Un Aña Nobo 2020 a caba di cuminsa. Un aña cu ta mustra un biaha mas nos dependencia economico mas fuente ainda den nos industria turistico, mirando e situacion actual relaciona cu refineria su futuro na Aruba.

Directora di Aruba Tourism Authority (ATA), Ronella Tjin Asjoe-Croes kende entrante otro aña lo cumpli 10 aña como e prome directora di ATA for di cu e instancia aki a bira Sui Generis (SG) independisa for di gobierno, ta mira un decada cu a pasa positivo y tres aña tras di otro cu record riba record den nos historia turistico. Sinembargo e no ta nenga cu tin reto nos dilanti cu ta pone nos pensa, pero principalmente ATA y su socionan, si Aruba su industria turistico lo por sigui cu e tendencia di e magnitud aki durante e proximo añanan.

El a haci un re capitulacion di e aña anterior caminda 2019 a resulta uno sumamente fuerte pa turismo. E ta bisa esaki cu letter mayusculo, pasobra si nos ta compara Aruba cu otro destinacion y tambe compara cu e desaroyo den Caribe, “mi ta kere cu atrobe Aruba a sobresali,” el a bisa na Bon Dia Aruba.

Metanan.
Tjin Asjoe-Croes a remarca cu entre varios meta, ATA tin cuater meta nacional, nan ta: Ingreso pa medio di turismo cu nan ta yama como ‘tourism credits’ cu ta registra pa Banco Central. E di dos meta tin di haci cu entrada promedio pa camber cu ta registra pa AHATA (Aruba Hotel And Tourism Association).

Pero tin otro metanan cu ta relaciona cu componente nan di volumen: Cuanto bishitante a bin cu barco y cuanto di nan a bin cu avion?. Cu hopi satisfaccion e halto ehecutivo di ATA a trece dilanti cu e cuater componente, y tur e metanan cu nan a stipula pa 2019, den tur contexto a bay positivo. El a aclaria cu nan no tin ainda tur data finalisa, pero nan ta premira cu tur lo surpasa e meta stipula. “Pues e aña tabata sumamente positivo,” el a bisa durante su entrevista cu e matutino aki.

El a referi na entrada pa medio di turismo cu e ta calcula cu lo bay subi alrededor di 5% na 2019. Esaki despues di conoce varios aña tras di otro cu bo ta mira un incremento di loke turismo ta produci pa Aruba.

“Esey ta sumamente importante, mirando tambe cu turismo a bira ainda mas, despues di situacion di e refineria, e pilar absoluto di Aruba,” el a bisa. Mirando e ultimo resultadonan, Tjin Asjoe-Croes ta kere cu nos mester ta hopi satisfecho cu esey. Aworaki nan ta compilando tur e resultadonan aki y despues nan ta bira disponibel.

Aña nobo y retonan nobo.
Un aña nobo ta trece retonan nobo. ATA su planificacion, nan ta trahe logicamente cu anticipacion, enter luna di juli y augustus, y na september nan ta comparti’e cu nan socionan y comunidad. Pa 2020 nan metanan ta poni pa crecemento, pero mas modera.

Pa loke ta trata riba entrada pa medio di turismo, ATA tin un crecemento stipula di 2% pa e aña aki. Pa loke ta e volumen di turista cu ta bin cu avion, ATA ta premira un crecemento di 1.5% compara cu 2019. Y pa turismo crucero ATA su meta ta pa consolida locual nan a logra aña pasa, y mantene esey den 2020. E otro meta ta entrada pa medio di camber, ATA ta calcula cu e meta aki lo conoce un crecemento entre 2% pa 3%.

Sinembargo directora di ATA ta adverti cu tur e pronostico aki nos mester considera varios aspecto na cuenta. Un di nan tin cu haci cu nos tin tres aña di turismo sumamente fuerte y cu diferente record. Analisando e decada completo cu practicamente el a pasa den dje hunto cu su team di ATA, e tabata uno hopi fuerte relativamente pa Aruba su turismo.

Tambe nos a sa di compensa e impacto di Valero y awor esun di Citgo. Nos a sa di contraresta e impacto di Venezuela. “Nos no a sinti Venezuela di e manera cu kisas bo lo a pensa,” el a declara.

Mester tene na cuenta cu Venezuela tabata nos di dos mercado mas importante, despues di e mercado Mericano. E no ta desconoce cu cierto sector por sinti’e e falta aki; pero por lo general y na nivel nacional, nan a logra mitiga e impacto aki dor di pusha otro mercadonan.

Den e parti aki, Tjin Asjoe-Croes ta kere cu nos mester ta hopi satisfecho tambe di e decada tras di lomba. Pero tambe cu 2019 y 2020 cu ta mustra proyeccion pa crecemento, pero mas modera. “Esaki teniendo cuenta cu diferente factornan. Pero claro nos lo por sigui pusha pa surpasa esaki nan atrobe,” asina cu un tono di bos masha positivo directora di ATA a bisa.