected area, manera e convencion di Wetlands ta prescribi. P’esey tambe kier sigui e pasonan pa cu proteccion di otro areanan cu ta importante pa nos naturalesa. Internacionalmente e enfoke y tema pa 2018 tapa sostenibilidad y balor di wetlands den area di urbanisacion, caminda cu kier pa mira e wetlandsnan como un recurso cu ta brinda bienestar pa hende. Pues, en bes di caba cu esaki nan pa via di rosa y dempel pa construi ta prefera di restaura y laga e area intacto pe regenera y wordo uza pa recreacion.

Tambe na Aruba tin necesidad pa preserva areanan di importancia pa nos flora, fauna y pa nos futuro generacion por disfruta di e bunitesa cu nan ta brinda. P’esey DNM a bishita en conexion cu e dia aki Rooi Prikichi, un luga bunita pa relahacion y recreacion. Dushi luga pa sinta y inspira pa poesia, cancion y pintamento.

Di unda e nomber Rooi Prikichi a bini?
E sitio aki tawata habitat di nos especie protegi pa ley, e prikichi (Arratingapertinaxarubensis). Hopi prikichi tawata uza e luga pa drumi, come y bebe. Lamentablemente, nos no a mira ni un den nos excursion. Pero si nos a mira trupiaal, bariga geel, parha di Joonchi, dekla, pato,lagadishi, tirakoochi, cabaynan di awa (DopiDopi/Spirito di Cabrito). Durante otro bishitanan a yega di mira garza blanco, garabet, galiña di awa, snepipiageel, pato di aña, caweta di pato y coneunan.

Pa lo cual ta trata e bunitesa di nos flora a aprecia e mangel blanco (fofoti),kwihi, tanshi, cocolode, flor di sanger (lantana), mata sangura, kalalu, cadushi, bushi, tuna, yerba cushinchi, yerba pia di gay, yerba coneu, yerba di Sero, yerba salo huliba, bringamosa, warero, maripampoen y camari (mata endemico). Tambe tin matanan curativo manera seida y mata sangura. Pero tambe tin presente especie pa mata, esta e Cordon di San Fransisco. Palo cual ta matanan introduci den e area pa hende a mira palma y Silver Buttonwood.

Disfruta di e bunita naturalesa. Cana of landa den dje. No laga sushi atras ni ranca of kibra mata, pero disfruta di e frutanan y e bunitesa. Un danki na organisacion Stimaruba pa semper colabora cu informacion”, DNM ta clausura e relato.