Awe Banco Central di Aruba (BCA) a publica “State of the Economy” pa e prome trimester di 2022. E publicacion aki ta duna un resumen di e desaroyonan economico local y internacional di e periodo aki. E puntonan mas importante relaciona cu e parti domestico ta presenta abou, incluyendo un resumen di e indicadornan economico principal.

Durante e prome trimester di 2022 economia di Aruba a crece cu aproximadamente 16,2 porciento ora compara cu e prome trimester di 2021. E expansion aki a ser stimula primordialmente pa un recuperacion fuerte den e sector turistico. E aumento trimestral di e Producto Bruto Domestico (PBD) a sa di mantene su trayectorio di crecemento desde e di dos trimester di 2021.

E aumento den actividadnan turistico a keda refleha den e subida acelera den e cantidad total di turista y den e cantidad total di anochi di turista, cual a conduci na desaroyonan positivo den sector hotelero y den ingreso turistico. Aruba a ricibi un total di 233.666 bishitante, un aumento di 108,0 porciento compara cu e prome trimester di 2021. E cantidad total di anochi di turista a casi redobla compara cu e prome trimester di 2021, yegando na un nivel di 1.828.141 anochi. E aumento di 62,2 porciento den e tasa di ocupacion di hotel y e crecemento den e promedio di tarifa diario pa US$ 355,39 a conduci na un subida significativo di 161,7 porciento den ingreso hotelero pa cambernan disponibel den e prome trimester di 2022. Pa e mes un periodo, ingreso turistico total – manera ta ser midi den ingreso turistico y registra den e balansa di pago – a subi cu 92,0 porciento te na Afl. 874,8 miyon.

Proporcionalmente, indicadornan relata na consumo tambe a mehora, reflehando e recuperacion economico continuo. Durante e prome trimester di 2022, casi tur indicadornan relata na consumo a demostra mehoracion compara cu e mes un periodo den 2021, dunando asina señal di e recuperacion economico continuo. Aumento den demanda cu a surgi for di e desempeño positivo den turismo a conduci na subidanan drastico den entrada procedente di BBO y BAVP (+33,3 porciento) y di impuesto riba mercancia (+30,4 porciento), di balor total di importacion di mercancia (+40,3 porciento) y di cantidad di transaccionnan di I-Pago (+41,6 porciento).

Ademas, empleo como tambe consumo domestico di awa a demostra crecemento acelera, mientras cu consumo domestico di electricidad a recupera. Desaroyo riba mercado di credito a duna indicacion di demanda di consumo mas lento, manera por observa den caida di 3,6 porciento y di 6,5 porciento den respectivamente prestamo personal y prestamo pa auto. E Indice di Confiansa di Consumido a refleha e contraccion den credito di consumido, ya cu consumido na Aruba tabata un poco mas pesimista durante e prome trimester di 2022 compara cu e mes un periodo den 2021.

Inflacion na Aruba ta subiendo

Inflacion na Aruba a bini ta aumentando desde inicio di 2021 den un paso mas modera. Inflacion midi na luna di maart 2022 y compara cu maart 2021 a yega na 4,0 porciento. Ora di midi e inflacion como cambio den porcentahe den promedio anual di e tasa di inflacion pa e periodo di maart 2021 pa maart 2022, inflacion na Aruba ta jega na 2,1 porciento na final di maart 2022. E tasa di cambio real di florin Arubiano vis-à-vis dollar Americano ta continua su trayectoria di bahada den e prome trimester di 2022, mehorando asina e posicion competitivo di Aruba compara cu Estados Unidos.

E mehoracion aki den e posicion competitivo ta resultado di e situacion cu prijsnan di consumo na Estados Unidos ta aumentando mas rapido cu esunnan na Aruba. Na maart 2022 e promedio anual di e tasa di inflacion na Estados Unidos a suma na 6,2 porciento, compara cu un aumento di 2,1 porciento na Aruba.

Transaccionnan internacional a resulta den entrada substantial di divisas

Durante e promer tres lunanan di 2022 transaccionnan internacional a traves di banconan comercial a resulta den entrada significante di divisas na balor di Afl. 402,9 miyon. Tanto e cuenta coriente como e cuenta financiero di e balansa di pago a ser impacta positivamente, registrando un un fluho netto di divisas na balor di Afl. 272,7 miyon (2021 promer trimester: Afl. 92,3 miyon surplus).

E fluho di entrada riba e cuenta financiero durante e promer trimester di 2022 a surgi principalmente di un prestamo procedente di Gobierno Hulandes (registra den balansa di pago bou di “otro inversion”) na Gobierno di Aruba pa cubri su debenan externo cu ta vence den 2022. Esaki ta forma parti di e acuerdo cu Gobierno di Hulanda. E sub componente “otro inversion” a resulta den un fluho di entrada neto na balor di Afl. 292,6 miyon, den e periodo bou di revision, cual a ser parcialmente compensa pa inversion den portfolio (salida neto di Afl. 40.9 miyon cual ta asocia cu pagonan saliente relata na pagonan di bono di Gobierno di Aruba) y transferencia riba cuentanan bancario den exterior (salida neto di Afl. 38.6 miyon).

Mientras deficit financiero publico a reduci, e debe di gobierno ta expande

Durante e promer trimester di 2022, y basa riba riba informacion disponibel, e operacionnan finaniero di Gobierno a conduci na un reduccion di e deficit financiero te na Afl. 52,0 miyon, compara cu Afl. 162,7 miyon na final di e mes un periodo di e aña anterior. Ingresonan total a aumenta cu Afl. 48,2 miyon, alcansando e nivel di Afl. 271,2 miyon na final di e promer trimester di 2022. No obstante, ingresonan total ainda a keda bou di nivel di ingreso di promer trimester di 2019 (-10,4 porciento).

Pa e promer trimester di 2022, e total di gastonan publico a mengua cu Afl. 63,5 miyon, alcansando e nivel di Afl. 319,7 miyon, debi pa gran parti na contraccion den subsidio y transferencia como tambe den transferencia pa AZV. Na final di e promer trimester di 2022, e debe publico a aumenta cu Afl. 360,2 miyon, jegando e nivel di Afl. 6.015,8 miyon, cual ta representa un crecimento di 6,4 porciento compara cu december 2021. Un expansion di Afl. 336,9 miyon den debe externo y un engrandecemento di Afl. 23,3 miyon den debe domestico a causa aumento den debe. E desaroyonan den debe publico a resulta den proporcion di debe pa Producto Domestico Bruto di 103,3 porciento na final di e promer trimester di 2022. Pues, aunke e sosten di liquides for di Hulanda den forma di prestamo a facilita e operacionnan financiero y e obligacionnan di gobierno, e prestamonan adicional a debilita e posicion financiero di Gobierno di Aruba aun mas.