Fraccionnan di Tweede Kamer tin atencion pa e problemanan di studiantenan di nos paisnan y a manda un serie di pregunta na e Ministerio di Enseñansa, Cultura y Ciencia. E preguntanan ta riba e exito di estudio y conexion di e studiantenan cu a bay scol den e paisnan Caribense di Reino y mester sigui nan estudionan superior na Hulanda. E fraccionnan tur tabata puntra e Minister cu ta e accionnan concreto.

Fraccion di VVD a bisa cu nan ta preocupa cu (falta di) exito di estudio y conexion di studiantenan na institucionnan educativo y tabata kier kico e Minister di Educacion di Hulanda lo tuma pa atende e punto aki. Nan no ta haya cu e contesta cu ta bay traha hunto cu coleganan di Corsou, St. Maarten y Aruba pa atende cu e problema ta uno concreto. “ki ora ta tuma pasonan di mehoracion, en bes di scoge atrobe pa reunionnan,” nan a puntra.

Maneho financiero saludabel, administracion y un maneho financiero multianual

Miembronan di VVD ta puntra cuanto directiva di scol no tin suficiente control riba finanzas y ki efectonan esaki tin pa e alumnonan. Mas ainda, ta compronde cu e responsabilisacion pa medio di cuentanan anual no ta canando bon ainda. Y nan kier sa di cuanto scol ta trata aki. Nan kier sa di e Minister Hulandes ki paso e lo tuma pa evita un desaroyo asina cu por tin consecuencia negativo pa alumnonan di e scolnan aki.

Educacion mas efectivo di idioma

A compronde cu na diferente scol a tuma paso riba educacion di idioma pero cu mas mester sosode. Nan kier sa ki paso e Minister lo tuma pa trece mehoracion, y kico ta e obhetivo di e Minister mes.

Pa loke ta fraccion di D66, nan ta puntra si Corsou y Aruba lo no mester permiti studiantenan di enseñansa profesional intermedio, EPI, haya e oportunidad pa studia na Hulanda. Na e momentonan aki un studiante di EPI no ta haya prestamo di estudio pa bay afo, di forma cu nan por studia riba e islanan mes. Pero e ta limita e posibilidad di intercambio cu Hulanda, den concepto di D66, ya cu e escogencia di estudio ta limita. Tambe e fraccion kier sa con leu Hulanda ta traha cu e paisnan Caribense di Reino riba enseñansa profesional y educacion di adultonan.

Miembronan di e fraccion a bisa cu nan a lesa cu ta buscando mas cooperacion entre e instancianan educativo den Reino, pero kier sa specificamente con studiantenan di e parti Caribense di Reino lo por haci uso di e programa di Erasmus+.

‘Kopzorgen van Caribische studenten’

Miembronan di e fraccion di D66 a bisa cu ta contento cu e Ministerionan di Educacion y Asuntonan Social ta trahando riba cambio di ley pa permiti studiantenan di e paisnan den Caribe por haya nan BSN-nummer y asina tambe haci uso di e sistema di seguro medico di Hulanda ora cu nan ta eynan. Pero nan kier sa ki tempo e proposicion di ley lo keda presenta na Tweede Kamer.

E fraccionnan di PvdA y Groenlinks en todo caso ta preocupa cu e hecho cu studiantenan Hulandes for di paisnan den Caribe tin resultadonan hopi mas abou cu otro studiante na Hulanda. E Ombudsman nacional a indica cu studiantenan di e paisnan Caribense den Reino casi no ta haya guia pa scoge estudio, no tin derecho riba e sistema di seguro di Hulanda y no ta familiar cu e sistema di belasting na Hulanda. Ademas nan mester custumbra cu e cultura y sociedad Hulandes y riba dje ta acumula debe di estudio di forma preocupante.

E investigacion di ResearchNed a mustra cu mester tin mas atencion pa e preparacion general pa por sigui otro nivel di estudio, cu enfoke riba miho guia den estudio na Hulanda. Nan kier sa di Gobierno Hulandes a envolvi e alumnonan di e diferente institucionnan riba e islanan den e combersacionnan.

BSN

Fraccion BIJ1 tambe a enfoca riba e rapport di e Nationale Ombudsman riba studiantenan di paisnan den Caribe di Reino Hulandes. E Minister a mustra, mescos cu e Ombudsman cu studiantenan di Caribe tin resultado mas abou a pesar cu na ambos banda di ocean ta purba sostene nan. Pero segun BIJ1, ta mustra cu e sosten no ta yega na e studiantenan y ta kere cu mester traha mas cerca cu e studiantenan y e organisacionnan cu ta representa nan.

E fraccion kier sa con e preparacion ta tuma luga na cas, incluso splicacion di esnan cu ya tin añanan ta studia na Hulanda. Pa logra un BSN, cu ta asina necesario pa studiantenan por registra y haya cuenta di banco por ehempel, a crea un asina yama un opcion ‘work-around’ cu segun e Minister ta suficiente. Pero no a introduci un BSN ni pa Caribe Hulandes (islanan BES). E fraccion kier sa con e trayecto legal lo cana. E falta di BSN ta stroba pa studiantenan por haya un luga pa biba of pa inscribi unda nan ta keda cu sea ta cu famia of cu amigo.

Ademas, studiantenan di Corsou, St. Maarten y Aruba no traha na Hulanda, nan no por tuma e seguro basico. Antes tabatin un seguro di studiante cu tabata gratis y BIJ1 kier sa si a descontinua cu esaki.

Pa ta e problema pa por tin exito cu estudio, BIJ1 ta sugeri pa introduci coachnan pa guia nan durante nan prome aña di estudio y yuda nan surpasa obstaculonan cultural. E studiantenan a mustra cu nan ta dispuesto pa integra den e sociedad Hulandes, pero ta conta riba mas compromiso y esfuerso di parti di nan coleganan Hulandes y sigur e docentenan.

Tambe e Ombudsman a mustra cu tin problema pa paga bek e debe di DUO, esta e placa cu ta haya di Hulanda pa studia. Un di e problemanan señala ta cu falta bista di e debe total na DUO y unicamente e debe local di studiantenan di e islanan BES ta keda inclui den e debe di estudio total y esey no ta e caso pa studiantenan di Corsou, St. Maarten y Aruba. E Ombudsman a pidi pa trek un liña pa tur.

E Minister a splica cu tin diferente administracion y otro areglo, pero ta kere si cu esakinan no mester stroba pa yega na palabracionnan concreto entre e paisnan, cu ta permiti intercambio di dato, tanten cu esaki ta huridicamente posibel.

Problema mental

Pa BIJ1, e aspecto crucial di e rapport di e Nationale Ombudsman ta e problemanan mental cu hopi studiante ta confronta y no sa con pa yega na sosten. Problemanan socio-emocional y psikico ta contribui cu studiantenan ta interumpi nan estudio y ta haya mas problema psikico ainda. Pero tambe discriminacion, y sentido di no por haci nada, sin un red di sosten no ta yuda. BIJ1 kier sa con e Minister ta bay sostene e studiantenan aki.

Bon Dia lo amplia riba e contesta cu Ministernan Robbert Dijkgraaf di Enseñansa, Cultura y Ciencia y Dennis Wiersma, di Enseñansa Primario y Secundario a manda riba e preocupacionnan menciona.