Pa por elabora un plan general pa enfrenta e crisis socio-economico y financiero actual, y crea e base planifica pa futuro, gobierno a publica un set up organizativo hopi ambicioso di consulta.

E plan ta contempla un structura di consulta y coordinacion, cu tin na top e actual conseho di ministro. Un nivel mas abao tin un ‘Project Management Team’, mas un ‘Steering Committe’y na mesun nivel un ‘Think Tank’. Un nivel mas abao riba e organigram tin e tres subcomitenan, un di ‘Stabilisacion y Estimulo’. ‘Fast-Track y Reactivacion’ y un pa ‘innovacion y Resilience’.

Esey no ta tur. Cada subcomite tin bao di nan diferente ‘task force’, en total 24, pa igual cantidad di subtema. Nos no ta bay menciona tur e subtemanan aki, pasobra lo mester di hopi espacio. Nos ta menciona algun, bao di e mesun Subcommittee. Nos tin ey Educacion, Futuro di Trabao, Economia Digital, Facilita negoshi nobo (sectornan prometedor, entrepreneurship,etc.), Aruba Hub Services Business Model (financial products, freezone, etc.) y Cibersecurity. Esakinan ta solamente 6 di e 24 subtemanan proyecta.

Kico ta e problemanan cu nos ta premira? Nan ta varios, pa cuminsa cu e ‘versnippering’ di tema bao di e 24 subtemanan. Nos ta menciona un ehemplo. Nos ta interesa unda nos ta bay cu nos economia? Nos tin den un task force bao di e Subcomite di Fast Track y Reactivacion: Agricultura, ‘Blue Economy’, Renewable Energy y Waste Management; mientras bao di otro nos ta haya Futuro Trabao, Economia Digital, Facilita Negoshi Nobo; bao di otro grupo nos ta haya Circular Economy Models, Niche and Sustainable Tourism, Energy Security y… Waste Managment. Esaki ta djis un manyen di loke tin na tema, reparti entre e diferente gruponan segun un criterio, pa nos desconoci.

Loke ta bira en todo caso cla for di e ‘reserva forestal’ na tema y subtema aki, cu ta bira hopi dificil pa yega na crea un composicion coherente di idea y plan, mas cu tur cos plan factible. Pa clarifica e problemanan cu nos ta mira, atrobe un ehemplo. Ban supone cu nos ta bay elabora e tema di con pa reactiva actividad economico. Esey no ta solamente un asunto di actividad existente, sino tambe futuro actvidad cu por contribui na economia. Y tin di haci tambe cu e necesidad di continua y acelera posibilidad pa economia digital y facilita negoshi di tipo nobo. Ademas, si no tin un vista riba kico ta bay haci cu e-government’ pa ‘streamline’ procesonan administrativo den gobernacion, sin un plan di kico ta bay reforma y kico ta bay elimina den e pakete di servicio di gobierno, ta bira dificil pa duna guia na digitalisacion. Tur esey lamentablemente ta encarga na otro task force, y no uno sino plama entre varios cu ta atende aspecto di e mesun tema general aki. Ta dificil pa mira un logica den tur esaki. Lo tabata mas na su lugar pa agrupa experiencia y conocimento alrededor di cierto tema, manera reactivacion economico hunto cu futuro desaroyo economico. Awor a scoge pa ‘split up’ e tema economico riba diferente grupo, envez di trece e ideanan pa e proceso economico di awe pa futuro hunto.

Como agravante nos ta detecta un problema di tempo. Un structura asina plama ta requeri tempo pa coordina y trece hunto e propuestanan. E tempo ey ta disponible? Nos a comprende cu gobierno mes ta pensa cu sí, ta pesey a bisa gobierno Hulandes cu tabata pensa di bin cu un promer draft pa restructuracion na mitar di october. Sin embargo, Hulanda ta para ariba cu pa 15 di juni mester tin un plan inicial riba mesa, pa trata den Conseho di Ministro di reino dia 3 di juli.

Finalmente, nos ta mira na e nivel superior den e structura aki tambe tin varios posibilidad di doble trabao, unda no semper lo ta cla pa tur hende kico ta trabao di un project management team y e propio steering committee. Banda di nan un ‘think tank’ cu nos lo a supone mester participa den e trabao den e task forcenan. Importante cu nos no a haci observacion tocante e contenido di e proyecto, pero cu un ‘versplintering’ asina ta parce nos dificil pa traha.

Carta di Knops na Tweede Kamer

Den un carta dirigi na Tweede Kamer fecha 22 di mei 2020, secretario di estado Raymond Knops ta elabora riba e acuerdonan logra cu e islanan, cu ya ta conoci. Sin embargo e ta menciona tambe cu e tema di cambionan structural ta importante y cu continuacion di ayudo ta depende di e progreso haci den e reforma structural aki. Pregunta ta si gobierno di Aruba a scoge e instrumento corecto cu e organigrama complica aki, cu no ta parce apto pa traha cu velocidad.