En principio discurso di Gobernador ta expresion di intencion di gobierno pa e aña venidero y no deseo personal di e Hefe di Estado. Por tin excepcion riba esaki, manera na 2015, tempo cu Hulanda a interveni den e discurso pa Gobernador expresa algun pensamento cu no tabata opinion ni deseo di gobierno. Esey a ocasiona cu e miembronan di e partido den gobierno a bin e ceremonia bisti di luto como forma di protesta silencioso. Desde e tempo ey no tabatin e tipo di incidente mas y por confia cu loke Gobernador ta expresa ta completamente pa cuenta di e actual gobierno.

Esaki ta haci trabao di analisis mas facil, pasobra no por tin despues ningun duda si loke Gobernador a pronuncia ta deseo di gobierno. Gobernador a pone, pa cuminza, amplio enfasis riba conservacion di nos democracia. Esey ta logico y importante, pasobra e menazanan por bin di varios banda. Nan por bin di exterior, por ehemplo di forzanan economico cu kier cumpra influencia riba maneho di gobierno. Y no bisa cu esaki no ta posible, pasobra esnan cu a tuma e molester pa lesa henter e sentencia di Hoge Raad den e caso di apelacion di e ex-premier di Corsou, cu a haya un medida di confiscacion di casi 2 miyon florin contra su persona, lo sa mihor. Interesante ta cu a detecta e placa aki, cu e ex-premier tabatin riba cuenta di un compania, di cual e tabata e ‘ultimate beneficial owner’. Conclusion: despues di tur e molester cu e persona a tuma pa haya e placa deposita riba un cuenta cu autoridadnan di Corsou lo no a detecta, a bin resulta cu esey tampoco a keda scondi. Pregunta: nos autoridadnan hudicial tambe ta bay asina leu? Tabatin varios caso na Aruba, unda legitimamente por a haci e pregunta aki…

Pero e banda mas interesante di e sentencia tabata cu e ta conta nos – atrobe – con e comerciante Italiano explicitamente kier a cumpra influencia politico cu su donacion. E lo no ta e unico cu a bin riba e idea aki. Basicamente e no ta diferente cu e comerciante local cu ta paga pa haya cierto cosnan regla pa su empresa(nan) despues di campaña. Na e otro banda di e asunto nos tin esnan sinta den parlamento y den conseho di ministro, cu por ta participe den e ataquenan riba democracia den e sentido aki. Nan ta e promernan yama pa cumpli cu reglanan di etica y integridad, y percura pa bao di nan mandato cosnan ta bay manera mester ta. Laga nos no core grita awor cu ‘naturalmente nan ta integro’. Pasado reciente a mustra nos cu corupcion na gran escala tabata posible bao di un gobierno cu tampoco tabata laga ningun ocasion bay perdi pa papia di integridad y transparencia. Esey kier men cu den e actual caso nos por djis dal bay y na final evalua ta cuanto hende OM a logra di cera? No, pasobra e gobierno aki tin na su encargo pa cuminza pone riba rails loke den e proximo añanan mester ta e structura di control cu mester bay acompaña operacion di gobernacion. Nos sa cu lo tin esnan cu lo bisa nos cu nan a spera e rumbo nobo ey cuatro aña pasa caba, y no a mira nada. Es mas, e caso Flamingo no ta data di e gabinete di e partido cu a goberna dos periodo te na 2017, sino cu e tabata continuacion di e mesun practicanan di e decadanan anterior te awor. Esaki hasta a desemboca den e reciente caso ‘Aloe’ unda cu atrobe emision di tereno ta na huicio. Nos no ta bay expresa ni confirma acusacionnan bao investigacion ainda, loke si nos ta bisa ta cu e advertencia cu nos a yega di lanza na varios momento, cu gobierno mester cuminza atende y mehora e procesonan di permiso, te na e momentonan aki no a surti ningun efecto, hasta cu nos por bisa cu practicamente den ningun caso di importancia a cuminza mehora e procesonan aki.
Y kico esey ta crea? Un diferencia abismal entre ‘lo dicho y lo hecho’…, un fenomeno no desconoci den nos mundo politico. Y e promer lugar unda mester cuminza drecha cos ta hustamente den e mesun sala unda Gobernador a tene su discurso. Nos no ta optimista, mirando loke a tuma lugar den ultimo añanan, pasobra cuatro aña a pasa manera un suspiro, y si no tene cuidao e proximo cuatro ta bula pasa igualmente. Kico ta e problema fundamental? Basicamente cu politico mester vota ‘pro’ pa limita nan propio espacio di maniobra y obtene entrada pa cual nan no a traha, y unda ta bende propiedad o beneficio cu ta di pueblo. Claro cu lo bisa awor cu a logra pasa por ehemplo un ley pa controla financiamento di partido politico. Esey ta berdad, pero a hacie asina mancaron cu e no por eherce berdadero control nunca. Tur hende contento? Si e actual presidente di Staten, cu a para na cuna di e ley, ta considera su mes un genio huridico, e mag bisa esey, pasobra pa logra pasa un ley asina deficiente, bo merece un danki grandi di e coleganan cu no ta interesa den gobernacion drechi. Unico problema: cada vez mas discrepancia entre loke Gobernador mester bisa y loke ta realidad.