Nos ta practicamente cla cu e bishitanan na Gobernador di lidernan politico, y representantenan di entidadnan importante cu ta yuda orienta Gobernador den su trabao, y de paso dunando un resumen di loke nan ta mira di e panorama gubernamental y di e pais en totalidad. Seguidamente lo bay tin e anuncio di kico ta e forma cu lo scoge pa inicia e ronda di consulta di, probablemente, un informador cu ta bay sondea e posibilidadnan cu e diferente partidonan. Un idea bastante improbable pa bira realidad ta e proposicion cu partido democrata cristian a trece dilanti despues di e bishita na Gobernador, di nombra dos informador, un pa e partido mas grandi den voto, y otro pa e partido cu ta propone esaki. Manera tabata di spera, prensa presente tabatin e cortesia di no puntra e lider ta con e ta kere cu esey ta bay funciona, pa finalmente termina… na unda?

Lastima cu den e proximo tempo regularmente nos lo mester corda e lider aki riba e aspecto, aparentemente insignificante pa e mes y su partido, pero hopi importante pa e resto di Aruba cu no ta apoya su partido, cu nan lo tin un miembro den parlamento cu por lo pronto no lo por presenta cerca Gobernador pa su huramento, en todo caso nos no ta mira como realistico cu e busje di KIA ta bay hiba e parlamentario te aya, cu boei na man, pa e acto ceremonial aki. Sin huramento, asina leu cu nos sa, no tin entrada den Staten como miembro. Tambe, mientras e detencion no yega na un final, di tur manera e no por yega na reunion, pasobra prison no ta hotel unda e huesped ta drenta y sali segun su conveniencia. Pero despues tambe, si eventualmente e sucesonan di e caso hudicial bay di tal forma cu e parlamentario por tuma su asiento, e realidad den parlamento ta tal cu e sala no ta bay keda keto y acepta su presencia sin mas. Ta dificil imagina maneha un sala den e situacion ey.

Esey ta trece nos riba e siguiente pregunta, ta pakico a laga e cos aki yega asina leu. Acaso nos no tin legislacion cu ta aplicable den un caso asina? E contesta ta ‘No’, nos no tin algo asina. Talvez nunca a pensa cu cos lo a bay yega asina leu, y cu promer cu yega na esey, e persona o partido lo tabatin e sano huicio pa retira candidatura. Esey no a sucede hustamente pasobra nan ta den e modus operandi di busca e limitenan di nos legislacion. No tur caminda den Reino cosnan ta asina si. Den constitucion di St Maarten tin regla explicito pa ora un parlamentario bin den problema grave cu husticia, con pa actua. Den articulo 50 di e constitucion menciona ta describi cu e parlamentario, cu ta den ‘voorlopige hechtenis’ pa cierto delitonan grave, cu mencion di e articulonan corespondiente di e Codigo Penal, ta suspendi ‘van rechtswege’. E ta haya un reemplazante interino, cu por keda funciona te dia cu e demas parlamentarionan tambe ta baha.

En todo caso, nos no por bisa cu no tin manera pa regla e cosnan aki, pero manera semper, nos gobernante y legisladornan ta asina dejado cu nos mester haya mas mandatario o parlamentario cu ta haya nan mes den e tipo di problema aki, pa aki 20 aña porfin algo lo bay haci algo. Mientras tanto, e circo por sigui, pa agrado o berguenza di cada ken segun nan afiliacion politico.

Pa bolbe na e tema inicial, ta improbable cu e partidonan nobo den Staten ta bay entrega nan imagen proclama di ‘integridad’ di biaha, formando gobierno cu e partido menor di e grandinan, cu e consecuencia cu e critica y berguenza di un gobierno sosteni pa un potencial delincuente ta cay riba nan tambe: ayo integridad. Esey ta haci cu ta un alternativa ta keda: forma gobierno cu e partido cu mas asiento den e parlamento nobo. Y den e situacion aki tin un pregunta importante: lo ta desea di yega na un gobierno mas amplio posible, o ta mantene un base minimo? Un base minimo ta conveni e partido grandi, pasobra ta keda mas cartera pa reparti bao di nan miembronan cu ta aspira bira ministro. Sin embargo, lo tin presion, di banda Hulandes tambe, pa un coalicion mas amplio, cu por carga e decisionnan duro cu mester tuma den proximo luna y añanan.

Cu e opcionnan reduci, esaki no ta haci e formacion mas facil, pasobra lo tin suficiente diferencia di opinion kico lo mester ta e maneho pa implementa e plannan riba diferente tereno. Por ehemplo: Hulanda (y Aruba) a yega na acuerdo cu ta corta 20% di gasto di personal entre awe y 2025. Con esey mester bay tuma lugar, ta loke e partidonan lo mester bay acorda cu otro. Nos por imagina nos mes caba ta con esey ta bay…, y despues repiti e proceso aki pa un sinfin di asunto cu ta subi mesa, manera con pa reduci gasto y aumenta entrada pa AZV, etc. Den e negociacionnan aki, reparticion di cartera lo ta lo menos interesante por lo pronto. Yega na otro den e cantidad di tema pa atende lo tuma hopi tempo y sentido comun.