Mientras establecimentonan comercial ta cera nan porta den caya grandi of nan ta move pa otro sitio mas prometedor, ex president di Mambo, Frank Tieleman a habri otro negoshi, banda di esun cu e tin pa basta aña caba. Apesar di e crisis cu e caya aki ta pasando aden, e ta sigui kere den dje. Pero e ta realistico cu mester haci algo urgente pasobra e situacion actual ta insostenibel.

E mes tin edificio bashi pa dos aña ya cu no tin niun interes pa bin den caya. E no ta un situacion facil, ya cu como doño di edificio e no por haya huurdo y tampoco entrada. Pues e no tin placa pa paga belasting, tampoco belasting pa paga, y e no tin pa paga hende pa traha. “Dia pa dia ta bira mas pio.” Pero di otro banda e no por bay cu su edificio banda di e hotelnan. E ta haya cu el a keda ‘practicamente planta meymey di un caya bunita drecha pero sin maneho’. Tabatin un organisacion OBID cu e gobierno anterior a bin cu ne pa organisa caya, pero e mes como comerciante no a wak niun fruto di e organisacion ey.

Como un comerciante cu pa basta aña ta estableci den caya, e kier mantene su mes positivo. “Mi ta kere cu caya tin hopi posibilidad”, el a declara na Bon Dia Aruba.

E ta un caya bunita, tin hopi area pa traha terasa y mas atraccion. P’esey el a bin cu un concepto di un ‘Pop-Up’ Cafe pa luna di december so. E ta na final di caya al estilo di un cafe informal unda tin un terasa pafo cu parasol. Nan ta ofrece nan marca di koffie ‘Aruba’ cu nan mes ta roasted. Tambe nan a bin cu mas productonan local y singular, entre otro un hende ta traha pizza di maishi rabo. “Nos kier crea un ambiente den un skina local cu cosnan traha na Aruba mes y autoctono di nos isla.”

Sinembargo falta apenas 12 dia pa celebracion di Pasco y 18 dia pa fin di aña y e no ta wak mucho actividad den caya. Tampoco e organisacion OBID no a organisa nada pa e temporada aki, pero e ta keda positivo cu na cualkier momento e movemento den caya lo bay t’ey, no solamente cu e turistanan pero cu nos hendenan local tambe.

Situacion di tram
E tabata den asociacion di Mambo cu a maneha caya pa hopi aña y sr. Tieleman ta kere cu un punto cu ainda no a keda defini debidamente y cu mester pone atencion na dje, ta e funcion of meta tras di e tram. “Mi sa di e problema di tram!”.

E ta kere cu ta importante pa bati bel di emergencia pasobra e tram ta bunita y e idea di e proyecto tambe ta bunita, pero no tin niun maneho. E problema mas grandi ta cu tur hende den caya ta wak pa basta tempo cu niun hende di e tram ta baha.

Actualmente tin 4 tram y generalmente nan ta bin carga cu pasahero, specialmente ora nos waf di Oranjestad ta haya tres of cuater crucero. Pero nan por observa cu e pasaheronan no ta baha di nan mes. E tram ta para precies dilanti di e Pop-Up Cafe, y niun hende ta baha. El a purba personalmente y di diferente manera pa motiva e hendenan aki, pero nan no ta haci ningun intencion pa baha for di e tram. E ta kere cu mester tin problema grandi rond di e asunto aki ‘cu mi no por wak ainda kico e ta. Pero tin un problema pa kico nan no ta baha’.

E intencion di e tram fei comienso di e proyecto di caya grandi tabata pa e por bira un shopping experience.” Specialmente pa trece e turistanan cu no tabata yega den caya. Tempo di e organisacion Mambo, nan a yega di trece dilanti e problema cu e turistanan tabata keda para dilanti di Renaissance y no tabata cana den caya. Awor e tram ta trece e turistanan cu no ta bin nan mes te final di caya grandi. E tram ta bin full yen di pasahero, pero e no tin niun contribucion pa caya, ya cu niun hende no ta baha.

Eventualmente e turista ta kere cu e tram ta un ‘free city tour’ y nan no ta motiva pa baha sino pa keiro for di e tram y bay bek. Pero tampoco e turistanan no ta wordo informa corectamente cu e tram ta un ‘shopping tour’. “Esaki tabata e doel tras di e tram!”

Como comerciante den caya, pero tambe pa e otro comerciantenan nan no tin niun beneficio di e tram.

Compromiso y organisacion
E ta auto critico como comerciante y e ta reconoce cu tin un fayo grandi den hopi comerciante, ya cu eventualmente nan tin un idea cu tur cos ta wordo haci pa bo, y keda brasa crusa pa wak kico ta bin. “Esaki ta un actitud cu mester cambia.”

Tur comerciante mester contribui pa saca caya dilanti, pero tambe cada un di nan individualmente mester haci nan intento pa nan propio negoshi. Na principio no ta facil ya cu mester atende cu varios factor, pero mester sigui purba. E ta kere cu nan mester ta mas innovativo, ademas tin hopi empresario jong cu por bin cu ideanan pa atrae hendenan. Un factor por ta cu aunke ainda tin hendenan local den caya, tambe tin hopi comerciantenan di afo cu tin otro mentalidad.

Caya mester wordo maneha como un negoshi –segun sr. Tieleman- unda mester bin loke e ta yama un ‘Street Manager’, kiermen un persona encarga cu aspecto di mercadeo, siguridad, organisa evento, coordina luganan bashi y punto di informacion di luganan cu hendenan por huur nan, etc… E ta haya cu di e forma aki caya ta wordo maneha como un negoshi productivo. “E mester ta un maneho miho. Aworaki no tin nada”, el a bisa. E ta agrega cu mester bin un organisacion cu por haci algo di berdad y traha.

E ta conclui cu e no sa unda e fayo ta, pero e ta haya importante pa esun cu ta concerni di parti di gobierno, pa cuminsa evalua kico ta e problema. Ya cu e ta un inversion hopi grandi y bunita haci den caya, pero e no ta treciendo e fruta manera mester trece.

Dialuna ultimo, minister presidente Evelyn Wever-Croes a anuncia e creacion di un comision presidi pa su persona y integra pa 6 minister pa atende cu e situacion aki y pa trece bek bida den caya Betico Croes.