Ayera mainta den un sala di conferencia di un hotel conoci, a cuminsa e Brain Storm di e prome etapa di e proyecto piloto di intervencion trempan pa muchanan cu necesidad special den centro di cuido di mucha cu ta bou guia di Departamento di Mucha y Hoben (DMH).

Anouk Eman, lider di e proyecto, a expresa cu pa añanan caba e kier a logra e proyecto aki cu ta trece intervencion trempan na Aruba principalmente cu muchanan cu necesidad special.

Tambe el a bisa cu el a caba su masters na 2016 tocante ‘Intervention and autism and sensory impairments’ unda cu el a haci su tesis di e situacion actual na Aruba na unda segun el a sigura, no tin un intervencion trempan.

Eman a ricibi e tarea specifico aki como parti di Social Crisis Plan (SCP) y DMH cu ta encarga cu ehecucion di e Ley di Centro di Cuido di Mucha, bou maneho di coordinador nacional, Sue-Ann Ras, cu e meta pa crea suficiente conocemento den e centronan di cuido di mucha pa por tin deteccion y intervencion trempan pa nos muchanan cu e necesidadnan special.

E desaroyo di un sistema intervencion trempan lo sosode den varios etapa segun Eman a informa, e etapa I di e proyecto piloto a cuminsa dialuna ultimo 7 di juni y lo tin un duracion di 5 dia unda cu Dr. Kelly Hantak y Dr. Michael (Mike) Abel di University of Missouri–Kansas City Institute for Human Development (UMKC-IHD) lo presenta mas bien e parti di “technical support” pa crea un sistema structural di intervencion trempan y hunto cu tur e instancianan concerni pa asina desaroya maneho riba un nivel nacional, protocol y e proceduranan con pa identifica muchanan cu necesidad special pa duna guia y brinda sosten na tanto e centronan di cuido di mucha y como tambe e mayornan

Den a Brain Storm aki tabata presente algun instancianan di Aruba como Brighter Future, FEPO, Wit Gele Kruis, SVGA, JGZ, Fundacion Pa Nos Muchanan (FPNM), Fundacion Autismo Aruba (FAA), Bida y Famia, DMH, Tienda di Educacion, Centro Hoben y Famia, FAVI, Bida y Famia y DAS na unda nan a mira cu Dr. Hantak y Dr. Abel tin un interes masha grandi mes pa yuda desaroya un sistema intervencion trempan na Aruba.

El a expresa cu e meta di esaki no ta solamente pa profesionalnan di Merca bin Aruba pa copi un sistema cu ta traha na Merca, sino tur hunto como stakeholder y profesionalnan cu tin añanan di experiencia di conocemento, cu nan sa kico ta pasando na Aruba pa yega na un intervencion trempan na unda cu nan ta bay crea esey hunto cu e experticio di e dos profesionalnan aki di Merca.

“Stakeholdernan presente ta wak cu Aruba mester di esaki”, Eman a expresa.

E siguiente paso di esaki, manera Eman a informa ta cu e di II etapa di e proyecto piloto aki lo tuma luga na september ora Dr. Hantak lo regresa Aruba pa train e profesionalnan den area di “early screenings” unda cu lo haci e screening ariba un grupo di meta di 30 mucha cu ta atendiendo centronan di cuido di mucha na Aruba.

Asina mes, el a declara cu nan lo percura pa entrega un carta di autorisacion pa ambos mayor y e centronan di cuido cu ta desea di participa den e proyecto piloto aki, ta importante pa menciona cu sin data, Aruba no por ricibi sosten financiero di fondonan internacional.

Mirando cu e demanda ta uno hopi halto di ambos (e mayornan y cabesantenan) nan meta ta pa haya mas fondo cu ta posibel pa e proyecto piloto aki ta uno exitoso pa por brinda tur mucha un oportunidad igual pa asina por atende un scol regular y ta un miembro di nan comunidad independiente.

Eman tin e meta pa cu esaki lo bira un sistema nacional pa nan por haci’e cu tur mucha, el a trece dilanti cu tur mucha no ta bay crèche y nan lo kier tin bista riba tur mucha pa asina nan por haya un data nacional pa nan sa concretamente cuanto mucha na Aruba tin un necesidad special.

El a menciona cu aña pasa nan a haci e Null Meeting den e centronan di cuido na unda el a pone algun pregunta cu tin relacion cu muchanan cu necesidad special, nan a haya cu e demanda ta hopi halto cu e cabesantenan y e trahadonan pedagogico kier un ayudo pa nan por yuda e muchanan pero nan ta sinti cu ta haci mas falta di personal capacita.

Asina mes el a señala cu muchanan cu tin entre 0 te cu 3 aña nan ta den etapa mas crucial, unda cu e mucha ta siña habilidadnan nobo y esey ta na unda Aruba no tin un sistema cu ta test e muchanan aki trempan pa nan por haya un ayudo necesario na un edad trempan.

Di su banda, minister di Asuntonan Social y Labor Glenbert Croes cu tabata presente den reunion aki a manifesta cu e proyecto aki ta rekeri di un discusion di tur e profesionalnan hunto pa defini e plan a di accion aki cu mester defini pa ki sector y pa ki edad, loke ta rekeri un discusion mas profundo entre nan cu ta e Brain Storm aki.

Aunke Croes a afirma cu e no ta un profesional den area aki el a asisti pa contribui den e punto di bista como gobernante unda cu nan mester sigura cu tin un necesidad pa bin cu e plan di intervencion trempan na Aruba.

Sue-Ann Ras a comenta cu den cuadro di Social Crisis Plan tambe e parti di implementacion di ley Centro di Cuido cu ta conoci como Ley di Kinderopvang den cual el a sigura cu nan tin mas di 30 aña bringando pa por ehecut’e y implement’e, esaki ta un otro paso solido pa nan por yega di berdad lo cual ta trata cu calidad di cuido pa e muchanan den centronan di cuido.

“Nos ta trahando den implementacion di e ley aki poniendo tur e pre-condicionnan na su luga”, entre otro e decreto nacional cu nan ta wardando pa nan por cuminsa cu e ronda di consulta cu tur centro di cuido pa nan por sa kico e decreto nacional ta encera y pa wak tambe nan feedback di kico ta realisabel of no, pa di e manera aki wak con nan por yega conhuntamente na un implementacion di ley di centro di cuido.